Żywność przetworzona i wysokokaloryczna charakteryzuje dietę mieszkańców wysokorozwiniętych krajów zachodnich. Taki model żywienia wiąże się z podwyższonym ryzykiem rozwoju chorób cywilizacyjnych, przede wszystkim takich jak miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2, nieswoiste zapalenia jelit, alergia, choroby dermatologiczne, nowotwory. Coraz większą wagę przykłada się do zdrowej i naturalnej żywności.
Spis treści
Co to jest żywność przetworzona?
Żywność przetworzona to inaczej produkty spożywcze poddawane zaawansowanej obróbce technologicznej, w efekcie której (w większości przypadków, choć nie zawsze) tracą one większość wartościowych składników odżywczych, nabierają zaś cech niekorzystnych. Dieta wysokoprzetworzona bogata jest nie tylko w tłuszcze, ale także w białka zwierzęce i rafinowane cukry. Wykazano, że częste spożywanie tego typu produktów jest najważniejszym czynnikiem prowadzącym do dysbiozy jelit. Celem przetwarzania żywności jest chęć zwiększania jej trwałości i walorów smakowych. Procesy przetwarzania mogą wpływać również korzystnie na kwestię finansową produkcji, przez co wiele firm decyduje się na użycie niekorzystnych metod. Zgodnie z najnowszą klasyfikacją produkty spożywcze dzieli się na następujące cztery grupy:
- I – żywność nieprzetworzona i przetworzona minimalnie: owoce, warzywa, przyprawy, jajka, mleko, orzechy, mięsa;
- II – przetworzone dodatki kulinarne: oleje, masło, smalec, syropy, sól;
- III – żywność przetworzona: różnego rodzaju konserwy, chleby smakowe, sery, wędzone i solone mięso;
- IV – żywność wysokoprzetworzona: napoje gazowane, przekąski, słodycze, fast foody, chipsy, paluszki rybne, chleb tostowy, owocowe jogurty.
Specjaliści i dietetycy rekomendują, aby całkowicie wyeliminować spożywanie produktów z grupy czwartej, zaś produkty z grupy trzeciej znacznie ograniczyć. Jeśli to możliwe, warto kupować żywność u lokalnych rolników i rzeźników, a także samodzielnie piec chleb. Przy odrobinie cierpliwości i chęci można uprawiać przydomowy ogródek warzywny i wykonywać nabiał na bazie naturalnego mleka. Jest to całkowicie możliwe, a smak takiej żywności znacznie odbiega od tej dostępnej w dużych hipermarketach.
Żywność przetworzona – czy jest szkodliwa?
Nie każda żywność przetworzona jest szkodliwa, ponieważ zgodnie z jeszcze inną definicją, o żywności przetworzonej mówimy wówczas, gdy produkty z pierwszej grupy zostaną wzbogacone o składniki z grupy drugiej i jednocześnie poddane obróbce. Do produktów tego typu zaliczamy na przykład warzywa i owoce w słoikach (proces konserwowania) czy niektóre sery (proces fermentacji). Żywność przetworzoną mogą stanowić też konserwy rybne w oleju, solone i wędzone mięso (pastrami, szynka, bekon), solone i słodzone orzechy oraz chleb. Przetworzone jedzenie, zwłaszcza z kategorii warzyw i owoców oraz nabiału, ma cenne wartości odżywcze. Jest ważnym elementem zbilansowanej diety. Należy jednak pamiętać, aby podczas zakupów zwrócić uwagę na dodatki w postaci cukru, tłuszczu i soli. Sporym błędem jest myślenie żywności przetworzonej z żywnością wysokoprzetworzoną.
Żywność wysokoprzetworzona – wpływ na zdrowie
Wykazano, że zbędny dodatek cukrów prostych dotyczy aż 80% żywności wysokoprzetworzonej znajdującej się na półkach sklepowych. Prowadzi to do sporego nadmiaru cukru w diecie współczesnego człowieka, co z kolei powoduje przewlekłe zmęczenie, problemy dermatologiczne, niepłodność, senność i ospałość, zaburzenia libido. Taka żywność jest również bogata w tłuszcze nasycone, tłuszcze trans i cholesterol. Ten zaś może odkładać się w naczyniach krwionośnych, tworząc blaszki miażdżycowe, które blokują przepływ krwi. W ten sposób rozwija się miażdżyca naczyń obwodowych lub miażdżyca tętnic wieńcowych, będąca czynnikiem ryzyka nawet śmierci. Żywność wysokoprzetworzona zazwyczaj jest bogata w sól i konserwanty. Zwiększają one ryzyko nadciśnienia tętniczego i choroby nowotworowej układu pokarmowego. Osoby przewlekle pozostające na diecie wysokoprzetworzonej zmagają się z nadwagą i otyłością, cukrzycą typu drugiego oraz zespołem metabolicznym. Wzrasta też ryzyko depresji i licznych chorób psychicznych, włącznie z zaburzeniami nastroju.
Oczywiście nic się nie stanie, jeśli raz na jakiś czas zjemy fast fooda lub słodkiego batonika. Ważne, aby dieta nie opierała się na żywności wysokoprzetworzonej, może być ona jedynie sporadycznym dodatkiem. Jeśli to tylko możliwe warto jednak całkiem z niej zrezygnować.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Szynal K., Polaniak R., Górski M., Grajek M., Ciechowska K., Grochowska-Niedworok E., Żywność przetworzona i dodatki do żywności w kontekście dysbiozy oraz jej konsekwencji zdrowotnych, Postępy Mikrobiologii, 6/2021.
Zostaw komentarz