USG jamy brzusznej

Aktualizacja: 11 września 2023

USG jamy brzusznej to nieinwazyjne, bardzo proste i bezpieczne badanie, wyróżniające się dużą dokładnością. Może być zlecone w ramach NFZ, jak również można je wykonać prywatnie – wówczas koszt wynosi do 200 zł. USG nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych i co ważne – praktycznie nie ma przeciwwskazań do jego wykonania.

Na czym polega USG jamy brzusznej?

Badanie USG polega na wykorzystaniu fal akustycznych celem:

• uwidocznienia kształtu i wielkości narządów wewnętrznych, w tym przypadku zlokalizowanych w obrębie jamy brzusznej;
• lokalizowania i mierzenia wielkości guzów, torbieli, zwapnień, ropni i nacieków w jamie brzusznej;
• wykrywania złogów, np. w nerkach;
• wykrywania płynu w jamie brzusznej;
• określania wszelkich patologicznych zmian w obrębie narządów jamy brzusznej.

Fale akustyczne mają wysoką częstotliwość. Po wniknięciu do ciała pacjenta odbijają się od poszczególnych struktur anatomicznych, wracając w postaci „echa” do sondy. Dzięki temu mogą tworzyć obraz uwidaczniany na ekranie znajdującym się przed lekarzem. Lekarz może od razu dokonywać opisu. Fale te nie są kumulowane w tkankach, przez co nie powodują żadnych skutków ubocznych, a samo badanie może być ponawiane wielokrotnie w niewielkim odstępie czasu.

Aby móc wykonać badanie należy użyć substancji sprzęgającej, która usunie ewentualne pęcherzyki powietrza z powierzchni skóry i zwiększy pole kontaktu głowicy aparatu ze skórą. W tym celu wykorzystuje się więc żel. Można go nanieść zarówno na skórę, jak i na głowicę aparatu. USG jamy brzusznej trwa maksymalnie do 30 minut, włącznie z przygotowaniem pacjenta do badania i omówieniem uwidocznionego obrazu. Po zakończeniu czynności medycznych lekarz drukuje kilka obrazów z badania i dołącza je do karty pacjenta.

Zobacz również: USG nerek.

 Wskazania do USG jamy brzusznej

Wskazaniami do wykonania USG jamy brzusznej są:

• częste lub przewlekłe bóle brzucha o niewyjaśnionej etiologii;
• przebyte urazy w obrębie jamy brzusznej;
• krwawienie z dróg rodnych o niewyjaśnionej etiologii w przypadku kobiet;
• parcie na pęcherz moczowy;
• pieczenie, dyskomfort podczas mikcji;
• bóle nerek;
• częste lub przewlekłe biegunki / zaparcia;
• objawy przerostu prostaty u mężczyzn;
• nagłe schudnięcie lub przytycie bez konkretnych przyczyny;
• guzy, zgrubienia wyczuwalne podczas badania palpacyjnego jamy brzusznej;
• zażółcenie skóry;
• hepatomegalia;
• splenomegalia;
• krew w stolcu, krwawe wymioty;
• ciężkiego stopnia niestrawność.

Wskazaniem do badania moczu są również nieprawidłowe wyniki innych badań diagnostycznych. Wówczas USG ma charakter uzupełniający i ma na celu zawężenie obszaru poszukiwań. W praktyce USG można wykorzystać do zobrazowania każdej struktury w obrębie jamy brzusznej, najczęściej badanymi narządami są jednak: wątroba, nerki, śledziona, pęcherzyk żółciowy, wyrostek robaczkowy, pęcherz moczowy, trzustka oraz drogi żółciowe. Nie ma problemu z uwidocznieniem również dużych naczyń krwionośnych jamy brzusznej.

Wskazaniem do regularnych badań USG jamy brzusznej jest również ciąża. Dzięki temu można z dużą dokładnością uwidocznić rozwijający się płód, a nawet ocenić jego wiek, płeć czy stan zdrowia. Pierwsze USG wykonuje się między 5. a 10. tygodniem ciąży, a następne między: 11-14 tygodniem ciąży, 18-22 tygodniem ciąży oraz 28-32 tygodniem ciąży.

USG jamy brzusznej – przeciwwskazania

Nie ma praktycznie żadnych bezwzględnych przeciwwskazań do wykonania USG jamy brzusznej. Badanie jest nieinwazyjne, proste i bezbolesne, dlatego można je wykonywać także u kobiet ciężarnych, osób przewlekle chorych i onkologicznych, a także u bardzo małych dzieci. Jedynym przeciwwskazaniem jest znacznego stopnia uszkodzenie skóry w obrębie brzucha, np. świeże oparzenie, odmrożenie, odleżyna czy świeża rana pooperacyjna.

Jak przygotować się do usg jamy brzusznej?

Najważniejszą zasadą przed wykonaniem USG brzucha jest stawienie się do placówki na czczo, a przynajmniej 6 godzin od ostatniego spożytego posiłku. Lekarz może dodatkowo zalecić przyjmowanie leków na wzdęcia, aby pozbyć się pęcherzyków powietrza z jelit. Przez 2 dni poprzedzające badanie warto stosować dietę lekkostrawną. Pęcherz moczowy powinien również zostać odpowiednio przygotowany – 1-2 godziny przed badaniem należy wypić zaleconą przez lekarza ilość wody niegazowanej, zwykle około 1 l. Dzięki temu pełny pęcherz moczowy uwidoczni leżące w okolicy pozostałe narządy.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Jakubowski W., Seiz K., Braun B., Ultrasonografia – od wskazania do interpretacji, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2021.
2. Jakubowski W., Banzholzer J., Banzholzer P., Ultrasonografia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2014.