Różyczka – łagodna choroba zakaźna

Różyczka należy do dość łagodnych chorób zakaźnych (o ile wystąpi po porodzie), znana jest także jako odra niemiecka.

Różyczka u kobiet w ciąży

Jak wspomniano we wstępie, choroba jest łagodna. Wyjątkiem stanowi zakażenie różyczką wśród kobiet w ciąży, co zawsze powoduje znaczne niebezpieczeństwo. Jeśli kobieta zachoruje w I trymestrze, wiremia ma bardzo szkodliwy wpływ na rozwój płodu. W efekcie prowadzi do zespołu różyczki wrodzonej, co może objawiać się:

• wadami serca oraz dużych naczyń;
• zaburzeniami słuchu oraz wzroku;
• wadami narządów płciowych;
• zaburzeniami neurologicznymi, jak np. autyzm czy przewlekłe zapalenie opon mózgowych.

W późniejszym wieku u takich dzieci zauważa się znacznie większe ryzyko wystąpienia cukrzycy insulinozależnej czy nawet jaskry. Dodatkowo należy wiedzieć, że zakażenie kobiet kilka tygodni przed zajściem w ciążę nie stanowi zagrożenia dla płodu. Jeśli zakażenie nastąpi w ciągu pierwszych 12 tygodni ciąży, wówczas u ponad 80% noworodków stwierdza się wady wrodzone.

Przyczyny różyczki

Przyczyną wystąpienia różyczki jest zakażenie wirusem różyczki na drodze kropelkowej (wyjątek stanowi zakażenie poprzez łożysko w przypadku opisanym powyżej). W pierwszej kolejności dochodzi do zakażenia komórek nosogardła, następnie wirus przenika do układu chłonnego i ostatecznie do pozostałych narządów. Szczyt zachorowań przypada na zimę i wczesną wiosnę. Okres wylęgania różyczki nabytej wynosi około 2-3 tygodnie, a zakaźność dla otoczenia występuje jeszcze do 2 tygodni po ustąpieniu wysypki skórnej.

Jak objawia się różyczka?

Klasyczny obraz kliniczny choroby obejmuje powiększenie węzłów chłonnych (zausznych, szyjnych i podpotylicznych) oraz przemijającą, krótkotrwałą wysypkę. Zmiany skórne poprzedza o 1-5 dni niewielka gorączka. Wysypka początkowo pojawia się na twarzy pod postacią żywo różowych zmian grudkowo-plamistych, a następnie przenosi się odśrodkowo na całe ciało już w przeciągu pierwszej doby. Ostatecznie po około 3 dniach zaczyna znikać. U dorosłych oraz wśród młodzieży znacznie częściej niż u dzieci występują objawy takie jak:

• bóle oczu, gardła, głowy;
• jadłowstręt;
• nudności;
• gorączka;
• ospałość.

Dodatkowo należy wiedzieć, że raz przechorowana różyczka wytwarza w organizmie odporność na tego wirusa. W efekcie na różyczkę choruje się zazwyczaj tylko raz w życiu.

Powikłania różyczki

U znacznego odsetka młodych kobiet po okresie pokwitania występują powikłania choroby pod postacią zapalenia wielostawowego i dolegliwości bólowych stawów. Objawy te ustępują zwykle w ciągu kilku dni. Do innych powikłań należą:

• zapalenie mózgu;
• plamica małopłytkowa;
• powikłania krwotoczne powodujące śmierć (zdarza się to jednak niezwykle rzadko).

Zapobieganie

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania wystąpieniu chorobie jest szczepienie ochronne, które ponadto jest obowiązkowe. W Polsce nie można uzyskać szczepienia wyłącznie przeciwko różyczce, ponieważ dostępna jest jedynie szczepionka przeciwko różyczce, odrze, a także śwince. Szczepienie podstawowe wykonuje się w 13-14 miesiącu życia, zaś dawkę przypominającą należy podać w 10. roku życia.

Leczenie różyczki

Nie istnieją środki zwalczające wirusa różyczki, w związku z czym leczenie opiera się wyłącznie na zwalczaniu objawów chorobowych. Przez pierwsze kilka dni pacjentowi zaleca się odpoczynek w łóżku, a w przypadku wysokiej gorączki – stosowanie środków zbijających ją. Bardzo ważne jest także odpowiednie nawodnienie organizmu. Objawy zwykle znikają samoistnie. Podanie lekarstw dziecku należy ponadto skonsultować z lekarzem rodzinnym.

Kobiet w ciąży zakażone wirusem powinny niezwłocznie zgłosić się do lekarza, ponieważ leczenie będzie przebiegało inaczej.

Bibliografia

1. Pasternak J., Rajtar B., Rybacka E., Trybus-Domańska J., Krukowska K, Stec A, Polz-Dacewicz M., Ocena częstości występowania przeciwciał przeciw wirusowi cytomegalii i różyczki u kobiet w wieku rozrodczym, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 3/2017.
2. Drutz J., Różyczka, Pediatria po Dyplomie, 3/2011.
3. Minczakiewicz E., Zespół Gregga jako wyzwanie dla teorii i praktyki logopedycznej: studium przypadku, Logopedia Silesiana, 1/2012.
4. ABC Szczepienia Ochronne, Praktyczny poradnik dla rodziców dzieci do 2. roku życia, Państwowa Inspekcja Sanitarna.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...