Nadpłytkowość

Aktualizacja: 4 listopada 2022

Nadpłytkowość (znana również pod nazwą trombocytoza) to rzadkie schorzenie mieloproliferacyjne występujące z częstotliwością 1,5:100 000 przypadków. Zazwyczaj rozpoznaje się ją u osób powyżej 50. roku życia, nie jest to jednak regułą. Mimo licznych badań i obserwacji przyczyny nadpłytkowości samoistnej nie zostały poznane, ustalono jedynie czynniki ryzyka. Z kolei nadpłytkowość wtórna może być konsekwencją przewlekłych stanów zapalnych w organizmie, np. w związku z chorobami autoimmunologicznymi.

Nadpłytkowość – przyczyny

Nadpłytkowość samoistna jest rodzajem nowotworu. Uważa się, że powstaje wskutek mutacji genetycznej w komórkach szpiku kostnego, co prawdopodobnie wiąże się z nadwrażliwością na cytokiny. Efektem tego zjawiska jest właśnie nadmierna produkcja trombocytów, czyli płytek krwi. Trombocyty odpowiadają przede wszystkim za procesy krzepnięcia krwi, biorąc udział w tworzeniu czopu płytkowego i skrzepu. Nadpłytkowość samoistna u dzieci pojawia się najczęściej u wcześniaków.

Nadpłytkowość wtórna jest z kolei konsekwencją innych chorób i schorzeń toczących się w organizmie pacjenta. Zazwyczaj są one następujące:

• choroby zapalne jelit;
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• inne choroby nowotworowe;
• przyjmowanie glikokortykosteroidów;
• anemia z niedoboru żelaza;
• choroba alkoholowa;
• przebyte zabiegi w obrębie jamy brzusznej, zwłaszcza usunięcie śledziony;
• toczeń rumieniowaty układowy;
• twardzina układowa.

Nadpłytkowość wtórna często pojawia się w przebiegu chorób autoimmunologicznych, ponieważ to właśnie one występują z przewlekłymi stanami zapalnymi w związku z nadmierną reakcją układu immunologicznego. Bywają jednak sytuacje fizjologiczne, w których obserwuje się nadpłytkowość. Przykładem jest choćby regularne i długotrwałe oddawanie krwi w punkcie krwiodawstwa.

Nadpłytkowość – objawy

Warto wiedzieć, że nadpłytkowość przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo, a jej rozpoznanie odbywa się często zupełnie przypadkowo podczas badań kontrolnych. Dotyczy to szczególnie nadpłytkowości samoistnej. W pozostałych przypadkach obraz kliniczny zależy głównie od liczby trombocytów oraz rodzaju upośledzenia ich funkcji. Mogą pojawiać się powikłania zakrzepowe takie jak:

• zaburzenia czucia i drętwienie kończyn;
• przemijające zaburzenia widzenia;
• napady padaczkowe;
• bóle zamostkowe wskazujące na chorobę niedokrwienną serca;
• bóle głowy;
• zawroty głowy.

Nadpłytkowość objawia się nawracającymi krwawieniami bądź zmianami zakrzepowymi, jednak zakrzepy zwykle występują rzadziej. Najczęstszym miejscem krwawień jest przewód pokarmowy, drogi moczowe oraz błona śluzowa nosa.

Diagnostyka nadpłytkowości

Nadpłytkowość diagnozowana jest na podstawie badań krwi i często również badań szpiku kostnego. Badania specjalistyczne obejmują biopsję aspiracyjną szpiku (tzw. punkcja szpiku) i/lub trepanobiopsję szpiku. Dodatkowo lekarz może zalecić badanie stężenia kwasu moczowego we krwi – jest ono podwyższone u ¼ chorych.

Nadpłytkowość – leczenie

Metody leczenia dobiera się do wielu czynników. Całkowite wyleczenie nadpłytkowości samoistnej nie jest możliwe – stosuje się leczenie cytoredukcyjne, polegające na zmniejszaniu liczby komórek nowotworowych. Natomiast w przebiegu nadpłytkowości wtórnej należy wdrożyć leczenie przyczynowe choroby podstawowej, która spowodowała nadpłytkowość. Przykładowo, jeśli jest ona efektem choroby alkoholowej, konieczne jest całkowite odstawienie alkoholu i rozpoczęcie terapii uzależnień. Bez względu na rodzaj nadpłytkowości pacjentom podaje się leki zmniejszające agregację trombocytów, np. kwas acetylosalicylowy. Stanowi to profilaktykę niebezpiecznych zakrzepów w naczyniach krwionośnych.
Po zakończeniu leczenia nadpłytkowości zaleca się regularne badania kontrolne co 3 miesiące.

Dodatkowo należy zwracać uwagę na ewentualne incydenty zakrzepowe lub krwotoczne, będące częstym powikłaniem nadpłytkowości, zwłaszcza samoistnej. Rokowania w przebiegu nadpłytkowości wtórnej są dobre, jeśli szybko zostanie wdrożone odpowiednie leczenie. W przebiegu postaci samoistnej na rokowania wpływa wiele czynników.

Spirulina bioalgi - kompletne wzmocnienie i oczyszczenie organizmu
Hodowla Spiruliny bioalgi mieści się na Tajwanie, wysoko w górach, w miejscu stałego nasłonecznienia (śr. temp. to 25 st. C). Nie naraża to na stres oksydacyjny komórek Spiruliny. Dlatego zachowuje ona bardzo wysokie stężenie składników odżywczych
Zobacz tutaj ...

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Jędrzejczak W., Basak G., Hematologia – kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.