Aktualizacja: 7 lipca 2022
Fibrynogen to rozpuszczalne białko osocza krwi produkowane w wątrobie. Zalicza się go do tzw. czynników krzepnięcia krwi, jest bowiem konieczny do prawidłowego wytworzenia się skrzepu. W wyniku reakcji zachodzących w organizmie w momencie uszkodzenia tkanek, fibrynogen przekształca się w nici nierozpuszczalnej fibryny. Ta zaś wchodzi w skład stabilnego czopu, dzięki któremu dalsza utrata krwi zostaje zahamowana.
Spis treści
Rola fibrynogenu w hemostazie
Hemostaza to zbiór procesów fizjologicznych zapewniających utrzymanie krwi krążącej w obrębie łożysk naczyniowych. Dzielimy ją na ciągłą i miejscową. Hemostaza ciągła zapewnia płynność krwi krążącej i szczelność naczyń krwionośnych, natomiast hemostaza miejscowa ogranicza krwawienie po przerwaniu ciągłości ścian naczyń. W krwiobiegu nieustannie zachodzą procesy krzepnięcia, polegające na wytworzeniu się włóknika (fibryny) wskutek ograniczonej proteolizy prekursora rozpuszczonego w osoczu. Jest nim właśnie fibrynogen.
Nici fibryny pokrywają od wewnątrz nieszczelności ścian naczyniowych, zwłaszcza włośniczek. Zapobiega to przenikaniu krwi przez naczynia i przedostawaniu się jej na zewnątrz. Bez fibrynogenu nie byłby to możliwe. Można zatem podsumować, że warunkuje on proces krzepnięcia krwi.
Przekształcanie fibrynogenu w fibrynę
Mechanizmy krzepnięcia odpowiedzialne za powstawanie fibryny obejmują kaskadę reakcji, podczas których nieczynny enzym ulega aktywacji. Przekształcanie się fibrynogenu w fibrynę obejmuje oddzielenie dwóch par polipeptydów od cząsteczki fibrynogenu. Pozostała cząsteczka zwana monomerem fibryny polimeryzuje następnie z innymi monomerami, tworząc fibrynę. Początkowo jest ona luźną siateczką krzyżujących się włókien. Później jednak ulega przekształceniu w gęsty i ścisły agregat, tworzący skrzep.
Fibrynogen – badanie
Fibrynogen (zwany wskaźnikiem krzepnięcia krwi) jest parametrem często ocenianym podczas badań krwi. Na pobranie próbki krwi należy przyjść na czczo, około 2-3 dni wcześniej unikając palenia papierosów i nadmiernej aktywności fizycznej. Wskazaniami do badania są:
- utrudnione gojenie się ran;
- obecność krwi w moczu lub stolcu;
- samoistne krwawienia, np. z nosa czy z dziąseł;
- częste i łatwe pojawianie się siniaków czy wybroczyn;
- bardzo długie i obfite krwawienia miesiączkowe u kobiet;
- tendencja do zakrzepicy lub obecność zakrzepicy w rodzinie;
- siedzący tryb życia.
Oceny stężenia fibrynogenu dokonuje się także przy podejrzeniu lub monitorowaniu chorób nowotworowych, marskości wątroby lub wszelkich procesów zapalnych, np. w przebiegu chorób autoimmunologicznych.
Fibrynogen – normy
U zdrowych osób fibrynogen w badanej próbce powinien zawierać się w przedziale 1,8-4 g/l, co po przeliczeniu daje 180-400 mg/dl.
Niski fibrynogen
Obniżony poziom fibrynogenu może być konsekwencją różnych chorób związanych z jego mniejszą syntezą. Najczęściej są to wrodzone skazy krwotoczne lub choroby genetyczne takie jak afibrynogenemia czy hipofibrynogenemia. Obniżone stężenie fibrynogenu może wskazywać również na niewydolność wątroby, zatrucie organizmu, chorobę nowotworową oraz przyjmowanie niektórych leków, np. kwasu acetylosalicylowego.
Wysoki fibrynogen
Podwyższony poziom fibrynogenu obserwuje się najczęściej przy stanach zapalnych toczących się w organizmie, a także po urazach, kontuzjach, infekcjach czy wielu innych chorobach. Dlatego izolowana ocena parametru nie zawęża pola poszukiwań choroby przyczynowej. Konieczne jest porównanie wyniku z innymi badaniami, zarówno krwi, jak i moczu czy obrazowych. Co ciekawe, podwyższony fibrynogen może pojawić się w ciąży, a także u osób z nadwagą czy palących papierosy.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Wasilewski J., Poloński L., Znaczenie fibrynogenu i właściwości reologicznych krwi w miażdżycy i chorobie wieńcowej, Choroby Serca i Naczyń, 2/2010.
- Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
Zostaw komentarz