Świerzb

Aktualizacja: 12 lipca 2022

Świerzb to zakaźna, pasożytnicza choroba skóry. Należy pamiętać, że zakaźność jest bardzo wysoka, niekiedy wystarczy już podanie ręki czy kontakt z pościelą osoby chorej. W przypadku podejrzenia świerzbu należy udać się do dermatologa.

Z czego wynika świerzb?

Choroba spowodowana jest zakażeniem świerzbowcem ludzkim, który drąży kanaliki w skórze i następnie składa w nich jaja. Za rozwój objawów choroby odpowiadają przede wszystkim zapłodnione samice oraz nimfy. Po kopulacji samiec ginie, samica zaś przedostaje się do warstwy rogowej naskórka drążąc w niej tunele, w których dziennie składa 2-3 jaja. Z każdego jaja po około 3 tygodniach rozwijają się larwy, które przekształcają się w nimfy a potem w osobniki dorosłe. Na świerzb szczególnie narażone są osoby:

• z ciężkimi zaburzeniami psychicznymi;
• z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odporności;
• sięgające po narkotyki;
• cierpiące na chorobę alkoholową;
• dzieci uczęszczające do przedszkoli i szkół.

Do zarażenia świerzbem dochodzi na drodze kontaktowej, czyli najczęściej przez podanie ręki, ale i przez jakikolwiek kontakt ze skórą osoby chorej. Do zarażenia może dojść nawet w wyniku noszenia ubrać po osobie chorej czy spania w jednej pościeli. Z tego względu wyjątkowo należy dbać o higienę osobistą – szczególnie w przypadku dzieci i jeśli opiekujemy się osobami starszymi czy chorymi.

Świerzb – objawy

Okres wylęgania świerzbu wynosi średnio od 2 do 4 tygodni. W tym okresie chory nie wykazuje żadnych objawów, wciąż jednak zaraża osoby ze swojego otoczenia. Zmiany skórne pojawiają się różnie – od 2 do 6 tygodni od momentu zakażenia. Najpierw lokalizują się na nadgarstkach, między palcami rąk, w okolicach brzucha i pachwin oraz na pośladkach. Lokalizacja wtórnej wysypki nie zależy już od miejsca infekcji – może pojawić się nawet w odległych rejonach.

U osób starszych lub z obniżoną odpornością mogą wystąpić silne stany zapalne skóry i pęcherzykowo-grudkowe wykwity skórne. Nierzadkie są również wtórne infekcje bakteryjne. Wszystkie objawy nasilają się w godzinach nocnych, gdy ciało jest ciepłe. Temperatura sprzyja aktywności świerzbowca.

Jak leczyć świerzb?

W Polsce w leczeniu świerzbu najlepsze efekty uzyskuje się, stosując preparat o nazwie permetryna. Jego skuteczność wynosi ponad 90%. To syntetyczny perutroid stosowany w stężeniu 5%, w postaci kremu. Ponadto jest on bezpieczny i może być stosowany już od 2. miesiąca życia. Przed aplikacją należy wyczyścić i obciąć paznokcie oraz umyć i osuszyć całe ciało. Równie często stosuje się różnego rodzaju preparaty siarki i krotamiton. Podstawą jest więc odpowiednio dobrana farmakoterapia. Maści zostawia się na około 8 godzin, po czym dokładnie zmywa z całego ciała i zmienia ubranie.

Niezwykle istotna jest właśnie kąpiel i zmiana ubrania oraz pościeli. Pranie ubrań i pościeli najlepiej wykonać w temperaturze 60 stopni Celsjusza. Gdy nie możemy natychmiast wykonać prania, wszelkie tkaniny należy zamknąć w szczelnym worku i pozostawić. Pasożyty pozbawione żywiciela giną zwykle po około 3 dniach.

Leczeniem muszą zostać objęte wszystkie osoby mające kontakt z chorym czy jego rzeczami osobistymi. Bez względu na to czy występują u nich objawy, mogą być bowiem nosicielami w okresie karencji. Przy prawidłowym leczeniu objawy ustępują do 1 miesiąca, jednak nieleczony świerzb może utrzymywać się nawet latami.

Profilaktyka świerzbu

Aby nie zachorować na świerzb wystarczy przestrzegać wszystkich podstawowych zasad sanitarnych:

• myj owoce i warzywa przed ich spożyciem;
• myj ręce, szczególnie po powrocie do domu z miasta, przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety;
• unikaj kontaktu z osobami zarażonymi, jeśli wiesz o ich chorobie.

Już samo to w dużym stopniu stanowi prewencję świerzbu. Szczególnie należy dbać o higienę dzieci chodzących do przedszkola i szkół podstawowych, ponieważ najwięcej przypadków chorobowych odnotowuje się u osób poniżej 15. roku życia.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Traczewski P., Bielawska I., Różewicka-Czabańska M., Marchlewicz M., Maleszka R., Świerzb – najnowsze zasady diagnostyki, leczenia i profilaktyki, Dermatologia po Dyplomie, 3/2016.
2. Petryniak M., Świerzb – diagnostyka i leczenie, Kosmetologia Estetyczna, 6/2016.