Panel wątrobowy

Panel wątrobowy to pakiet badań analizujących poziom określonych czynników związanych z funkcją wątroby. W jego skład wchodzą: próby wątrobowe, albumina, HBs przeciwciała oraz HCV przeciwciała. Taki panel można wykonać w ramach NFZ, jak również prywatnie w cenie około 100-200 zł w zależności od ilości badanych parametrów.

Panel wątrobowy – charakterystyka

W gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ocena aktywności enzymów wątrobowych jest przeważnie pierwszym, kluczowym etapem diagnostyki chorób wątroby. Do czynników ryzyka uszkodzenia wątroby zalicza się m.in.: nadmierne spożywanie alkoholu, nieprawidłową dietę z nadwagą i otyłością, zakażenia wirusami hepatotropowymi, zażywanie leków uszkadzających miąższ wątroby oraz zatrucie toksynami i metalami ciężkimi. Aby móc w pełni kompleksowo ocenić czynność i kondycję wątroby, stworzono pakiet badań, nazwany następnie panelem wątrobowym. Poniżej dokładnie opisane zostały jego składowe.

Próby wątrobowe

To grona prób wątrobowych zalicza się następujące parametry:

• ALT – aminotransferaza alaninowa. Enzym uczestniczący w przemianach białek. Jego poziom wzrasta przy ostrych i przewlekłych uszkodzeniach wątroby, zaś bardzo wysoki poziom jest typowy dla zapalnego uszkodzenia wątroby. Jego poziom nie powinien przekraczać 35-40 IU/l;
• AST – aminotransferaza asparaginianowa. Enzym uczestniczący w przemianach białek. Jego poziom wzrasta przy ostrych i przewlekłych uszkodzeniach wątroby, zaś bardzo wysoki poziom jest typowy dla toksycznego uszkodzenia wątroby. Wynik powinien mieścić się w przedziale od 5 do 40 IU/l;
• ALP – fosfataza alkaliczna. Jej rola polega głównie na katalizowaniu defosforylacji różnych estrów fosforanowych. Wzrost poziomu może świadczyć o niedrożności dróg żółciowych. U osób dorosłych norma wynosi 20-70 U/l;
• GGTP – gamma-glutamylotranspeptydaza. Enzym katalizujący przemiany związane z transferem reszty glutaminianowej. Jest świetnym wskaźnikiem uszkodzenia dróg żółciowych oraz wątroby. Wartości prawidłowe nie powinny przekraczać 60 IU/l;
• BIL – bilirubina. Wstępne badana w diagnostyce żółtaczek. Jej oznaczenie może być uzupełnione analizą frakcji bilirubiny: wolnej i związanej, co pozwala wnioskować o przyczynie żółtaczki. Wartości prawidłowe powinny zawierać się w przedziale 0,3-1,2 mg/dl.

Próby wątrobowe umożliwiają ocenę czynności wątroby przez przeanalizowanie aktywności produkowanych przez nią enzymów. Sama diagnostyka enzymów to jednak nie wszystko, aby móc postawić rzetelne rozpoznanie.

Albumina

Kolejnym równie istotnym parametrem przy podejrzeniu chorób i uszkodzeń wątroby jest albumina, czyli białko produkowane w wątrobie. Co więcej, jest ona głównym białkiem surowicy syntezowanym w tym narządzie. Pełni funkcję transportową dla wielu substancji, zarówno pochodzących z organizmu (jony metali, kwasy tłuszczowe, bilirubina, hormony), jak i spoza niego (leki, trucizny). Szczególnie niepożądanym zjawiskiem jest spadek poziomu albumin. Dla osób dorosłych norma wynosi 3,5-5,5 g/dl.

HBs przeciwciała

Oznaczanie poziomu przeciwciał przeciw antygenowi powierzchniowemu wirusa zapalenia wątroby typu B znajduje zastosowanie w ocenie odporności na zakażenie tym wirusem w związku z przebytym szczepieniem. Innymi słowy, ocena jego poziomu pozwala na wykrycie wcześniejszej ekspozycji na wirusa HBV, który powoduje wirusowe zapalenie wątroby typu B. Wartości powyżej 10 j.m/l wskazują na niski poziom przeciwciał, który jednak chroni pacjenta przed zakażeniem. Rekomendowana jest okresowa kontrola poziomu przeciwciał anty-HBs. Natomiast wartości powyżej 100 j.m/l wskazują na wysoki poziom przeciwciał, zapewniający wysoką ochronę przed zakażeniem.

Przeciwciała anty HCV

Ostatnim badanym parametrem są przeciwciała HCV, czyli przesiewowe badanie w kierunku infekcji wirusem zapalenia wątroby typu C. U osoby zdrowej, która nie miała styczności z wirusem, wynik badania na anty-HCV powinien być ujemny.

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...

Spirulina w proszku (100% naturalna)
Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Palka M., Choroby wątroby i dróg żółciowych w gabinecie lekarza POZ, Lekarz POZ 1/2017.
2. Kotuła I., Diagnostyka chorób wątroby, Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej i Immunologii Klinicznej Wieku Rozwojowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, 2021.
3. Solnica B., Dembińska-Kieć A., Naskalski J., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2022.