Hepatocyty

Aktualizacja: 11 stycznia 2024

Hepatocyty (inaczej: komórki wątrobowe) stanowią podstawowe elementy strukturalne i czynnościowe wątroby. Tworzą aż 80% całej masy tego narządu i to właśnie nim wątroba zawdzięcza swoje specyficzne, liczne funkcje, takie jak produkcja żółci czy oczyszczanie organizmu z toksyn. Zarówno budowa, jak i fizjologia hepatocytów zostały bardzo dobrze poznane. Diagnostyką i leczeniem chorób wątroby zajmuje się lekarz hepatolog.

Hepatocyty – charakterystyka

Hepatocyty wyróżniają się wielobocznym kształtem. W ich budowie, w obrazie mikroskopowym zauważyć można:

• biegun naczyniowy (przylega do naczyń krwionośnych);
• biegun żółciowy (przylega do kanalików żółciowych, współtworząc ich błonę).

Aby mogły spełniać swoje liczne funkcje, wykształciły w sobie jądro komórkowe, lizosomy, mitochondria, peroksysomy, siateczkę śródplazmatyczną oraz aparat Golgiego. Hepatocyty powstają z endodermy, z której jednocześnie pochodzi znaczna większość układu pokarmowego.

Omawiane komórki tworzą zraziki, czyli niewielkie elementy narządu wątroby. Nazywa się je wręcz podstawowymi częściami budującymi wątrobę, podobnie jak płuca są utworzone z płacików i płatów. Za dostarczanie składników odżywczych do hepatocytów i wątroby odpowiada tzw. triada wątrobowa, do której zaliczamy tętnicę międzyzrazikową, żyłę międzyzrazikową oraz przewód żółciowy międzyzrazikowy.

Bardziej szczegółowe opisy anatomiczne wyróżniają w budowie hepatocytów aż 3 powierzchnie. Powierzchnia zatokowa stanowi 70% powierzchni hepatocytu, jest oddzielona od sinusoid przez tak zwaną przestrzeń Dissego. Powierzchnia kanalikowa zajmuje 15% powierzchni hepatocytu i stanowi miejsce przechodzenia żółci z komórki wątrobowej do kanalika żółciowego. Natomiast powierzchnia podstawno-boczna stanowi także 15% powierzchni hepatocytu. Jednak występuje pomiędzy sąsiednimi hepatocytami w miejscach, w których komórki wątrobowe nie kontaktują się z naczyniem zatokowym lub kanalikiem żółciowym.

Hepatocyty – funkcje

Hepatocyty zawierają rozmaite enzymy, np. izoenzymy cytochromu P450, które metabolizują leki i ksenobiotyki, usuwając je z krwi, zanim trafią do krążenia ogólnego. Dzięki temu wątroba likwiduje toksyny, metale ciężkie i inne szkodliwe związki, które przedostają się do ustroju, jeszcze zanim wyrządzą one więcej szkód. Także to właśnie hepatocyty odpowiadają za wydzielanie żółci, która jest kluczowa w procesie trawienia tłuszczów i wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (witamina A, witamina D, witamina E, witamina K). Żółć produkowana przez komórki wątrobowe wędruje przewodami wątrobowymi do pęcherzyka żółciowego, który ją magazynuje i zagęszcza. Jeśli spożyjemy posiłek bogaty w tłuszcze, skurcz pęcherzyka żółciowego uwolni żółć, która przewodem żółciowym przedostanie się do dwunastnicy.

Ponadto hepatocyty:

• biorą udział w metabolizmie węglowodanów, białek i lipidów, jak również w metabolizmie witamin, żelaza i miedzi;
• uczestniczą w produkcji albumin, niektórych globulin oraz fibrynogenu;
• pobierają glukozę dopływającą z krwi i syntezują glikogen, przeprowadzają więc glikogenolizę bądź glikoneogenezę;
• produkują cholesterol, trójglicerydy i fosfolipidy;
• syntetyzują i rozkładają między innymi albuminę, protrombinę, haptoglobinę, hemopeksynę, transferrynę, białko C-reaktywne i wiele innych ważnych związków;
• wydzielają hormony peptydowe;
• magazynują witaminy: witaminę D3, witaminę B2, witaminę B3, witaminę B4, witaminę B12, witaminę K, a w razie potrzeby uwalniają je do krwiobiegu.

Posiadają one wybitną zdolność proliferacyjną, a także wysoką zdolność adhezyjną. Uważa się, że to właśnie hepatocyty pełnią najwięcej funkcji wśród wszystkich komórek ludzkiego organizmu. Wszelkie choroby i schorzenia wątroby wpływają negatywnie na funkcjonowanie całego organizmu człowieka – począwszy od układu immunologicznego, kończąc na gospodarce hormonalnej i gospodarce wodno-elektrolitowej.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
2. Pedrycz A., Zając A., Ciechan A., Lonc G., Zając G., Siermontowski P., Orłowski M. Zmiany w wątrobie w przebiegu ciąży, Journal of Polish Hyperbaric Medicine and Technology Society, 3/2014.