Psychoza

Psychoza to zaburzenie psychotyczne charakteryzujące się utratą zdolności oceny rzeczywistości, zmiennością nastroju oraz występowanie urojeń. Obraz kliniczny jest jednak znacznie szerszy i bezpośrednio wpływa na jakość życia chorego. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się psychiatra. Nierzadko konieczne jest stosowanie leków i długotrwałej psychoterapii.

Psychoza – przyczyny i rodzaje

Istnieje wiele rodzajów schorzeń zaliczanych do grona psychoz, w zależności od ich przyczyny i obrazu klinicznego. W praktyce jednak przyczyny psychoz nie są znane, jednak wymienia się czynniki ryzyka, które mogą do nich predysponować. Najczęściej diagnozowane są:

• schizofrenia – uwarunkowania genetyczne, infekcje wirusowe w trakcie ciąży, traumatyczne przeżycia w dzieciństwie, okołoporodowe uszkodzenia mózgu;
• zaburzenia schizoafektywne – ciężkie doświadczenia życiowe, zwłaszcza związane z przemocą, przyjmowanie substancji psychoaktywnych, w tym narkotyków;
• psychozy reaktywne – stresująca lub traumatyczna sytuacja w życiu, szczególnie w okresie dzieciństwa, np. śmierć kogoś bliskiego;
• psychozy egzogenne – nadużywanie leków lub alkoholu, zażywanie dopalaczy, zatrucia grzybami, choroby zakaźne, urazy mechaniczne mózgu.

Przyczyny psychoz zawsze leżą w umyśle osoby chorej.

Psychoza – objawy

W zależności od obrazu klinicznego wyróżniamy między innymi następujące rodzaje psychoz:

• schizoafektywną – urojenia i omamy, przewlekły stan depresyjny, zespół maniakalny (przewlekły stan euforii, nieadekwatny do obecnej sytuacji) lub oba te objawy naprzemiennie (w postaci mieszanej);
• poporodową – potrzeba wyrządzenia krzywdy dziecku, słyszenie głosów namawiających do tego;
• alkoholową – majaczenie alkoholowe, zespół Otella, psychoza Korsakowa;
• paranoidalną – urojenia prześladowcze.

Objawy można przedstawić w skrócie:

• omamy i halucynacje;
• zaburzenia świadomości;
• problemy z pamięcią i koncentracją;
• zaburzenia orientacji;
• znaczne wahania nastroju;
• depresja;
• zaburzenia lękowe;
• zaburzenia snu;
• nadmierna drażliwość;
• brak krytyki wobec własnych objawów;
• agresja w stosunku do siebie lub otoczenia;
• próby samobójcze.

Psychoza może mieć różny przebieg. Przy postaci reaktywnej epizody pojawiają się i znikają samoistnie, natomiast w większości przypadków schizofrenii epizody utrzymują się przez długi czas i wymagają wygaszenia farmakologicznego. W przebiegu psychoz bardzo często obserwuje się omamy, pod wpływem których pacjent zachowuje się w sposób niezrozumiały dla otoczenia, np. wykonuje dziwaczne gesty, nieruchomieje, izoluje się lub jest intensywnie pobudzony.

Diagnostyka psychozy

Podejrzewając psychozę, należy udać się do lekarza psychiatry. Diagnozę stawia się na podstawie długiej i szczerej rozmowy z osobą chorą. Nawet jeśli nie zauważa ona swojego problemu i twierdzi, że wszystko jest w porządku, doświadczony specjalista jest w stanie zauważyć sygnały alarmowe, nad którymi pacjent nie zawsze panuje. Dodatkowo zaleca się wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego mózgu, aby wykluczyć fizyczne źródło objawów, np. guzy mózgu.

Psychoza – leczenie

W leczeniu psychoz ważne są 3 kwestie:

• unikanie czynników ryzyka – zarządzanie stresem, unikanie używek, zamiana leków na inne;
• leczenie podtrzymujące – prowadzone dłuższy czas nawet po osiągnięciu pełnej remisji, zwykle za pomocą farmakoterapii i psychoterapii;
• opracowanie wraz z psychiatrą „systemu wczesnego ostrzegania” – indywidualna strategia postępowania w momencie wystąpienia objawów zwiastunowych, sugerujących zbliżający się napad.

Wśród środków farmaceutycznych największe znaczenie mają leki przeciwpsychotyczne, blokujące niektóre neuroprzekaźniki w mózgu, przez co eliminują objawy takie jak halucynacje i urojenia. Z kolei najczęściej stosowanym nurtem w leczeniu psychoz jest terapia poznawczo-behawioralna, opierająca się na założeniu, że ludzkie zachowania i emocje zależą od wyuczonego schematu reagowania na otaczający świat i sytuacje.

Rodzina i przyjaciele powinni wspierać osobę chorą na każdym etapie leczenia. W Polsce istnieje wiele ośrodków i placówek, do których mogą zgłosić się osoby chore w razie potrzeby. Pacjenci, którzy zagrażają sobie lub innym, mogą zostać skierowani na leczenie przymusowe, do jest poprzedzone wyrokiem Sądu.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bilikiewicz A., Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
2. Holka-Pokorska J., Piróg-Balcerzak A., Stefanowicz A., Przypadek „psychozy okołostymulacyjnej” w przebiegu procedury zapłodnienia pozaustrojowego z zastosowaniem cytrynianu klomifenu oraz bromokryptyny, Psychiatria Polska, 5/2014.