Reumatyzm

Aktualizacja: 19 sierpnia 2022

Reumatyzm to medyczne, skrócone określenie odnoszące się do chorób reumatycznych. Choroby te dotyczą współcześnie w równym stopniu dorosłych, jak i dzieci. Niestety, charakteryzują się przewlekłym, postępującym przebiegiem. Za pomocą różnych metod można jednak poprawiać jakość życia pacjentów.

Co to jest reumatyzm?

Jak wspomniano, reumatyzm określa grupę chorób reumatycznych, do niej z kolei zaliczamy następujące choroby:

• RZS;
• zespół Sjogrena;
• twardzina układowa;
• toczeń rumieniowaty układowy;
• zapalenie skórno-mięśniowe i zapalenie wielomięśniowe;
• młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów;
• ZZSK;
• łuszczycowe zapalenie stawów;
• zespół Reitera;
• choroba zwyrodnieniowa dotycząca zarówno kręgosłupa, jak i stawów obwodowych;
• gorączka reumatyczna;
• dna moczanowa, dna rzekoma;
• entezopatie;
• fibromialgia;
• zapalenie kaletek maziowych i pochewek ścięgnistych.

Trzy ostatnie podpunkty odnoszą się do reumatyzmu tkanek miękkich. Chorób reumatycznych jest znacznie więcej, powyżej wymieniono jedynie te występujące najczęściej. Są to choroby nieurazowe, objawiające się dolegliwościami w zakresie narządu ruchu. Konsekwencją części chorób, przede wszystkim z grupy układowych chorób tkanki łącznej jest nie tylko objęcie aparatu ruchu, ale także przewlekle postępujące zmiany w narządach wewnętrznych, które mogą prowadzić nawet do śmierci. Do tej pory nie poznano przyczyny większości chorób reumatycznych.

Zobacz również: Choroby autoimmunologiczne.

Jak objawia się reumatyzm?

Kliniczna manifestacja choroby reumatycznej zależy ściśle od jej rodzaju. Przykładowo, inne objawy będą charakterystyczne dla dny moczanowej, a inne dla zespołu Reitera czy zespołu Sjogerna. Wszystkie te choroby mają jednak wspólny mianownik. Jest nim ból stawów oraz różnego rodzaju patologiczne zmiany w ich obrębie. Towarzyszyć temu mogą objawy ogólnoustrojowe ze strony niemal wszystkich narządów, w tym nerek, serca, płuc, gruczołów łzowych czy ślinianek. Wiele chorób reumatycznych objawia się również zmianami skórnymi oraz bólem mięśniowym.

Leczenie reumatyzmu

Nie ma metod umożliwiających całkowite wyleczenie reumatyzmu. Istnieją jednak skuteczne terapie zmniejszające przykre dolegliwości i poprawiające jakość życia pacjenta. Tak więc głównymi celami leczenia są:

• obniżenie intensywności bólu;
• zmniejszanie aktywności stanów zapalnych;
• profilaktyka deformacji stawów i przykurczów mięśniowych;
• poprawa sprawności chorego;
• zwiększanie siły mięśniowej i zakresu ruchu w stawach.

Istotne jest także przygotowywanie pacjenta do planowanych zabiegów ortopedycznych, a także usprawnianie po tych już przebytych. Fizjoterapia ściśle wiąże się z ortopedią i reumatologią – jest nieodłącznym elementem życia takich pacjentów.

Składowe rehabilitacji

Terapia reumatyzmu składa się z kilku elementów, jakimi są:

• lecznictwo uzdrowiskowe;
• fizykoterapia;
• kinezyterapia;
• masaż;
• edukacja zdrowotna i zmiana stylu życia.

Lecznictwo uzdrowiskowe jest jedną z chętniej wybieranych metod. W zależności od choroby stosuje się kąpiele lecznicze siarczkowo-siarkowodorowe, solankowe i radoczynne, okłady borowinowe lub parafinowe i inne metody balneoterapii. Z zakresu fizykoterapii najczęściej wykonuje się zabiegi takie jak jonoforeza, ciepłolecznictwo, magnetoterapia, ultradźwięki i krioterapia. Kinezyterapia zaś ma na celu utrzymanie chorego w pełnej sprawności przez jak najdłuższy czas. Zaleca się więc codzienną gimnastykę i ćwiczenia w pełnym zakresie ruchomości stawów. Pacjentom poleca się, aby regularnie uprawiali wybraną aktywność na świeżym powietrzu. W przypadkach chorobowych bardziej zaawansowanych może to być nawet spacer z psem czy do sklepu – ważne, aby się ruszać.

Edukacja zdrowotna i zmiana stylu życia odnosi się przede wszystkim do wprowadzenia regularnej aktywności oraz zmiany diety. Warto unikać tłuszczów trans i cukrów prostych, aby zachować odpowiednią sylwetkę. To ważne, ponieważ nadwaga i otyłość nasilają intensywność objawów chorób reumatycznych. Dieta jest jeszcze bardziej istotna w przypadku dny moczanowej czy rzekomej. Wówczas należy unikać potraw bogatych w puryny i dużą ilość fruktozy.

Farmakoterapia

Taką podstawową terapię uzupełnia się masażami i odpowiednią farmakoterapią. Leki dobieranie są w zależności od fazy choroby (faza remisji lub faza ostra), jej rodzaju oraz zaawansowania. Zwykle są to środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także glikokortykosteroidy. Należy pamiętać, aby sterydy wybierane były jako ostateczność ze względu na ryzyko działań niepożądanych.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Blum S., Skuteczne leczenie reumatyzmu, Wydawnictwo Vital, Białystok 2019.
2. Samborski W., Ponikowska I., Choroby reumatyczne – standardy lecznicze w medycynie uzdrowiskowej, Balneologia Polska,1/2005.
3. Dobrucka-Janeczek I., Jędryka-Góral A., Problemy psychologiczne w chorobach reumatycznych, Postępy Nauk Medycznych, 2/2012.