Gameta męska (inaczej: plemnik, spermatozoid) to komórka rozrodcza umożliwiająca zapłodnienie. W odpowiednich warunkach łączy się on z gametą żeńską, którą jest komórka jajowa. Rezultatem tego jest początek nowego życia – utworzenie się zarodka, który przekształca się w płód.
Spis treści
Spermatogeneza – powstawanie gamety męskiej
Powstawanie męskiej gamety nazywa się profesjonalnie procesem spermatogenezy. Zachodzi w obrębie jąder, przy czym niezbędne jest zadziałanie odpowiednich hormonów płciowych. Spermatogonia typu A i B stale dzielą się mitotycznie, stanowiąc źródło komórek, z których następnie wykształcą się plemniki. Jak dokładnie wygląda ten proces?
W szczególności spermatogonie typu B dzielą się mitotycznie i następnie przekształcają w spermatocyty I rzędu, które przechodzą przez trwającą 22-24 dni profazę. Po tym etapie miejsce mają kolejne stadia mejozy (metafaza, anafaza i telofaza), wskutek czego powstają spermatocyty II rzędu. Drugi podział mejotyczny kończy się powstaniem dwóch spermatyd, będących niemal gotowym, dojrzałym plemnikiem. Rozpoczyna się spermiogeneza, czyli proces, w którego przebiegu spermatocyt II rzędu przekształca się już w plemnik. Miejsce ma:
- kondensacja jądra komórkowego;
- wytworzenie się szyjki plemnika, w której znajdują się liczne mitochondria niezbędne do ruchu tej komórki w drogach rodnych kobiety;
- wytworzenie się witki, również związanej ze zdolnością ruchu plemnika;
- utrata większości cytoplazmy znajdującej się w spermatocytach II rzędu;
- wytworzenie się akrosomu, czyli elementu zawierającego enzymy zdolne do niszczenia otoczki komórki jajowej.
W efekcie powstaje dojrzały plemnik. Warto wiedzieć, że cała spermatogeneza trwa około 74 dni (72-76 dni) i przebiega w temperaturze o około 3-4 stopnie C niższej niż reszta ciała. Właśnie dlatego anatomicznie jądra znajdują się niżej, poza ciałem.
Gameta męska – budowa
Dojrzały plemnik ma długość około 60 μm i składa się z główki zawierającej jądro komórkowe, szyjki, wstawki zaopatrzonej w liczne mitochondria, które dostarczają energii do poruszania się, a także długiej i cienkiej witki stanowiącej aparat ruchu gamety męskiej. Główka plemnika to w 96% nukleoproteina składająca się głównie z DNA (istotnego materiału genetycznego) i białek zasadowych. Białka zasadowe odpowiadają głównie za ochronę i stabilizację genomu oraz uczestnictwo w powstawaniu linii opływowej plemnika w trakcie zagęszczenia chromatyny.
Gameta męska – funkcje
Plemniki odpowiadają za zdolność mężczyzny do reprodukcji, czyli rozmnażania się. To właśnie one łączą się z żeńską gametą, jaką jest komórka jajowa, dając początek nowemu życiu. Plemniki nie spełniają praktycznie żadnych innych funkcji. Może się zdarzyć, że wskutek chorób przebytych w dzieciństwie lub w dorosłym życiu, anomalii anatomicznych, a nawet niezdrowego trybu życia plemniki nie są w stanie spełniać swojej funkcji. Wówczas pojawia się męska niepłodność (którą można odwrócić lub wyleczyć), ewentualnie bezpłodność (której nie da się już wyleczyć żadnymi sposobami).
Sprawdź także: Jak zwiększyć płodność u mężczyzn?
Ruchliwość plemników
Plemniki są komórkami ruchliwymi – zarówno ze względu na obecność witek, jak i licznych mitochondriów odpowiedzialnych za produkcję energii. Szacuje się, że prędkość ich ruchu wynosi około 0,1 mm/s. Na żywotność i ruchliwość plemników wpływa przede wszystkim odczyn środowiska, w którym się znajdują. Dzięki wydzielinie gruczołu krokowego i gruczołów opuszkowo‐cewkowych prawidłowe pH nasienia ma odczyn zasadowy i wynosi powyżej 7,2. Takie pH neutralizuje niekorzystny dla plemników kwaśny odczyn pochwy. Kwasowość pochwy spada nieco podczas owulacji, co jest kolejnym ukłonem natury w kierunku skutecznego rozmnażania się.
Koenzym Q10 (100 mg) bioalgiKoenzym Q10, który Państwu oferujemy pozyskiwany jest przy użyciu naturalnego procesu fermentacji. Jest to czysty izomer trans, w 100% naturalny i identyczny jak Koenzym Q10 występujący w naszym organizmie, dzięki czemu bardzo wysokiej biodostępności.
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Maleszewski M., Zapłodnienie i zapłodnienie in vitro, Problemy Nauk Medycznych, 1/2011.
- Woźniak P., Plemnik – jedna z najciekawszych komórek w przyrodzie, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2013.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
Zostaw komentarz