Somatyczne choroby cywilizacyjne są ogromnym wyzwaniem dla współczesnej medycyny, ponieważ znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie pacjentów, jednak nie sposób w pełni ich zdiagnozować. Czym dokładnie są, z czego wynikają i jak podejść do całego procesu diagnostyczno-terapeutycznego?
Spis treści
Somatyczne choroby cywilizacyjne – czym są?
Aby dobrze zrozumieć problem, należy znać definicję pojęć chorób somatycznych oraz chorób cywilizacyjnych:
- choroby somatyczne – specyficzne choroby, w których przebiegu pacjent skarży się na odczuwane dolegliwości (np. silne bóle głowy, bóle brzucha, drżenia mięśni, uczucie osłabienia), jednak wszystkie wykonywane badania wychodzą prawidłowo i nie wskazują na żadne patologie zdrowotne, które mogłyby wywoływać takie objawy;
- choroby cywilizacyjne – choroby związane ze współczesnym stylem życia, głównie z przewlekłym i silnym stresem, niezdrową, wysokoprzetworzoną dietą czy brakiem aktywności fizycznej. Nazywa się je więc chorobami stylu życia. Na ich wystąpienie można w dużym stopniu wpływać poprzez modyfikację nawyków dnia codziennego.
Łącząc obie jednostki, pojawić się mogą cywilizacyjne choroby somatyczne. Są to takie choroby, które występują w związku ze stylem życia ludzi w XXI wieku w krajach wysokorozwiniętych, jednak w ich przebiegu dolegliwości odczuwane są wyłącznie przez pacjenta, a badania często nie potwierdzają żadnych anomalii zdrowotnych.
Somatyczne choroby cywilizacyjne są o tyle groźne, że bardzo trudno je rzeczywiście zdiagnozować. Mówi się wówczas, że przyczyny mogą leżeć w psychice pacjenta, co samo w sobie jest niezmiernie trudne w rozpoznaniu i ustaleniu.
Somatyczne choroby cywilizacyjne – rodzaje
Do najczęściej diagnozowanych w dzisiejszych czasach somatycznych chorób cywilizacyjnych zaliczyć można m.in.:
- zespół jelita drażliwego – w jego przebiegu pojawiają się zaparcia, biegunki, bóle brzucha i epizody silnej niestrawności, jednak jedyne, co można odkryć w badaniach diagnostycznych, to zaburzona mikroflora jelitowa, co może pojawić się także u osób zdrowych czy w przebiegu innych problemów zdrowotnych;
- zaburzenia snu – jest ich naprawdę wiele, a na ich czele stoi bezsenność. Nie sposób dokładnie zbadać przyczyn zaburzeń snu, dlatego uznaje się, że ich czynnikami ryzyka są stres, nieodpowiednie nawyki czy korzystanie z telefonu przed snem, który generuje światło niebieskie i zaburza czynność szyszynki produkującej hormon snu;
- omdlenia – można wprawdzie zaobserwować rzeczywiste omdlenie, czyli utratę świadomości i zwiotczenie mięśni, wskutek których człowiek po prostu upada na podłogę, jednak przyczyny tego zjawiska często pozostają nieznane;
- migreny i bóle głowy – pacjent może skarżyć się na odczuwane dolegliwości bólowe, jednak bardzo często tomografia komputerowa głowy czy badania laboratoryjne nie wskazują odchyleń od normy.
Innymi chorobami cywilizacyjnymi o charakterze somatycznym są:
- bruksizm;
- kołatanie serca;
- uporczywy kaszel;
- bóle mięśni;
- bóle kostno-stawowe.
Osobną grupą schorzeń są choroby psychiczne i emocjonalne, których przyczyny fizyczne również nie są możliwe do wskazania. W dzisiejszych czasach szczególnie częsta jest depresja, choć także zaburzenia osobowości stanowią realne zagrożenie.
Przyczyny chorób cywilizacyjnych o charakterze somatycznym
Jak wspomniano wcześniej, przyczyny somatycznych chorób cywilizacyjnych wciąż nie są znane, a ich podłoża upatruje się w nawykach, błędach, psychice. Wymienia się jednak liczne czynniki ryzyka, które mogą do nich predysponować. Są to:
- silny stres, zwłaszcza przy braku umiejętności radzenia sobie z nim;
- nieodpowiednia, niezdrowa dieta, bogata w tłuszcze nasycone, sól, cukry proste, sztuczne i chemiczne konserwanty, a uboga w antyoksydanty, witaminy i sole mineralne;
- brak aktywności fizycznej lub niewystarczający jej poziom;
- niski poziom nawodnienia organizmu;
- przyjmowanie dużej liczby leków, zwłaszcza glikokortykoidów czy antybiotyków;
- palenie papierosów i picie alkoholu, sięganie po używki;
- narażenie na wszechobecne zanieczyszczenia.
Wielu czynników można uniknąć lub znacznie je ograniczyć.
Somatyczne choroby cywilizacyjne – profilaktyka i leczenie
Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych o charakterze somatycznym, należy kierować się poniższymi wskazówkami. Są one również praktyczne w przebiegu leczenia takich problemów zdrowotnych:
- unikanie stresu, a jeśli nie jest to możliwe, systematyczne korzystanie z pomocy psychoterapeuty lub znalezienie sobie pasji i aktywności, które rozładowują stres;
- dbanie o systematyczny ruch, najlepiej każdego dnia, przy założeniu 2-3 dłuższych treningów w tygodniu;
- unikanie używek, walka z nałogami;
- przyjmowanie leków wyłącznie, jeśli jest to konieczne, a w innych przypadkach sięganie po naturalne metody terapeutyczne;
- częste przebywanie na łonie natury, z dala od spalin i zanieczyszczeń;
- dbanie o zdrową i zbilansowaną dietę, kupując produkty ze sprawdzonego pochodzenia.
Somatyczne choroby cywilizacyjne często leczy się we wsparciu psychiatry lub psychoterapeuty, jako że nie jest do końca możliwe działanie przyczynowe w związku z brakiem znajomości takich przyczyn. Uzupełniające działania dobierane są zawsze indywidualnie do pacjenta. Przykładowo przy zespole jelita drażliwego zaleca się suplementację probiotyków, natomiast przy zaburzeniach snu należy bardzo dobrze poznać zasady ergonomii snu, a następnie wprowadzić je w życie.
Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalnyCzarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kitajewska W., Szeląg W., Kopański Z., Maslyak Z., Sklyarov I., Choroby cywilizacyjne i ich prewencja, Journal of Clinical Healthcare 1/2014.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
Zostaw komentarz