Zatorowość płucna

Aktualizacja: 22 sierpnia 2022

Zatorowość płucna to choroba przebiegająca z gwałtownym zamknięciem lub zwężeniem tętnicy płucnej bądź części jej rozgałęzień przez materiał zatorowy. Najczęściej (wraz z zakrzepicą żył głębokich) stanowi kliniczną manifestację żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Zatorowość płucna może prowadzić do zatrzymania krążenia i zgonu. Uznaje się, że to trzecia z najczęściej diagnozowanych chorób układu krążenia.

Zatorowość płucna – przyczyny

Najczęściej materiałem zatorowym jest skrzeplina, sporadycznie zaś:

• powietrze;
• płyn owodniowy;
• tkanka tłuszczowa;
• masy nowotworowe;
• ciała obce.

Zatorowość płucną najczęściej powoduje przemieszczenie się do krążenia płucnego skrzeplin powstałych w żyłach głębokich kończyn dolnych i miednicy mniejszej. Rzadziej skrzepliny pochodzą z żył górnej połowy ciała. Zamknięcie lub zwężenie tętnicy płucnej powoduje skurcz naczyń, a w konsekwencji hipoksję oraz wzrost oporu krążenia. Następuje znaczne obciążenie prawej komory serca. Wskutek wzrostu ciśnienia miejsce ma jej rozdęcie, zmniejszenie siły skurczu oraz wystąpienie fali zwrotnej przechodzącej przez zastawkę trójdzielną. W dalszym ciągu wywołuje to obkurczenie naczyń płucnych, co może doprowadzić do wstrząsu, a nawet zatrzymania krążenia.

Bezpośrednią przyczyną epizodu zatorowości płucnej jest zazwyczaj tzw. triada Virchova, czyli:

• predyspozycja do rozwoju zakrzepicy;
• urazy ścian naczyń krwionośnych;
• zwolnienie przepływu krwi przez naczynia krwionośne.

Czynnikiem ryzyka jest ponadto zmiana w składzie krwi, np. nadpłytkowość. Zbyt duża liczba trombocytów powoduje zagęszczenie krwi i zwiększa ryzyko powstawania zakrzepów.

Zobacz również: Jak naturalnie rozrzedzić krew?

Rodzaje zatorowości płucnej

W medycynie wyróżnia się 3 podstawowe rodzaje zatorowości płucnej:

• masywna zatorowość płucna – przebiega z hipotonią trwającą powyżej 15 minut;
• submasywna zatorowość płucna – przebiega z prawidłowym ciśnieniem tętniczym lecz cechami przeciążenia prawej komory serca;
• niemasywna zatorowość płucna – przebiega z prawidłowym ciśnieniem tętniczym, a funkcja prawej komory serca jest zachowana.

Rozpoznanie rodzaju choroby ma znaczenie terapeutyczne.

Objawy zatorowości płucnej

Do najczęściej występujących objawów klinicznych w przebiegu zatorowości płucnej zaliczamy:

• duszności, pojawiające się aż u 82% pacjentów;
• dolegliwości bólowe w klatce piersiowej, zwykle o charakterze opłucnowym;
• kaszel;
• omdlenia;
• krwioplucie.

U połowy pacjentów pojawia się dodatkowo tachykardia, czyli przyspieszone bicie serca. W badaniach stwierdza się poszerzenie żył szyjnych oraz zwiększenie głośności składowej płucnej II tonu. Objawy zakrzepicy żył głębokich dotyczą 1/3 pacjentów z zatorowością płucną.

Diagnostyka

Pacjenci z podejrzeniem zatorowości płucnej wymagają natychmiastowej diagnostyki. Największe znaczenie mają badania takie jak angio-TK, arterografia płucna oraz echokardiografia. Warto dodatkowo wykonać badania krwi w kierunku zakrzepicy, istotne jest stwierdzenie poziomu D-dimerów. Diagnostyką i leczeniem zatorowości płucnej zajmuje się zespół specjalistów z kardiologiem i pulmonologiem na czele.

Zatorowość płucna – leczenie

Podejrzenie kliniczne zatorowości płucnej nakazuje niezwłoczne rozpoczęcie leczenia przeciwkrzepliwego i jednoczesne prowadzenie diagnostyki. Leczenie w ostrej fazie choroby zależy od stanu klinicznego pacjenta. Także leczenie przewlekłe, czyli profilaktyka kolejnych epizodów opiera się na stosowaniu leków przeciwkrzepliwych. W niektórych przypadkach konieczne staje się chirurgiczne usunięcie zakrzepu. Mowa głównie o:

• stwierdzeniu masywnej zatorowości płucnej przy współistniejących przeciwwskazaniach do stosowania leczenia trombolitycznego;
• braku efektów leczenia trombolitycznego;
• obecności ruchomej skrzepliny w prawej komorze lub prawym przedsionku serca.

Operacja wymaga stosowania krążenia pozaustrojowego i jest wykonywana w nielicznych ośrodkach wysoko specjalistycznych. Śmiertelność okołooperacyjna wynosi powyżej 20%, mimo tego często jest ostatnim ratunkiem dla pacjenta.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Maciszewski J., Zatorowość płucna w postępowaniu przedszpitalnym, Kraków.
2. Skornicz A., Madziarski M., Gajek A., Madziarska K., Zatorowość płucna – przegląd metod diagnostyki obrazowej, Folia Cardiologica, 6/2018.
3. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.