Niedokrwistości syderoblastyczne

Aktualizacja: 30 marca 2025

Niedokrwistości syderoblastyczne to grupa chorób układu krwiotwórczego, które diagnozowane są raczej rzadko. Należą do anemii, a więc ich obecność negatywnie wpływa na zdrowie całego organizmu. Wiążą się z zaburzeniami produkcji hemu, podstawowego składnika hemoglobiny. U każdego pacjenta powinno zostać wdrożone jak najszybsze leczenie, zanim dojdzie do pojawienia się groźnych powikłań.

Niedokrwistości syderoblastyczne – przyczyny

Niedokrwistość nie jest samodzielną jednostką chorobową – należy ją traktować jako następstwo stanu chorobowego toczącego się w organizmie. Warunkiem efektywnego leczenia niedokrwistości jest poznanie jej przyczyny. W przypadku niedokrwistości syderoblastycznej wyróżnia się jej przyczyny wrodzone oraz nabyte.

Wrodzone wiążą się z mutacjami genetycznymi, które zakłócają produkcję hemu, kluczowego składnika hemoglobiny. W niektórych przypadkach niedokrwistość syderoblastyczna może być częścią zespołów genetycznych, a więc pojawia się w przebiegu innych wrodzonych problemów zdrowotnych.

Z kolei przyczynami nabytymi tego typu niedokrwistości są między innymi:

• nadużywanie alkoholu, alkoholizm;
• znacznego stopnia niedobory miedzi lub witaminy B6;
• przyjmowanie niektórych leków w dłuższej perspektywie czasu, takich jak np. chloramfenikol (antybiotyk bakteriostatyczny);
• zespoły mielodysplastyczne nabyte w ciągu życia, a także niektóre choroby nowotworowe;
• zatrucie metalami ciężkimi, np. ołowiem i rtęcią;
• zespoły złego wchłaniania jelit.

Zobacz również: Oczyszczanie z metali ciężkich.

Warto zaznaczyć, że w wielu przypadkach niedokrwistości syderoblastyczne są wywołane lekami, które przyjmujemy długotrwale. Są to zwłaszcza leki upośledzające biosyntezę hemu i powodujące gromadzenie się żelaza w mitochondriach erytroblastów w konsekwencji zaburzenia metabolizmu witaminy B6 lub hamowania aktywności ferochelatazy. Przykładami są: paracetamol, penicylamina, tiamfenikol czy fenacetyna.

Niedokrwistości syderoblastyczne – objawy

We wszystkich niedokrwistościach syderoblastycznych obserwuje się nieprawidłowości w obrębie produkcji hemu. Prowadzą one do gromadzenia się żelaza w mitochondriach (organellach produkujących energię) erytrocytów (krwinek czerwonych). Konsekwencją tego jest zahamowanie dojrzewania tych komórek, a są one kluczowe w zachowaniu zdrowia całego organizmu, ponieważ odpowiadają m.in. za transport tlenu do wszystkich tkanek. Przeładowane żelazem mitochondria gromadzą się więc wokół jąder komórkowych, dając typowy obraz syderoblastów pierścieniowatych.

Objawy niedokrwistości syderoblastycznej mogą być różnorodne i obejmują zarówno typowe symptomy anemii, jak i te związane z nadmiarem żelaza w organizmie. Przeważnie u pacjentów obserwuje się:

• bladość skóry i błon śluzowych;
• osłabienie i szybkie męczenie się, nawet podczas mniej intensywnych aktywności fizycznych;
• bóle głowy;
• zawroty głowy;
• trudności z koncentracją;
• przyspieszone bicie serca (tachykardia) i zwiększenie częstości oddechów;
• subiektywne uczucie ciągłego zimna;
• ciemne zabarwienie skóry;
• zaburzenia neurologiczne.

W przebiegu niedokrwistości syderoblastycznych znacząco wzrasta ryzyko hepatomegalii i splenomegalii (powiększenia wątroby i śledziony), jak również ryzyko cukrzycy typu 2, nietolerancji glukozy, niewydolności mięśnia sercowego oraz zaburzeń rytmu serca. Pacjent z tym problemem powinien więc kontrolować wiele parametrów swojego organizmu.

Diagnostyka niedokrwistości syderoblastycznej

Podstawą diagnostyki niedokrwistości syderoblastycznej jest laboratoryjne badanie krwi. Znaczenie ma zwłaszcza analiza poziomu hemoglobiny, liczby erytrocytów, leukocytów i trombocytów. Niedokrwistość syderoblastyczna często wyróżniają się obniżonym poziomem hemoglobiny oraz obecnością hipochromicznych erytrocytów. Dodatkowo biopsja aspiracyjna lub trepanobiopsja szpiku kostnego pozwala na identyfikację syderoblastów pierścieniowatych, które są typowe dla tej choroby. Uzupełnieniem rozpoznania jest ocena poziomu żelaza, ferrytyny, witaminy B6, miedzi oraz innych substancji odżywczych, które mogą wpływać na produkcję hemu.

Niedokrwistości syderoblastyczne – leczenie

W przypadku wrodzonych form niedokrwistości syderoblastycznych stosuje się suplementację witaminą B6, która może wesprzeć produkcję hemu u niektórych pacjentów. W cięższych przypadkach konieczne stają się transfuzje krwi. Z kolei w przypadku niedokrwistości nabytych najważniejsze jest leczenie przyczynowe, które koncentruje się na eliminacji choroby lub patologii, która doprowadziła do tego typu anemii. Jeśli więc jest ona konsekwencją przyjmowania leków, należy je odstawić lub zamienić na inne. Z kolei przy alkoholizmie kluczowy jest odwyk i całkowita eliminacja takich trunków ze swojego życia. W niektórych przypadkach pomocniczo wykorzystuje się leki chelatujące żelazo, aby zmniejszyć jego nadmiar w organizmie.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu …
Zobacz tutaj ...

Chlorella i młody jęczmień – oczyszczanie i odchudzanie
Chlorella i młody jęczmień w postaci sproszkowanego soku to w 100% naturalne produkty wysokiej jakości premium. W połączeniu uzupełniają składniki odżywcze i wspomagają oczyszczanie organizmu z zalegających toksyn …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Hus I., Mastalerz-Migas A., Algorytm różnicowania przyczyn niedokrwistości, Lekarz POZ, 1/2022.
2. Chełstowska M., Warzocha K., Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 3/2006.