Aktualizacja: 20 kwietnia 2023
Niewydolność oddechowa to stan, w którego przebiegu dochodzi do zaburzeń czynności układu oddechowego i upośledzenia wymiany gazowej w płucach. Prowadzi to do hipoksemii, czyli obniżenia we krwi tętniczej ciśnienia parcjalnego tlenu, a także do hiperkapnii, czyli wzrostu ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla. Diagnostyką i leczeniem choroby zajmuje się lekarz pulmonolog.
Spis treści
Niewydolność oddechowa – przyczyny
Niewydolność oddechowa rozwija się wskutek:
- zmniejszenia wentylacji pęcherzyków płucnych;
- zmniejszenia przepływu płucnego;
- wewnątrzpłucnego przecieku krwi nieutlenowanej – pęcherzyki płucne wypełniają się płynem lub dochodzi do zatkania dróg oddechowych;
- niedotlenienia tkanek;
- obniżenia ciśnienia parcjalnego tlenu w mieszaninie wdychanych gazów.
Możliwe przyczyny ostrej niewydolności oddechowej:
- kardiogenny obrzęk płuc;
- wstrząs;
- niedodma;
- zatorowość płucna;
- zaostrzenia astmy;
- zapalenia płuc, zapalenia oskrzelików lub innych stanów zapalnych układu oddechowego;
- krwiaki opłucnej;
- wysięki opłucnowe;
- urazy mechaniczne płuca;
- sepsa;
- zatrucia lekami lub toksynami.
Przewlekła niewydolność oddechowa jest natomiast konsekwencją przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), choć innymi możliwymi przyczynami są nowotwory płuc, miopatie, zespół Guillaina-Barrego czy nawet choroba Parkinsona. Poważnym czynnikiem ryzyka jest palenie papierosów. Ostra niewydolność oddechowa może przekształcić się w postać przewlekłą, zwłaszcza jeśli jest bagatelizowana lub gdy leczenie nie jest odpowiednio dobrane.
Objawy niewydolności oddechowej
Niewydolność oddechowa może być:
- ostra (potencjalnie odwracalna, rozwija się nagle);
- przewlekła (rozwija się stopniowo, częściowo nieodwracalna).
Charakterystyczne objawy ostrej niewydolności oddechowej:
- duszności (główny objaw);
- gorączka;
- kaszel;
- ból w klatce piersiowej;
- krwioplucie;
- sinica;
- tachykardia.
Z kolei typowymi objawami przewlekłej niewydolności oddechowej są:
- duszność wysiłkowa lub spoczynkowa;
- zmniejszona tolerancja wysiłku;
- senność;
- bóle głowy;
- kaszel nierzadko z odkrztuszaniem plwociny;
- tachykardia;
- palce pałeczkowate;
- zaczerwienienie spojówek;
- wdechowe ustawienie klatki piersiowej.
Obraz kliniczny zmienia się w zależności od zaawansowania niewydolności oddechowej oraz od przyczyny jej wystąpienia.
Niewydolność oddechowa – diagnostyka
W diagnostyce niewydolności oddechowej najważniejsza jest pulsoksymetria i gazometria. Dodatkowo wykonuje się badanie krwi i badania obrazowe, zwłaszcza RTG klatki piersiowej. Uzupełniająco można zlecić EKG, ponieważ w przebiegu niewydolności oddechowej bardzo często diagnozuje się także niewydolność mięśnia sercowego.
Niewydolność oddechowa – leczenie
Nieleczona ostra niewydolność oddechowa prowadzi do śmierci, natomiast przewlekła znacznie pogarsza jakość życia codziennego i zwiększa ryzyko groźnych chorób. Leczenie niewydolności oddechowej obejmuje farmakoterapię, zależną od przyczyn niewydolności oraz tlenoterapię. Tlenoterapia ma na celu zwalczanie hipoksemii. U niektórych pacjentów pojawia się konieczność udrożnienia dróg oddechowych, np. wykonując intubację, konikotomię lub tracheotomię. Rehabilitacja obejmuje fizjoterapię oddechową oraz kinezyterapię ogólnoustrojową.
Bez względu na przyczynę i rodzaj schorzenia, ważna jest dietoterapia (profilaktyka niedożywienia) oraz całkowita rezygnacja z palenia papierosów.
Niewydolność oddechowa – powikłania
Nieleczona lub błędnie leczona niewydolność oddechow, zwłaszcza niestosowanie się do zaleceń lekarza i palenie papierosów, prowadzą do licznych powikłań. Przykładowymi są m.in.:
- nadciśnienie płucne;
- niewydolność prawokomorowa serca;
- zespół nadmiernej lepkości krwi;
- powikłania zakrzepowo-zatorowe, w tym żylna choroba zakrzepowo-zatorowa;
- krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Dlatego tak istotne jest przestrzeganie zaleceń pulmonologa i uczęszczanie na rehabilitację.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Smoleńska-Sym G., Maślanka K., Potransfuzyjna ostra niewydolność oddechowa, Journan of Transfusion Medicine, 3/2010.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Nitu M., Eigen H., Niewydolność oddechowa, 6/2010.
- Gałuszka D., Penar K., Wolanin K., Surowicz D., Martyka A., Blicharz P., Nadolny K., Niewydolność oddechowa oraz możliwości udrażniania dróg oddechowych, Na Ratunek, 6/2019.
Zostaw komentarz