Erytrocyty

Aktualizacja: 19 sierpnia 2022

Erytrocyty (krwinki czerwone) są bardzo ważnym elementem morfotycznym krwi. Ich główną funkcją jest transport tlenu do wszystkich komórek organizmu. Mają kształt okrągłych, obustronnie wklęsłych dysków. W 1 ul krwi znajduje się średnio 5 milionów krwinek czerwonych u mężczyzn oraz 4,6 milionów u kobiet. Omawiane komórki żyją przeciętnie 120 dni, po czym ulegają rozpadowi.

Erytrocyty – kształt i budowa

Krwinki czerwone posiadają charakterystyczny kształt, który wyróżnia je na tle innych komórek. Są obustronnie wklęsłe, a ich błona komórkowa jest mocno elastyczna. Dzięki temu posiadają wysoki stosunek powierzchni do objętości, co ułatwia absorpcję tlenu. Dodatkowo erytrocyty mogą bez problemu odkształcać się, przechodząc przez naczynia włosowate o średnicy mniejszej od standardowej średnicy erytrocytów.

Erytrocyty nie posiadają organelli komórkowych występujących w innych komórkach (jądra komórkowego, mitochondriów, aparatu Golgiego czy lizosomów). Zawierają natomiast sporą ilość barwnika zwanego hemoglobiną.

Produkcja krwinek czerwonych

Erytrocyty są produkowane i różnicowane do postaci dorosłej w szpiku kostnym czerwonym, a sam proces tworzenia nosi nazwę erytropoezy. Szpik kostny czerwony znajduje się głównie w kościach płaskich i nasadach kości długich, z kolei w przypadku płodu funkcję krwiotwórczą pełni wątroba.

Schemat produkcji i eliminacji erytrocytów

Czynnikiem stymulującym produkcję erytrocytów jest erytropoetyna, czyli hormon wydzielany w 85% przez nerki i w 15% przez wątrobę. Niedokrwistość oraz niedobór tlenu we krwi są czynnikami stymulującymi uwalnianie erytropoetyny. Aby produkcja erytrocytów mogła przebiegać prawidłowo, konieczna jest obecność niektórych składników odżywczych, zwłaszcza takich jak:

• witamina C;
• witamina E;
• żelazo;
• witamina B12;
• kwas foliowy;
• witamina B6.

Nieco mniejszy wpływ na proces produkcji mają hormony, zwłaszcza adrenalina czy hormony steroidowe. Za usuwanie starych czy niezdolnych do pełnienia swojej roli krwinek czerwonych odpowiadają głównie śledziona i w mniejszym stopniu wątroba.

Erytrocyty – funkcje

Dojrzałe erytrocyty to wyspecjalizowane komórki pełniące bardzo ważną rolę w ustroju człowieka. Są przystosowane do efektywnego transportu tlenu i dwutlenku węgla. Hemoglobina stanowi aż 95% białek jednej krwinki czerwonej i to właśnie ona odpowiada za przenoszenie tlenu. Jedna cząsteczka hemoglobiny wiąże 4 cząsteczki tlenu. Innym istotnym zadaniem krwinek czerwonych jest regulacja pH krwi.

Erytrocyty – normy

Ilość erytrocytów oceniana jest podczas podstawowych badań krwi, czyli badania morfologicznego. Parametr ten oznaczany jest skrótem RBC, którego normy wynoszą:

• 4,2 mln – 5,4 mln / ul u mężczyzn;
• 3,5 mln – 5,2 mln / ul u kobiet.

Jednocześnie należy zbadać ilość hemoglobiny oznaczanej skrótem HGB, dla której normy wynoszą:

• 14-18 g/dl u mężczyzn;
• 12-16 g/dl u kobiet.

Kolejnym ważnym parametrem morfologii jest stosunek objętości erytrocytów do objętości całej badanej próbki krwi (hematokryt, HCT). Tutaj wartości prawidłowe są następujące:

• 40-54% u mężczyzn;
• 37-47% u kobiet.

Wszelkie wartości poniżej lub powyżej normy powinny być skonsultowane z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej lub hematologiem.

Erytrocytopenia

Zbyt małą ilość krwinek czerwonych zwie się erytrocytopenią. Zazwyczaj świadczy o niedokrwistości, czego przyczyną jest najczęściej niedobór żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego. Zbyt mała ilość erytrocytów może jednak wynikać także z chorób przewlekłych, krwotoków, przewodnienia czy przewlekłego przyjmowania niektórych leków (np. chinidyny lub chloramfenikolu).

Erytrocytoza

Erytrocytoza to zbyt duża ilość krwinek czerwonych w ustroju. Przyczyną takiego stanu najczęściej jest odwodnienie organizmu, co prowadzi do zagęszczenia krwi. Innymi możliwymi przyczynami są:

• palenie papierosów;
• przebywanie na terenach górskich;
• obturacyjny bezdech senny;
• różnego rodzaju choroby płuc, z POChP na czele.

Także przewlekłe przyjmowanie glikokortykosteroidów może przyczynić się do erytrocytozy.

Spirulina + Żelazo - naturalne wsparcie krwi
Naturalny produkt Spirulina + żelazo od bioalgi jest czysto roślinnym źródłem żelaza, wyprodukowanym wyłącznie przez Matkę Naturę. Jego biodostępność jest dzięki temu na wysokim poziomie co pozwala m.in. na uzupełnienie niedoborów tego pierwiastka ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
3. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.