Neuropatia obwodowa

Aktualizacja: 26 września 2022

Neuropatia obwodowa to dolegliwość, w której nerw obwodowy z różnych przyczyn może ulec uszkodzeniu. Najczęściej tą przyczyną jest ucisk struktury nerwowej, choć istnieje wiele innych możliwych źródeł problemu. Obraz kliniczny zależy od poszczególnego nerwu, ponieważ każda neuropatia objawia się inaczej. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz neurolog.

Neuropatia obwodowa – przyczyny

Przyczynami neuropatii obwodowej innej niż z ucisku są:

• kontuzje, np. złamania, w których odłamek kostny naruszył strukturę nerwu;
• choroby przewlekłe, np. cukrzyca czy alkoholizm;
• zaburzenia hormonalne wskutek hormonoterapii, ciąży czy menopauzy.

Nerwy składają się z komponenty czuciowej, ruchowej i współczulnej. Objawy zależą w dużej mierze od tego, która komponenta zostanie naruszona, często może dotyczyć 2 lub 3 jednocześnie.

Uciskowa neuropatia obwodowa – przyczyny

Neuropatia obwodowa bardzo często pojawia się wskutek ucisku nerwu przez inne struktury anatomiczne w kanale, w którym przebiega. W zależności od nerwu i miejsca ucisku wyróżniamy następujące neuropatie obwodowe:

• zespół górnego otworu klatki piersiowej – nerwy splotu ramiennego są uciskane w górnym otworze klatki piersiowej;
• zespół nerwu nadłopatkowego – nerw nadłopatkowy jest uciskany w okolicy więzadła poprzecznego łopatki;
• zespół mięśnia pochyłego środkowego – nerw grzbietowy łopatki jest uciskany w dowolnym miejscu na jego przebiegu;
• zespół kanału łokciowego – nerw łokciowy jest uciskany w okolicy nadgarstka bądź stawu łokciowego;
• zespół cieśni nadgarstka – nerw pośrodkowy może być uciskany aż w 3 miejscach: dół łokciowy, przedramię bądź kanał nadgarstka;
• metatarsalgia Mortona – nerw podeszwowy wspólny palców jest uciskany w okolicach więzadła poprzecznego śródstopia.

Także wiele innych nerwów (gdy dochodzi do ich ucisku) może dawać neuralgię obwodową. Sam ucisk nerwu najczęściej powodują:

• obrzęk nerwu;
• zmiany zwyrodnieniowe struktur znajdujących się w pobliżu nerwu;
• zmiany pourazowe i zapalne powyższych struktur;
• zbyt ciasny opatrunek gipsowy;
• guzy różnego pochodzenia.

Wyjątkowo łatwo dochodzi do uciskowych neuralgii obwodowych, jeśli jedna powierzchnia organizmu jest ruchoma, a druga twarda i stała. Na dłuższą metę ucisk może spowodować nawet uszkodzenie osłonek mielinowych i aksonów neuronu, prowadząc do segmentowej demielinizacji.

Objawy neuropatii obwodowej

Obraz kliniczny zależy od wielu czynników, zwłaszcza stopnia neuropatii, jej lokalizacji oraz chorób towarzyszących. Stałymi objawami (zmienia się jedynie ich lokalizacja) są:

• parestezje;
• dolegliwości bólowe;
• zaburzenia czucia wraz z ubytkami czucia;
• osłabienie siły mięśniowej, które może prowadzić do zaniku mięśni.

W zależności od stopnia objawów wyróżnia się 3 stopnie dolegliwości:

• I – ból ma charakter spoczynkowy, pojawiają się przejściowe parestezje nasilające się w nocy;
• II – do bólu i parestezji dołączają drętwienia i osłabienie mięśni, a objawy te nie ustępują w ciągu dnia;
• III – ból jest silny i ma charakter stały, pojawiają się zaniki mięśniowe oraz trwałe upośledzenie czucia.

Przy neuropatiach bardzo ważne jest więc wczesne rozpoznanie dolegliwości i wdrożenie leczenia. Zwiększa to rokowania pacjenta i chroni przed powstaniem trwałych zaburzeń.

Neuropatia obwodowa – leczenie

Podstawowym celem leczenia jest wyeliminowanie czynnika sprawczego. Najprostsze jest to przy uciskowych neuropatiach, ponieważ wystarczy zdjąć gips, usunąć guz, nastawić złamanie bądź wyleczyć stan zapalny. Następnie można wdrażać leczenie mające na celu przywrócenie funkcji nerwu. Nierzadko konieczne są miejscowe iniekcje glikokortykosteroidami, w bardziej zaawansowanych przypadkach  leczenie operacyjne. Czas trwania powrotu do zdrowia zależy od stopnia uszkodzenia nerwu, dlatego niekiedy jest to wiele miesięcy.

Przy wszelkich neuropatiach skutecznością wykazuje się również fizjoterapia neurologiczna. Za pomocą metod takich jak terapia manualna (w tym neuromobilizacja), suche igłowanie, kinesiotaping czy specjalne formy masaży leczniczych, fizjoterapeuta jest w stanie uwolnić nerw, poprawić jego ukrwienie oraz stymulować do funkcjonowania.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Drat-Gzubicka J., Schorzenia nerwowo-mięśniowe u pacjentów z chorobą nowotworową, Medycyna Paliatywna w Praktyce, 9/2015.
2. Ciszewska A., Janecki M., Copija A., Nowakowska-Zajdel E., Obwodowa polineuropatia indukowana leczeniem przeciwnowotworowym jako problem kliniczny, Medycyna Paliatywna, 9/2017.
3. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.