Zapalenie stawów to bardzo częsty objaw rozmaitych chorób, w przebiegu których dochodzi do zajęcia struktur stawowych. Zarówno w ortopedii, jak i w reumatologii. Nieodłącznie wiąże się z bólem stawów i sztywnością stawów, mogą mu jednak towarzyszyć także inne objawy. W przebiegu zapalenia stawów, bez względu na podłoże procesu chorobowego, kluczowym elementem leczenia jest zdrowy styl życia i rehabilitacja.
Zapalenie stawów – przyczyny
Zapalenie stawów może pojawić się w przebiegu rozmaitych chorób, najczęściej są to jednak:
- choroba zwyrodnieniowa stawów;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów;
- schorzenia z rodziny spondyloartropatii;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- twardzina układowa;
- mieszana choroba tkanki łącznej;
- łuszczycowe zapalenie stawów;
- dna moczanowa i dna rzekoma;
- różnego rodzaju infekcje, np. gorączka reumatyczna czy borelioza.
Rzadziej zapalenie stawów wynika z miejscowej infekcji bakteryjnej lub z przebytej kontuzji stawowej, która nie została do końca wyleczona. Co istotne, intensywność stanu zapalnego zaostrzają czynniki takie jak słodycze, niewyspanie, silny stres na co dzień.
Zapalenie stawów – objawy
Stawy, w których pojawił się stan zapalny, charakteryzują się bolesnością, zwłaszcza podczas obciążania ich oraz wykonywania ruchów. Są tkliwe i obrzęknięte, a w związku z procesem zapalnym może pojawić się w ich okolicy zaczerwienienie skóry. Osoba chora skarży się często na sztywność stawów, która pojawia się w szczególności po dłuższych okresach bezruchu, np. nocnym odpoczynku lub 2-godzinnym oglądaniu telewizji. W przypadku obrzęku warto sprawdzić czy w stanie nie zgromadził się wysięk, który należy odprowadzić. Zaawansowane zmiany chorobowe w obrębie stawów wiążą się z ich deformacjami, co widać zwłaszcza w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów czy choroby zwyrodnieniowej.
Zapalenie stawów bardzo często przebiega w okresach remisji i zaostrzeń. Oznacza to, że przez pewien czas (nawet kilka miesięcy) pacjent może funkcjonować normalnie i nie zmaga się z żadnymi dolegliwościami, po czym na kilka lub kilkanaście dni pojawia się okres zaostrzenia związany z silnym bólem i zapaleniem stawu. Ma to miejsce zwłaszcza przy chorobach przewlekłych z autoagresji.
Zapalenie stawów – leczenie
Jeśli jest to możliwe należy wdrożyć leczenie przyczynowe. Przykładowo, w przebiegu gorączki reumatycznej pacjentowi podaje się salicylany oraz glikokortykosteroidy. Możliwe jest całkowite wyleczenie choroby. Jednak w przebiegu chorób reumatycznych i zwyrodnieniowych skuteczne leczenie przyczynowe nie istnieje. Postępowanie ogranicza się do łagodzenia objawów bólowych i stanu zapalnego oraz do opóźniania postępu procesu chorobowego. Okres zaostrzenia choroby wymaga następujących działań:
- unikanie nadmiernej aktywności fizycznej, odpoczynek;
- zimne lub chłodne okłady przykładane w okolicę zajętego stawu;
- stosowanie maści przeciwzapalnych oraz doustnych leków przeciwzapalnych;
- elewacja stawu, czyli uniesienie go powyżej poziomu serca, aby tym samym zmniejszyć obrzęk.
Do domowych metod zmniejszających stan zapalny można zaliczyć:
- ziołolecznictwo – picie naparów z szałwii lekarskiej, rumianku pospolitego bądź korzenia prawoślazu lekarskiego;
- okłady z tłuczonych liści młodej kapusty;
- picie przynajmniej 1,5 l wody dziennie, co wpływa pozytywnie na jakość mazi stawowej;
- dieta bogata w kwasy tłuszczowe Omega-3 oraz warzywa i owoce;
- suplementacja kolagenu i kwasu hialuronowego.
W okresie remisji należy pamiętać, że podstawą poprawi kondycji stawów jest regularny ruch. Aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności w połączeniu z suplementacją i zdrową dietą w dużej mierze przyczynia się do złagodzenia objawów choroby pierwotnej. W ostatnim czasie dużym rozgłosem cieszą się iniekcje z komórek macierzystych. Wykazują się skutecznością na poziomie likwidacji przyczyn chorób, także reumatycznych i zwyrodnieniowych. Warto je rozważyć, jednak są dość drogie – w przypadku stawu kolanowego jedna iniekcja kosztuje nawet 6 000 zł, a zwykle potrzeba ich kilka.
Kapsułki z kwasem hialuronowymKwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Miller M., Ortopedia Miller, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.
- Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Marcol-Majewska A., Majewski G., Kotyla P., Reumatoidalne zapalenie stawów – propozycje postępowania diagnostycznego, Forum Reumatologiczne, 2/2017.
- Puszczewicz M., Wielka interna – reumatologia, Wydawnictwo Medical Tribule Polska, Warszawa 2016.
Zostaw komentarz