Akwaporyna

Akwaporyny to ważne białka błonowe, tworzące w organizmie człowieka kanały biorące udział w transporcie wody, a w mniejszym stopniu także innych cząsteczek mających podobne rozmiary. Akwaporyny są obecne w różnych tkankach i organach, zazwyczaj w bardzo dużych ilościach, co zapewnia utrzymanie właściwego poziomu nawodnienia ustroju.

Akwaporyny – charakterystyka

Akwaporyny to rodzina integralnych białek o masie poniżej 30 kDa. Znajdują się w błonach komórkowych komórek organizmu człowieka. Do tej pory zidentyfikowano 13 różnych akwaporyn (z czego co najmniej 11 w komórkach ludzkich). Podzielono je ze względu na rodzaj substancji, które transportują:

• I – uczestniczą w transporcie wyłącznie cząsteczek wody. Są to: AQP0, AQP1, AQP2, AQP4, AQP5, AQP6 oraz AQP8;
• II – znane również jako akwagliceroporyny wykazujące zdolność transportowania oprócz wody małocząsteczkowych, pozbawionych ładunku substancji, takich jak np. glicerol. Są to: AQP3, AQP7, AQP9 i AQP10.

Czynność akwaporyn wiąże się ściśle z gospodarką wodno-elektrolitową ustroju. Pod względem budowy akwaporyny są w zdecydowanej większości białkami tetramerycznymi, składającymi się z 4 takich samych podjednostek. Każdy z monomerów składa się natomiast z powtarzających się segmentów, zbudowanych z 3 helis każdy. Tworzą wąski kanał w centrum akwaporyny.

Akwaporyny – funkcje

Prawidłowe działanie akwaporyn umożliwia zachowanie równowagi osmotycznej wszystkich komórek organizmu człowieka. Upośledzenie ich czynności lub nawet brak akwaporyn skutkuje licznymi zaburzeniami gospodarki wodnej, które mogą w konsekwencji doprowadzić do pojawienia się poważnych jednostek chorobowych.

Można powiedzieć, że akwaporyny tworzą swoistego rodzaju kanały umożliwiające intensywny transport cząsteczek wody oraz innych małych cząsteczek, przy czym transport ten jest bardziej efektywny, niż ma to miejsce np. na zasadzie dyfuzji prostej. Dzięki nim możliwe staje się utrzymanie fizjologicznych funkcji poszczególnych narządów oraz organizmu jako całości.

Akwaporyny w organizmie człowieka

Za główne akawaporyny w ciele człowieka uznaje się 10 spośród nich, oznaczane symbolami od AQP0 do AQP10. W zależności od miejsca występowania prezentuje się to następująco:

• AQP0 – włókna soczewki oka;
• AQP1 – erytrocyty, pętla Henlego, ciało rzęskowe w oku, splot naczyniówkowy w mózgu, płuca;
• AQP2 – kanaliki zbiorcze nerek, jądra;
• AQP3 – kanaliki zbiorcze nerek, ślinianki, skóra, drogi oddechowe, jelito cienkie, erytrocyty;
• AQP4 – astroglej, komórki epedymalne, mózg, siatkówka, włókna mięśniowe;
• AQP5 – gruczoły (ślinowe, łzowe i inne), rogówka;
• AQP6 – kanaliki zbiorcze nerek;
• AQP7 – adipocyty, spermatocyty, kanaliki proksymalne nerek;
• AQP8 – kanaliki proksymalne, ramię zstępujące pętli Henlego, jelito cienkie, okrężnica, tchawica, oskrzela, wątroba, ślinianki, spermatocyty;
• AQP9 – hepatocyty, leukocyty, komórki płuc, mózg, śledziona, jądra, najądrza;
• AQP10 – jelito cienkie.

Choć funkcja akwaporyn jako kanałów wodnych została już udowodniona, nie można wykluczyć ich innych, niepoznanych jeszcze, funkcji transportowych.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Dąbrowska M., Nowak I., Rola akwaporyn w regulacji równowagi wodnej skóry, Kosmetologia Estetyczna, 3/2016.
2. Jasiewicz M., Myśliwiec J., Aktualny stan wiedzy o akwaporynach: implikacje kliniczne, Endokrynol Pol 2006; 2 (57): 149-157.