Immunoglobuliny

Aktualizacja: 4 października 2022

Immunoglobuliny, czyli globuliny gamma, odgrywają znaczącą rolę w mechanizmach odporności swoistej, obronie organizmu przed chorobotwórczymi drobnoustrojami oraz infekcjami pasożytniczymi. Inna nazwa dla immunoglobulin to przeciwciała. Wyróżniamy aż 5 różnych frakcji przeciwciał, a każda z nich spełnia nieco inne zadanie w organizmie człowieka.

Co to są globuliny?

Mianem globulin zwiemy frakcje białek znajdujące się w osoczu krwi każdego człowieka, wykazujące zdolność wiązania tłuszczów i glukozy. Poza osoczem występują również w tkankach i komórkach, wykazując zróżnicowaną budowę czy znaczenie czynnościowe. W zależności od wielkości i ładunku elektrycznego cząsteczek globulin wyróżnia się ich 3 podstawowe frakcje:

• alfa globuliny;
• beta globuliny;
• gamma globuliny (immunoglobuliny).

Globuliny alfa i beta pełnią funkcję białek nośnikowych, ponieważ mają zdolność wiązania jonów miedzi i żelaza, hormonów, kwasów tłuszczowych oraz niektórych witamin. Ich stężenie wzrasta przy stanach zapalnych. Głównymi ciałami odpornościowymi są jednak immunoglobuliny.

Budowa immunoglobulin

Pojedyncza cząsteczka przeciwciała składa się z 2 łańcuchów lekkich oraz dwóch łańcuchów ciężkich, połączonych ze sobą mostkami dwusiarczkowymi. Miejsce złączenia zwie się regionem zawiasowym. W budowie wyróżnia się ponadto fragmenty Fab i Fc, zaś każde przeciwciało posiada część stałą oraz zmienną.

Immunoglobuliny – funkcje

Przeciwciała są produkowane przez zaktywowane limfocyty B. Krążąc po organizmie immunoglobuliny wiążą antygeny, przyczyniając się do ich eliminacji. Znajdują się również na powierzchni limfocytów, dzięki czemu mogą szybko i skutecznie pełnić rolę receptorów rozpoznających konkretne antygeny (szkodliwe cząsteczki, bakterie, wirusy itd., które dla organizmu są obce). To właśnie dzięki nim układ odpornościowy jest w stanie zauważyć szkodliwe dla zdrowia ciała obce i szybko je zwalczyć.

Dynamika i czas trwania odpowiedzi immunologicznej zależą od tego, czy układ odpornościowy napotkał antygen po raz pierwszy czy może doszło do kolejnej ekspozycji. Odpowiedź pierwotna cechuje się powolnym rozwojem, zaś odpowiedź wtórna przebiega z większym impetem i jest zwielokrotniona.

Immunoglobuliny – frakcje

Wyróżnia się 5 klas immunoglobulin:

• IgA – znaleźć je można w wydzielinach ludzkiego ciała, np. w łzach, śluzie oddechowym czy sokach jelitowych. Zapewniają odporność miejscową i chronią przed patogenami z zewnątrz;
• IgE – znaleźć je można w surowicy krwi i biorą udział w reakcjach alergicznych organizmu. W chwili przedostania się alergenu do wnętrza ciała przeciwciała IgE łączą się z nim i uruchamiają kaskadę reakcji;
• IgM – znajdują się w niewielkich ilościach w surowicy krwi, aktywują układ dopełniacza;
• IgG – stanowią aż 75% wszystkich immunoglobulin, produkowane są w późniejszych etapach zakażenia czy choroby. Przede wszystkim zwalczają wirusy i bakterie;
• IgD – immunoglobuliny związane z odpornością organizmu, które nie zostały jednak dobrze poznane i zbadane.

Podwyższony poziom przeciwciał obserwuje się przy infekcjach i chorobach.

Badanie immunoglobulin

Badanie immunoglobulin wykonuje się między innymi przy podejrzeniu i leczeniu następujących problemów zdrowotnych:

• nowotwory, zwłaszcza układu limfatycznego;
• choroby autoimmunologiczne, np. toczeń rumieniowaty układowy lub twardzina układowa;
• schorzenia wątroby i śledziony;
• zaburzenia układu odpornościowego, w tym AIDS;
• alergie;
• przewlekłe lub ostre stany zapalne;
• sarkoidoza;
• zakażenia wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze.

Badając poziom przeciwciał można także ocenić fazę choroby. Jeśli dominują przeciwciała IgM prawdopodobnie schorzenie znajduje się w fazie wczesnej. Zaś jeśli przeważają przeciwciała IgG, z dużym prawdopodobieństwem schorzenie trwa już od pewnego czasu. Do badania pobiera się krew żylną, pacjent powinien pozostać na czczo przynajmniej przez 8 godzin przed pobraniem krwi.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Ganong W., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
2. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.