Pieluszkowe zapalenie skóry

Aktualizacja: 21 października 2020

Pieluszkowe zapalenie skóry to częsta dolegliwość wieku niemowlęcego. Może pojawić się u każdego dziecka noszącego pieluchy, szczególnie w przypadku obniżonej odporności. Problem objawia się powstawaniem stanu zapalnego w miejscu przylegania pieluszki do skóry.

Z czego wynika pieluszkowe zapalenie skóry?

Do rozwoju stanu zapalnego w miejscu przylegania pieluszki przyczynia się wiele czynników, głównym jest jednak długi kontakt pieluchy z wilgotną skórą. Prowadzi to do tak zwanej maceracji naskórka i zaburzenia funkcji ochronnych skóry. W związku z tym szczególnie narażonymi obszarami na pieluszkowe zapalenie skóry są pachwiny, pośladki i srom.

Bardzo ważne jest regularne zmienianie pieluchy, ponieważ czynnikami bardzo drażniącymi skórę są: amoniak, ureaza, lipazy i proteazy, czyli związki zawarte w moczu i kale dziecka. Do pozostałych czynników drażniących zalicza się:

• alergeny zawarte w pieluszkach, szczególnie tych zapachowych i kolorowych;
• nieodpowiednio dobrane preparaty do pielęgnacji skóry dziecka;
• częste pocieranie skóry wilgotnymi chusteczkami.

W grupie wysokiego ryzyka znajdują się dzieci przedwcześnie urodzone (ze względu na niedojrzałość warstwy rogowej), a także noworodki z bardzo niską masą urodzeniową (ze względu na dłużej utrzymujące się wyższe pH skóry).

Objawy pieluszkowego zapalenia skóry

Głównym objawem schorzenia jest powstawanie czerwonych, ograniczonych i łuszczących się miejsc na skórze dziecka pod pieluchą lub w jej okolicy. W poważniejszych przypadkach zaczerwienionym obszarom mogą towarzyszyć nadżerki, czyli ubytki fragmentów naskórka. Zmiany mogą przybrać różną postać, najczęściej jednak są wypukłe i grudkowate, o średnicy powyżej 1 cm. Zmiany powodują duży dyskomfort u dziecka. Mogą piec, boleć i swędzieć. W efekcie dziecko staje się niespokojne, drażliwe, płaczliwe i nie może spokojnie spać.

U starszych niemowląt może rozwinąć się cięższa postać pieluszkowego zapalenia skóry, czyli tak zwane nadżerkowe pieluszkowe zapalenie skóry. Dolegliwość występuje stosunkowo rzadko i wiąże się z nieodpowiednim doborem pieluch oraz z ich zbyt rzadką zmianą. Pierwszymi objawami są fioletowe lub ciemnoczerwone guzki, w miejscu których z upływem czasu powstają pęcherzyki i owrzodzenia.

Jak zapobiegać stanom zapalnym?

Warto wiedzieć, jak prawidłowo pielęgnować skórę dziecka, aby zapobiegać tego typu dolegliwościom. Z pewnością wszystkie niezbędne informacje podane będą w szkole rodzenia. Wiele kobiet nie uczęszcza jednak na takie zajęcia, dlatego przedstawiamy podstawowe zasady pielęgnacji niemowlęcej skóry.

Zdecydowanie najważniejszym czynnikiem jest utrzymywanie skóry dziecka w czystości i suchości. Podstawą jest więc regularna zmiana pieluszki, która powinna mieć miejsce po każdej defekacji i mikcji. Przed założeniem nowej pieluszki skóra dziecka powinna być dobrze oczyszczona i wysuszona. Wymiana pieluchy nie powinna odbywać się rzadziej niż co 3-4 godziny. W przypadku biegunek czas ten może się znacznie skrócić. Dodatkowo warto pamiętać, aby osuszać skórę dziecka poprzez przykładanie ręcznika, a nie poprzez pocieranie nim skóry.

Kolejnym ważnym czynnikiem jest „wietrzenie skóry”. W razie możliwości warto przynajmniej 3 razy dziennie po 10 minut pozwolić skórze oddychać, czyli nie zakładać żadnej pieluchy. Najlepiej decydować się na to w domu, gdy dziecko dopiero co się załatwiło. Dzięki temu najprawdopodobniej unikniemy sytuacji, gdy dziecko odda mocz prosto na podłogę czy łóżko.

Na końcu należy wspomnieć o odpowiedniej pielęgnacji skóry dziecka za pomocą kosmetyków. Odraza się łączenie pudru i posypek z oliwkami, ponieważ mogą powstawać zbrylenia, które podrażniają skórę. Zaleca się jednak stosowanie tłustych środków zawierających substancje takie jak: lanolina, alantoina, cynk czy witaminy (witamina A, witamina D, witamina E).

Jak leczyć pieluszkowe zapalenie skóry?

Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry przypomina profilaktykę tej dolegliwości. Należy bowiem regularnie zmieniać pieluchę oraz oczyszczać i osuszać skórę dziecka, a najlepiej – jak najczęściej pozostawiać dziecko bez założonej pieluchy. Skóra w kontakcie z powietrzem ma najlepsze warunki do gojenia. Decydując się na założenie pieluchy warto wybierać produkty nie zawierające plastiku i innych sztucznych dodatków.

Łagodne formy dolegliwości bardzo dobrze reagują na leczenie za pomocą emolientów. Poleca się preparaty zawierające tlenek cynku, który działa antybakteryjnie i absorbuje wilgoć. Nie wolno stosować zaś wazeliny. Cięższe postacie pieluszkowego zapalenia skóry wymagają stosowania środków farmakologicznych, niekiedy nawet z dodatkiem sterydów.

Bibliografia

1. Wilmont A., Doboszyńska A., Pieluszkowe zapalenie skóry u dzieci, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8/2012.
2. Łosik M., Pieluszkowe zapalenie skóry i inne odparzenia u niemowląt, Postępy Neonatologii, 2/2018.
3. Weston W., Morelli J., Dermatologia pediatryczna. Diagnostyka różnicowa, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2018.

Probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają aż 150 milionów wyselekcjonowanych, naturalnych i żywych szczepów bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne i roślinne takie jak Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, ...
Zobacz tutaj ...