Wirus EBV

Aktualizacja: 4 października 2022

Wirus EBV to inaczej wirus Ebsteina-Barr, odkryty został w 1964 roku. Infekuje on ludzkie limfocyty i posiada materiał genetyczny w postaci dwuniciowego DNA. Stanowi główną przyczynę mononukleozy zakaźnej, jednak tylko niewielka część przypadków ma ostre powikłania. Szacuje się, że nawet 95% populacji przebyło w swoim życiu zakażenie wirusem EBV.

Wirus EBV – charakterystyka

Informacja genetyczna wirusa otoczona jest szczelnie przez ikosaedralny kapsyd oraz tegument. Najbardziej zewnętrzną część stanowi osłonka utworzona przez podwójną warstwę lipidową z glikoproteinami. Cechą charakterystyczną wirusa EBV jest zdolność do pobudzania proliferacji (mnożenie się) limfocytów. Współcześnie znane są 2 podtypy wirusa EBV:

• EBV-1 (częściej spotykany);
• EBV-2.

Różnią się one między sobą regionem kodującym antygen jądrowy. Jedynym naturalnym gospodarzem EBV jest człowiek. Ciekawostką jest, że wirus EBV był pierwszym herpeswirusem, którego cały genom został sklonowany i poddany sekwencjonowaniu.

Zakażenie wirusem EBV

Do zakażenia wirusem EBV dochodzi najczęściej drogą kropelkową, rzadziej wskutek przetoczenia preparatów krwiopochodnych bądź w trakcie przeszczepów. Do replikacji dochodzi już w momencie przechodzenia zakażonych limfocytów przez nabłonek jamy ustnej i gardła. Następnie zakażeniu ulegają komórki błon śluzowych. Wirus powoduje lizę komórek i namnaża się w bardzo szybkim tempie. Istotą choroby jest samoograniczający się proces limfoproliferacyjny. Proliferacja zainfekowanych limfocytów B prowadzi do powiększenia się tkanki limfoidalnej.

Wirus EBV stanowi poważne zagrożenie dla osób starszych z obniżoną odpornością, np. po przeszczepach lub z AIDS. Może wówczas reaktywować zakażenia i w konsekwencji wywoływać groźne choroby.

Wirus EBV – objawy

W zdecydowanej większości przypadków zakażenie wirusem Epsteina-Barr przebiega bezobjawowo. EBV jest przede wszystkim czynnikiem etiologicznym mononukleozy zakaźnej, której klasyczną triadę objawów stanowi:

• limfadenopatia (obrzęk i powiększone węzły chłonne);
• splenomegalia (powiększenie śledziony);
• wysiękowe zapalenie gardła i migdałków.

Migdałki są powiększone, pokryte białym nalotem, a na ich powierzchni tworzą się ropnie kryptowe. Węzły chłonne ulegają obustronnemu, symetrycznemu powiększeniu, co dotyczy przede wszystkim węzłów chłonnych szyi grupy tylnej oraz węzłów pachowych. Objawami współtowarzyszącymi są natomiast:

• gorączka;
• bóle głowy;
• uczucie zmęczenia;
• znaczne osłabienie;
• hepatomegalia (powiększenie wątroby);
• różnego rodzaju wysypki skórne.

EBV jest pierwszym ludzkim wirusem, któremu przypisuje się potencjał onkogenny. Potwierdza to wykrycie jego DNA w komórkach raka jamy nosowo-gardłowej oraz w chłoniaku Burkitta. Wykazano zależność między tym wirusem, a obecnością wielu chorób rozrostowych, w tym choroby Hodgkina.

Wirus EBV – leczenie

Jako że większość zakażeń wirusem EBV przebiega bezobjawowo, nie podejmuje się leczenia. Osoba chora nawet nie wie, że zmaga się z infekcją. Mija ona sama po pewnym czasie. Gdy jednak dojdzie do wystąpienia objawów, zaleca się odpoczynek, pilnowanie nawodnienia i lekkostrawną dietę. Zwłaszcza przez pierwszy miesiąc choroby należy unikać intensywnej aktywności fizycznej, ponieważ istnieje ryzyko uszkodzenia powiększonej śledziony. Stosuje się również leki przeciwgorączkowe, a także płukanki odkażające gardło. Acyklowir (lek przeciwwirusowy) czy glikokortykosteroidy nie są skuteczne w leczeniu mononukleozy, dlatego nie znajdują zastosowania.

Rokowania są dobre, mononukleoza jest chorobą samoograniczającą się. W niektórych przypadkach można jednak zaobserwować powikłania wczesne i późne. Zwłaszcza u dzieci niebezpieczna jest obturacja dróg oddechowych wskutek obrzęku śluzówki. Dodatkowo może dojść do wtórnych nadkażeń bakteryjnych. Wzmożona męczliwość może utrzymywać się nawet do 6 miesięcy od momentu wyleczenia choroby. Poważne powikłania mogą dotyczyć do 15% pacjentów, obejmują m.in. Zespół Guillaina-Barrego, porażenie nerwu twarzowego oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Koleśnik M., Dworzańska A., Polz-Dacewicz M., Wirus Epsteina-Barr w wybranych chorobach nowotworowych, Postępy Biochemii, 4/2020.
2. Żuk-Wasek A., Charakterystyka białek wirusa Epsteina-Barr – ich udział w zakażeniu latentnym i powiązanie z procesami nowotworzenia, Postępy Mikrobiologii, 3/2012.
3. Bocian J., Januszkiewicz-Lewandowska D., Zakażenia EBV – cykl życiowy, metody diagnostyki, chorobotwórczość, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 65/2011.
4. Kalicki B., Maślany A., Milart J., Jung A., Przebieg i diagnostyka zakażenia EBV u dzieci – obserwacje kliniczne, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.