Hepatocyty

Aktualizacja: 11 stycznia 2024

Hepatocyty (inaczej: komórki wątrobowe) stanowią podstawowe elementy strukturalne i czynnościowe wątroby. Tworzą aż 80% całej masy tego narządu i to właśnie nim wątroba zawdzięcza swoje specyficzne, liczne funkcje, takie jak produkcja żółci czy oczyszczanie organizmu z toksyn. Zarówno budowa, jak i fizjologia hepatocytów zostały bardzo dobrze poznane. Diagnostyką i leczeniem chorób wątroby zajmuje się lekarz hepatolog.

Hepatocyty – charakterystyka

Hepatocyty wyróżniają się wielobocznym kształtem. W ich budowie, w obrazie mikroskopowym zauważyć można:

• biegun naczyniowy (przylega do naczyń krwionośnych);
• biegun żółciowy (przylega do kanalików żółciowych, współtworząc ich błonę).

Aby mogły spełniać swoje liczne funkcje, wykształciły w sobie jądro komórkowe, lizosomy, mitochondria, peroksysomy, siateczkę śródplazmatyczną oraz aparat Golgiego. Hepatocyty powstają z endodermy, z której jednocześnie pochodzi znaczna większość układu pokarmowego.

Omawiane komórki tworzą zraziki, czyli niewielkie elementy narządu wątroby. Nazywa się je wręcz podstawowymi częściami budującymi wątrobę, podobnie jak płuca są utworzone z płacików i płatów. Za dostarczanie składników odżywczych do hepatocytów i wątroby odpowiada tzw. triada wątrobowa, do której zaliczamy tętnicę międzyzrazikową, żyłę międzyzrazikową oraz przewód żółciowy międzyzrazikowy.

Bardziej szczegółowe opisy anatomiczne wyróżniają w budowie hepatocytów aż 3 powierzchnie. Powierzchnia zatokowa stanowi 70% powierzchni hepatocytu, jest oddzielona od sinusoid przez tak zwaną przestrzeń Dissego. Powierzchnia kanalikowa zajmuje 15% powierzchni hepatocytu i stanowi miejsce przechodzenia żółci z komórki wątrobowej do kanalika żółciowego. Natomiast powierzchnia podstawno-boczna stanowi także 15% powierzchni hepatocytu. Jednak występuje pomiędzy sąsiednimi hepatocytami w miejscach, w których komórki wątrobowe nie kontaktują się z naczyniem zatokowym lub kanalikiem żółciowym.

Hepatocyty – funkcje

Hepatocyty zawierają rozmaite enzymy, np. izoenzymy cytochromu P450, które metabolizują leki i ksenobiotyki, usuwając je z krwi, zanim trafią do krążenia ogólnego. Dzięki temu wątroba likwiduje toksyny, metale ciężkie i inne szkodliwe związki, które przedostają się do ustroju, jeszcze zanim wyrządzą one więcej szkód. Także to właśnie hepatocyty odpowiadają za wydzielanie żółci, która jest kluczowa w procesie trawienia tłuszczów i wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (witamina A, witamina D, witamina E, witamina K). Żółć produkowana przez komórki wątrobowe wędruje przewodami wątrobowymi do pęcherzyka żółciowego, który ją magazynuje i zagęszcza. Jeśli spożyjemy posiłek bogaty w tłuszcze, skurcz pęcherzyka żółciowego uwolni żółć, która przewodem żółciowym przedostanie się do dwunastnicy.

Ponadto hepatocyty:

• biorą udział w metabolizmie węglowodanów, białek i lipidów, jak również w metabolizmie witamin, żelaza i miedzi;
• uczestniczą w produkcji albumin, niektórych globulin oraz fibrynogenu;
• pobierają glukozę dopływającą z krwi i syntezują glikogen, przeprowadzają więc glikogenolizę bądź glikoneogenezę;
• produkują cholesterol, trójglicerydy i fosfolipidy;
• syntetyzują i rozkładają między innymi albuminę, protrombinę, haptoglobinę, hemopeksynę, transferrynę, białko C-reaktywne i wiele innych ważnych związków;
• wydzielają hormony peptydowe;
• magazynują witaminy: witaminę D3, witaminę B2, witaminę B3, witaminę B4, witaminę B12, witaminę K, a w razie potrzeby uwalniają je do krwiobiegu.

Posiadają one wybitną zdolność proliferacyjną, a także wysoką zdolność adhezyjną. Uważa się, że to właśnie hepatocyty pełnią najwięcej funkcji wśród wszystkich komórek ludzkiego organizmu. Wszelkie choroby i schorzenia wątroby wpływają negatywnie na funkcjonowanie całego organizmu człowieka – począwszy od układu immunologicznego, kończąc na gospodarce hormonalnej i gospodarce wodno-elektrolitowej.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
2. Pedrycz A., Zając A., Ciechan A., Lonc G., Zając G., Siermontowski P., Orłowski M. Zmiany w wątrobie w przebiegu ciąży, Journal of Polish Hyperbaric Medicine and Technology Society, 3/2014.