Nieżyt nosa

Aktualizacja: 29 października 2024

Nieżyt nosa to objawowa choroba zapalna tego narządu, wywołana różnymi czynnikami. Najczęściej diagnozuje się alergiczny nieżyt nosa. Klinicznie, dolegliwość definiuje się jako stan zapalny błony śluzowej nosa, czemu towarzyszą objawy takie jak katar, niedrożność nosa czy świąd.

Nieżyt nosa – przyczyny

Omawiając przyczyny nieżytu nosa można jednocześnie omówić podział tej dolegliwości, który zależy właśnie od etiologii. W związku z tym wyróżniamy następujące rodzaje nieżytu nosa:

• infekcyjny nieżyt nosa – wirusowy, bakteryjny, spowodowany innymi czynnikami zakaźnymi;
• alergiczny nieżyt nosa – wywołany alergenami, może być okresowy bądź przewlekły;
• zawodowy nieżyt nosa – związany z wykonywaną pracą zawodową;
• polekowy nieżyt nosa – często spowodowany przyjmowaniem kwasu acetylosalicylowego;
• hormonalny nieżyt nosa;
• idiopatyczny nieżyt nosa.

Nieżyt nosa może być również reakcją organizmu na składniki żywności, czynniki emocjonalne czy inne czynniki drażniące. Ostry nieżyt nosa zazwyczaj wywołany jest wirusami, znacznie rzadziej bakteriami. Mimo wszystko, to alergiczny nieżyt nosa jest diagnozowany najczęściej. Objawy rozwijają się wskutek nadwrażliwości organizmu na alergeny takie jak:

• składniki pokarmowe;
• kurz;
• sierść zwierząt;
• pyłki;
• składniki aktywne leków;
• zanieczyszczenia powietrza;
• lateks.

Zobacz również: Katar sienny – co go powoduje?

Objawy nieżytu nosa

Nieżyt nosa może manifestować się różnorako. Nie u każdego dolegliwość przebiega tak samo. Najczęściej zauważa się następujące objawy (które mogą występować oddzielnie lub w połączeniu):

• zaczerwienienie nosa;
• ciągłe oddychanie przez usta;
• upośledzenie lub utrata węchu;
• kichanie, często napadowe;
• wyciek wydzieliny z nosa, zazwyczaj wodnistej lub śluzowej;
• spływanie wydzieliny po tylnej części gardła;
• zatkanie nosa.

Niekiedy mogą pojawiać się objawy ogólnoustrojowe, w tym zaburzenia snu i koncentracji, wzrost temperatury ciała, światłowstręt oraz ból głowy. Należy mieć na uwadze, że przewlekły nieżyt nosa i alergiczny nieżyt nosa znacznie zwiększa ryzyko rozwoju astmy oskrzelowej.

U do 4% chorych zauważa się powikłanie nieżytu nosa w postaci polipów. Są to gładkie i miękkie, niebolesne twory w kształcie winogron. Powstają z zapalnie zmienionej błony śluzowej zatok przynosowych. Mogą wpuklać się do światła jamy nosowej i ograniczać jej drożność.

Nieżyt nosa – leczenie

Leczenie nieżytu nosa zależy od rodzaju dolegliwości. W przypadku nieżytów o przebiegu ostrym wirusowym stosuje się płukanie jamy nosowej roztworem soli fizjologicznej, preparaty obkurczające naczynia błony śluzowej nosa i środki przeciwgorączkowe. Jednocześnie należy pamiętać, aby preparatów w formie donosowej nie stosować dłużej niż tydzień czasu, ponieważ w innym wypadku mogą spowodować polekowy nieżyt nosa.

Bakteryjny nieżyt nosa wymaga przyjmowania antybiotyków, a w postaci donosowej – glikokortykoidy. Przyjmując antybiotyk należy zwrócić uwagę na ochronę swojej mikroflory jelitowej. Warto jednocześnie zdecydować się na probiotyki.

Alergiczny nieżyt nosa wymaga unikania kontaktów z alergenem. To zazwyczaj wystarczy, aby zmniejszyć lub wyeliminować objawy dolegliwości. W pierwszej kolejności należy więc ustalić, na co uczulony jest pacjent. Czy są to roztocza, kurz, pyłki roślin czy może sierść zwierząt. Ułatwieniem są testy alergiczne skórne. Leczenie farmakologiczne w przypadku nasilenia objawów obejmuje stosowanie glikokortykosteroidów, leków przeciwhistaminowych, leków obkurczających naczynia błony śluzowej nosa i leki przeciwcholinergiczne stosowane miejscowo.

Rokowania są dobre. W zależności od rodzaju nieżytu nosa czas powrotu do zdrowia jest jednak różny. Najszybciej leczy się ostry nieżyt nosa. W przypadku postaci alergicznej, właściwe leczenie znacznie poprawia jakość życia chorych. W części objawy samoistnie zmniejszają się lub znikają z biegiem lat. Niektórzy jednak wymagają unikania alergenów do końca życia.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Rapiejko P., Lipiec A., Podział nieżytów nosa, 2017.
3. Rutkowski R., Kosztyła-Hojna B., Rutkowska J., Alergiczny nieżyt nosa – problem epidemiologiczny, ekonomiczny i społeczny XXI wieku, Pneumonologia i Alergologia Polska, 76/2008.
4. Śliwińska-Kowalska M., Leczenie alergicznego i infekcyjnego nieżytu nosa i zatok przynosowych w świetle konsensusów międzynarodowych, Otorynolaryngologia, 4/2016.
5. Sybilski A., Alergiczny nieżyt nosa – diagnostyka i terapia. Trudne czy łatwe?, Medycyna po Dyplomie, 10/2017.