Swędzenie skóry

Aktualizacja: 28 listopada 2022

Swędzenie skóry to najczęściej spotykany objaw w dermatologii. Może również towarzyszyć wielu chorobom ogólnoustrojowym, co czyni go problemem interdyscyplinarnym. Jeśli ma charakter przewlekły znacznie pogarsza jakość życia codziennego, wymuszając częste drapanie (co z kolei uszkadza naskórek) oraz wywołując dyskomfort. Istnieje wiele profesjonalnych i domowych metod zmniejszających tę dolegliwość.

Swędzenie skóry – przyczyny

Świąd skóry może wynikać zarówno z nieodpowiedniego stylu życia, jak i chorób ogólnoustrojowych czy dermatologicznych. Chorobami ogólnoustrojowymi wywołującymi swędzenie skóry są między innymi:

• marskość żółciowa;
• przewlekła niewydolność nerek;
• wirusowe zapalenie wątroby;
• mastocytoza;
• niedobór żelaza;
• alergie;
• niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy;
• zakażenie wirusem HIV;
• czerwienica prawdziwa;
• toczeń rumieniowaty układowy.

Z kolei chorobami i schorzeniami dermatologicznymi, które mogą objawiać się świądem skóry, są:

• łojotokowe zapalenie skóry;
• atopowe zapalenie skóry;
• łuszczyca;
• liszaj;
• trądzik;
• egzema;
• grzybica skóry;
• nadwrażliwość skórna.

Także styl życia może powodować świąd skóry. Wystarczy stosować źle dobrane do własnych potrzeb kosmetyki lub takie, które w składzie zawierają sztuczne i drażniące związki. Innymi przyczynami są: zbyt rzadkie kąpiele, niedostateczne mycie się, stosowanie drażniących proszków do prania i innych detergentów czy bezpośredni kontakt skóry z preparatami czyszczącymi. Udowodniono, że świąd skóry nasilają: stres, niski poziom nawodnienia organizmu oraz niewłaściwa dieta, zwłaszcza bogata w cukry proste.

Swędzenie skóry – objawy

W zależności od przyczyn skóra może swędzieć w dowolnym miejscu na całym ciele. Jeśli świąd dotyczy wyłącznie twarzy warto zastanowić się czy w ostatnim czasie nie zaczęliśmy używać nowych kosmetyków. Swędzenie określa się jako uporczywa, trudna do powstrzymania chęć ciągłego drapania, które daje chwilową ulgę. Warto zwrócić uwagę czy nie towarzyszą temu inne objawy (które mogą zawężać obszar diagnostyczny), takie jak zaczerwienienie skóry, opuchlizna, wysypka, bąble, pęcherzyki, pękanie naskórka czy łuszczenie się go.

Co ciekawe, świąd skóry zwykle najbardziej dokucza latem, co wiąże się ze wzrostem temperatury skóry i jednoczesnym obniżeniem progu odczuwania swędzenia. Latem skóra staje się przesuszona i nadmiernie się poci, co z kolei stanowi pożywkę dla bakterii bytujących na jej powierzchni. Ich nadmierna ilość może również powodować lub nasilać swędzenie.

Diagnostyka swędzenia skóry

Jeśli świąd ma charakter uogólniony należy wykonać podstawowe badania:

• morfologię krwi z rozmazem;
• testy alergiczne skórne;
• panel wątrobowy i panel nerkowy;
• ocenę stężenia hormonów tarczycy;
• RTG klatki piersiowej;
• glikemię;
• analizę kału, także w kontekście pasożytów;
• przeciwciała przeciwko HIV, jeśli istnieją czynniki ryzyka.

Jeśli z kolei swędzenie skóry pojawia się wyłącznie w określonych miejscach na ciele, podstawą są dokładne oględziny ciała pacjenta i zebranie szczegółowego wywiadu. Taką osobę powinien obejrzeć doświadczony dermatolog.

Swędzenie skóry – leczenie

Wdraża się leczenie przyczynowe, jeśli jest to możliwe. W przebiegu chorób ogólnoustrojowych znaczenie mają: farmakoterapia, odczulanie lub unikanie alergenów, regulacja gospodarki hormonalnej, modyfikacja diety i stylu życia. W przebiegu chorób dermatologicznych należy skupić się na odpowiedniej pielęgnacji skóry, jej regularnym myciu i złuszczaniu, a także zmniejszaniu zmian skórnych przy pomocy maści i lotionów. Celem zmniejszania świądu stosuje się m.in. leki przeciwhistaminowe.

Do domowych sposobów na swędzenie skóry zaliczamy okłady z eukaliptusa, zimne okłady, ziołolecznictwo (zwłaszcza miętę pieprzową, korę wierzby i korzeń mniszka lekarskiego) oraz suplementację witamin: A, D, E i cynku. Bardzo często to właśnie niedobory pokarmowe stanowią czynnik wyzwalający świąd skóry. Zawsze dobrym pomysłem będzie zbilansowanie i urozmaicenie diety, suplementacja:

• Spiruliny, która szybko uzupełnia niedobory pokarmowe;
• Chlorelli , wspierającej proces detoksykacji organizmu.

Istotna także jest rezygnacja z alkoholu i palenia papierosów.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szpringer E., Świąd skóry, Nowa Medycyna, 11/2000.
2. Krajnik M., Żylicz Z., Świąd w zaawansowanych chorobach wewnętrznych. Patogeneza i leczenie, Polska Medycyna Paliatywna, 2/2002.
3. Świnoga M., Zalewska-Janowska A., Charakterystyka świądu i ocena zależności między jego nasileniem a wybranymi parametrami psychologicznymi u pacjentów z wypryskiem kontaktowym, Alergia Astma Immunologia, 20/2015.