Zapalenie mięśnia sercowego

Aktualizacja: 29 sierpnia 2022

Obraz histopatologiczny zapalenia mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego to poważna choroba, która może posiadać rozmaitą etiologię. Proces zapalny obejmuje kardiomiocyty, tkankę śródmiąższową, naczynia krwionośne serca, a niekiedy nawet osierdzie. Zapalenie mięśnia sercowego może objawiać się postępującą niewydolnością serca, prowadzącą do kardiomiopatii rozstrzeniowej. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz kardiolog.

Zapalenie mięśnia sercowego – przyczyny

Chorobę najczęściej wywołują wirusy, głównie Ebsteina-Barr, cytomegalii, ECHO, różyczki, grypy typu A i typu B bądź ospy wietrznej. Zapalenie mięśnia sercowego może jednak być konsekwencją również infekcji bakteryjnych (prątek gruźlicy, pneumokoki, gronkowce, Salmonella) oraz pasożytniczych (włosień kręty, glista ludzka, tasiemiec bąblowcowy ludzki). Także przyjmowanie niektórych leków jest poważnym czynnikiem ryzyka. Mowa głównie o lekach przeciwdrgawkowych, niektórych antybiotykach, lekach przeciwgruźliczych oraz pochodnych sulfonylomocznika. Zapalenie mięśnia sercowego może pojawić się w przebiegu chorób autoimmunologicznych, takich jak np. toczeń rumieniowaty układowy.

Jako że najczęstszą przyczyną pozostają wirusy, to właśnie to zagadnienie warto przybliżyć. Patogeny przedostają się do organizmu drogą oddechową lub pokarmową. Do wiremii układowej i reakcji naczyniowej dochodzi jeszcze w ciągu 3 dni od momentu zakażenia. W tym czasie wirus może przedostać się do mięśnia sercowego i namnażać w kardiomiocytach. U większości chorych zakażenie wirusowe zostaje szybko opanowane przez mechanizmy odpornościowe. Sytuacja gorzej wygląda u osób osłabionych.

Zapalenie mięśnia sercowego – objawy

Typowymi objawami w przebiegu zapalenia mięśnia sercowego są:

• duszność wysiłkowa;
• ból w klatce piersiowej;
• kołatanie serca;
• zmęczenie;
• zmniejszenie tolerancji wysiłków fizycznych;
• arytmia serca;
• omdlenia;
• objawy niewydolności mięśnia sercowego.

Ostre zapalenie mięśnia sercowego rozpoznaje się po stwierdzeniu kardiomiopatii rozstrzeniowej. Zgłaszane objawy są jednak bardzo zmienne, ponieważ w dużej mierze zależą od przyczyny choroby. Przy infekcjach wirusowych obserwuje się objawy typowe dla takich zakażeń:

• gorączkę;
• bóle mięśniowe;
• objawy gastryczne.

Wyróżniamy 3 rodzaje zapalenia mięśnia sercowego:

• piorunujące zapalenie mięśnia sercowego – o nagłym i wyraźnym początku, z szybkim narastaniem objawów niewydolności serca. Zwykle ustępuje samoistnie;
• ostre zapalenie mięśnia sercowego – ma mniej wyraźny początek, u części chorych prowadzi do kardiomiopatii rozstrzeniowej;
• przewlekłe zapalenie mięśnia sercowego – praktycznie nie do odróżnienia od kardiomiopatii rozstrzeniowej. Najczęściej powoduje postępującą niewydolność serca.

Co ciekawe, w niektórych przypadkach choroba może wykazywać przebieg bezobjawowy.

Diagnostyka

U pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego mimo obecności stanu zapalnego wskaźnik OB bywa w normie, podobnie jak poziom markerów uszkodzenia mięśnia sercowego. W diagnostyce duże znaczenie ma elektrokardiografia (EKG) rejestrująca nieprawidłowe zapisy. Badaniami uzupełniającymi są:

• próba wysiłkowa;
• EKG Holter;
• echokardiografia (echo serca);
• rezonans magnetyczny klatki piersiowej.

Kluczowe znaczenie ma biopsja serca, jednak w praktyce bywa wykonywana bardzo rzadko.

Zapalenie mięśnia sercowego – leczenie

Podstawą jest leczenie objawowe. Wszyscy chorzy muszą znacznie ograniczyć aktywność fizyczną, ponieważ zwiększa ona replikację wirusa. Szczególnie w ciągu pierwszych 2 tygodni należy unikać stosowania leków z grupy NLPZ, które nasilają objawy. Farmakoterapia zawsze dobierana jest indywidualnie do stanu zdrowia pacjenta. Przy zakażeniach bakteryjnych może się okazać konieczne wdrożenie celowanej antybiotykoterapii. Leczenie swoiste jest możliwe jedynie w przypadkach zapalenia mięśnia sercowego spowodowanego innymi drobnoustrojami niż wirusy. W skrajnych przypadkach, gdy powikłaniem stanie się ciężka niewydolność serca, konieczny bywa przeszczep serca.

Po upływie 1-3 miesięcy zaleca się kontrolę u kardiologa, kolejna ma mieć miejsce po upływie 1 roku od momentu wyzdrowienia. Rokowania zależą od postaci choroby, zwykle jednak są dobre. Większość pacjentów z ostrą lub piorunującą postacią wraca do pełnego zdrowia. Rokowania maleją przy postaci przewlekłej lub podostrej. Przez pół roku od momentu wyzdrowienia zaleca się powstrzymanie od wyczynowego uprawiania sportu.

Koenzym Q10 (100 mg) bioalgi
Koenzym Q10, który Państwu oferujemy pozyskiwany jest przy użyciu naturalnego procesu fermentacji. Jest to czysty izomer trans, w 100% naturalny i identyczny jak Koenzym Q10 występujący w naszym organizmie, dzięki czemu bardzo wysokiej biodostępności.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Śliż D., Folga A., Mamcarz A., Trudności w rozpoznawaniu i leczeniu zapalenia mięśnia sercowego, Kardiologia po Dyplomie, 5/2014.
3. Cooper L., Zapalenie mięśnia sercowego, The New England Journal of Medicine, 360/2009.
4. Spinczyk B., Reichman-Warmusz E., Wojnicz R., Poloński L., Zapalenie mięśnia sercowego, Choroby Serca i Naczyń, 3/2011.