Wstrząs septyczny

Wstrząs septyczny jest ostatnim i jednocześnie najgroźniejszym etapem rozwoju sepsy. Z kolei sepsą zwiemy stan bezpośrednio zagrażający życiu, prowadzący do niewydolności wielonarządowej i rozwijający się jako reakcja na zakażenia. Sepsa może mieć zwykły lub ciężki przebieg, w medycynie dodatkowo wyróżnia się wstrząs septyczny, jako ostatni etap problemu. Każdy pacjent z sepsą musi zostać otoczony fachową opieką lekarską.

Wstrząs septyczny – przyczyny

Przyczyny rozwoju wstrząsu septycznego nie zostały do końca wyjaśnione, uważa się jednak, że miejsce ma wielopłaszczyznowa interakcja pomiędzy patogenem, a układem immunologicznym pacjenta. W sytuacjach ograniczonej infekcji dochodzi do aktywacji i uwolnienia nadmiernej liczby komórek odpowiedzi zapalnej, w szczególności monocytów i neutrofili. Dodatkowo pojawia się zwiększona produkcja mediatorów zapalnych, miejscowe poszerzenie naczyń krwionośnych, a także aktywacja układu krzepnięcia w danej lokalizacji. We wstrząsie septycznym wszystkie wymienione zdarzenia również zachodzą, jednak mają charakter uogólniony.

Wiadomo natomiast, że wstrząs septyczny rozwija się na podłożu sepsy. Sepsa to choroba, za wystąpienie której odpowiadają bakterie oraz produkowane przez nie toksyny (rzadziej grzyby czy wirusy). Do patogennych i niebezpiecznych bakterii wywołujących sepsę można zaliczyć paciorkowce, gronkowce, pneumokoki, meningokoki oraz E. Coli. Z kolei takimi grzybami mogą być Candida Albicans.

Wstrząs septyczny – objawy

Wstrząs septyczny u pacjentów dorosłych definiuje się jako ciężka sepsa współistniejąca z niedociśnieniem nieodpowiadającym na stosowaną płynoterapię. W odróżnieniu jednak od osób dorosłych, we wstrząsie septycznym u dzieci hipotensja nie jest obowiązkowym kryterium diagnostycznym. W obrazie klinicznym pacjentów ze wstrząsem septycznym pojawiają się następujące objawy:

• zimna i wilgotna skóra;
• zmiana temperatury ciała – pacjenci mogą posiadać temperaturę poniżej 36 stopni C bądź powyżej 38 stopni C;
• przyspieszona czynność serca;
• skąpomocz;
• ostre zaburzenia świadomości.

U pacjentów ze wstrząsem septycznym stwierdza się kwasicę mleczanową oraz zmianę ilości leukocytów we krwi (może ich być zbyt mało lub zbyt dużo).

Wstrząs septyczny – leczenie

W leczeniu wstrząsu septycznego najważniejsza jest wczesna interwencja. W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć drogi oddechowe oraz zastosować tlenoterapię, jeśli miejsce ma niewydolność oddechowa i hipoksemia. Jednocześnie należy założyć wkłucie obwodowe lub doszpikowe celem szybkiego rozpoczęcia agresywnej płynoterapii. Płyny przetacza się w ciągu 5–10 minut. W tym samym czasie warto obserwować czy nie dochodzi do zastoju w płucach bądź czy nie rozwija się hepatomegalia.

W przeciągu godziny od postawienia rozpoznania wdraża się antybiotyki o szerokim spektrum działania. Przed rozpoczęciem antybiotykoterapii pielęgniarka powinna jednak pobrać materiał biologiczny od pacjenta do badania mikrobiologicznego. Zgodnie z danymi statystycznymi, zastosowanie antybiotyków podczas pierwszej godziny wiąże się ze śmiertelnością na poziomie 20%. Po 5-6 godzinach śmiertelność wzrasta do około 55%, natomiast po 12 godzinach może wynosić nawet 75%. Właśnie dlatego tak istotna jest wczesna interwencja. Zazwyczaj pacjentowi podaje się przynajmniej 2 rodzaje antybiotyków, wykazujących działanie jednocześnie w stosunku do bakterii gram dodatnich gram ujemnych.

Wciąż należy pamiętać, że sepsa i wstrząs septyczny stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów wśród pacjentów leczonych na oddziałach intensywnej terapii.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Wadełek J., Sepsa i wstrząs septyczny u pacjentów w podeszłym wieku, Geriatria, 12/2018.
2. Hermann B., Piątkowski M., Mędrzycka-Dąbrowska W., Gaworska-Krzemińska A., Basiński A., Wstrząs septyczny u dzieci – rozpoznawanie i postępowanie we wczesnej fazie, Problemy Pielęgniarstwa, 3/2015.
3. Latos M., Mikaszewska-Sokolewicz M., Kosson D., Postępowanie przedszpitalne w sepsie i we wstrząsie septycznym, Na Ratunek, 1/2017.