Elastografia wątroby

Aktualizacja: 21 sierpnia 2023

Elastografia wątroby jest nieinwazyjną metodą oceny stopnia zwłóknienia wątroby. Stanowi alternatywę dla biopsji wątroby, która wciąż pozostaje „złotym standardem” w ocenie uszkodzenia tego narządu. Badanie jest bezbolesne, najczęściej wykonuje się je przy pomocy USG.

Co to jest elastografia wątroby?

Elastografia wątroby jest nieinwazyjną, ilościową metodą pomiaru włóknienia wątroby poprzez ocenę właściwości elastycznych tkanki. Wykonuje się ją przy użyciu USG lub rezonansu magnetycznego. Elastografię USG dzieli się na:

• przejściową z kontrolą drgań;
• fali ścinającej.

Pojawia się możliwość oceny stopnia twardości miąższu wątroby, co odpowiada pośrednio zawartości tkanki łącznej w podścielisku wątroby. Badanie mierzy ponadto sztywność tkanki, która wzrasta wraz z zaawansowaniem zwłóknienia wątroby. Czynnikami decydującymi o sztywności tkanki są elementy macierzy zewnątrzkomórkowej (m.in. kolagen, elastyna), ciśnienie śródmiąższowe, przepływy krwi oraz architektura tkanek (drogi żółciowe, naczynia, zmiany ogniskowe). Wyniki elastografii wyraża się w kPa lub prędkości fali poprzecznej w metrach na sekundę (m/s).

Elastografia wątroby – na czym polega?

Elastografia służy do określenia sprężystości (twardości) tkanek. Podstawą badania jest założenie, że patologiczne zmiany w tkankach są twarde, mało elastyczne np. nowotwory piersi czy nowotwory prostaty, dość często ujawniające się pod postacią twardych zmian guzkowych. Uważa się, że żaden parametr fizyczny tkanki nie zmienia się tak bardzo w procesie chorobowym, jak elastyczność.

Badanie najczęściej wykonuje się za pomocą USG. Wiele aparatów USG wyposażono w dodatkowe urządzenia umożliwiające badania elastograficzne. Wówczas głowicę urządzenia umieszcza się pomiędzy żebrami na wysokości, na której warstwa miąższu wątroby jest najgrubsza, unikając pomiaru w pobliżu dolnego lub górnego brzegu wątroby. Przeszkolony specjalista na podstawie obserwowanego obrazu jest w stanie określić stan zdrowia wątroby pacjenta i (jeśli to konieczne) zlecić dalsze badania.

Jak przygotować się do elastografii wątroby?

Przed wykonaniem badania należy zebrać wywiad dotyczący etiologii choroby wątroby, chorób towarzyszących, pory spożycia ostatniego posiłku, a także przeanalizować wyniki badań laboratoryjnych, szczególnie aktywność ALAT. Badanie wykonuje się na czczo lub co najmniej 6 godzin po ostatnim posiłku. Pacjent przyjmuje pozycję leżącą z prawym ramieniem uniesionym i umieszczonym za głową. W przypadku trudnych warunków anatomicznych dopuszcza się podłożenie wałka w okolicy lędźwiowej i niewielki skręt tułowia pacjenta. Poza byciem na czczo i zabraniem ze sobą wszelkich posiadanych wyników badań, nie trzeba się specjalnie przygotowywać.

Elastografia wątroby – wskazania

Najważniejszymi wskazaniami do wykonania elastografii wątroby są:

• stłuszczenie wątroby;
• wirusowe zapalenie wątroby;
• zmiany zwyrodnieniowo-degeneracyjne miąższu wątroby.

Wskazania mogą prezentować się też następująco:

• wstępna ocena pacjenta przy podejrzeniu chorób wątroby;
• kontrola progresji w porównaniu do wyjściowej biopsji wątroby;
• kontrola postępu lub cofania się włóknienia po zastosowanym leczeniu;
• ocena włóknienia wątroby u pacjentów z przeciwwskazaniami do biopsji.

Decyzję o wykonaniu badania podejmuje lekarz. Należy jednak pamiętać, że elastografia wątroby nie jest badaniem refundowanym przez NFZ. Koszt wraz z opisem może wynosić nawet 400 zł.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Milkiewicz P., Elastografia wątroby w codziennej praktyce klinicznej, Gastroenterologia Kliniczna, 1/2017.
2. Fedak A., Badania ultrasonograficzne: elastografia ultrasonograficzna, Inżynier i Fizyk Medyczny, 3/2019.
3. Zaleska-Dorobisz U., Pawluś A., Kucharska M., Inglot M., Elastografia SWE w ocenie włóknienia wątroby, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015.