Mięśniaki macicy

Mięśniaki macicy to zdecydowanie najbardziej rozpowszechniona forma nienabłonkowych, niezłośliwych zmian nowotworowych. Szacuje się, że w pewnym momencie życia dotyczą nawet do 50% kobiet. Diagnostyką i leczeniem mięśniaków macicy zajmuje się lekarz ginekolog.

Mięśniaki macicy – czym są?

Mięśniaki macicy to monoklonalne guzy mięśniówki macicy zbudowane z dużej ilości macierzy zewnątrzkomórkowej zawierającej kolagen, fibronektynę oraz proteoglikany. Najbardziej rozpowszechniona klasyfikacja tych zmian opiera się na ich lokalizacji i prezentuje się następująco:

• 0 – mięśniak podśluzówkowy w jamie macicy;
• 1 – mięśniak umiejscowiony w jamie macicy, przy czym mniej niż 50% jego wymiaru znajduje się śródściennie;
• 2 – mięśniak znajduje się w jamie macicy, ale powyżej 50% jego wymiaru jest umiejscowione śródściennie;
• 3 – mięśniak mający kontakt z endometrium, zlokalizowany w 100% śródściennie;
• 4 – mięśniak śródścienny;
• 5 – mięśniak znajdujący się podsurowicówkowo, przy czym powyżej 50% jego wymiaru jest zlokalizowane śródściennie;
• 6 – mięśniak zlokalizowany podsurowicówkowo, ale mniej niż 50% jego wymiaru jest umiejscowione śródściennie;
• 7 – mięśniak podsurowicówkowy uszypułowany;
• 9 – inne lokalizacje (np. mięśniak szyjkowy, mięśniak „pasożytniczy” – mięśniak, który wyrasta z otrzewnej pokrywającej inny narząd niż macica itd.).

Guzy te rzadko występują przed okresem pokwitania oraz po menopauzie.

Mięśniaki macicy – przyczyny

Do podstawowych czynników ryzyka mięśniaków macicy zaliczyć można: nierództwo, otyłość, czynniki hormonalne (np. wczesne wejście w okres dojrzewania) oraz czynniki genetyczne. Należy zaznaczyć, że ryzyko wystąpienia mięśniaków macicy spada wraz z każdą kolejną ciążą. Niewiele jednak jeszcze wiadomo na temat przyczyn różnorodności przebiegu występowania tego schorzenia oraz przypisywanych im objawów. Wykazano, że progesteron odgrywa kluczową rolę w patogenezie, ponieważ pobudza on proliferację tkanki mięśniaka, jak również obniża nasilenie apoptozy komórek.

Mięśniaki macicy – objawy

Duże mięśniaki niemal zawsze dają niepokojące objawy, zwłaszcza takie jak dysfunkcja jelit czy pęcherza moczowego. Mogą uciskać na moczowody, generując wodonercze, a także mogą być przyczyną niedokrwistości. Jeśli dojdzie do skrętu szypułki mięśniaka uszypułowanego, pojawia się silny, ostry ból. Typowymi objawami omawianego problemu mogą również być:

• bolesne miesiączki;
• niecykliczny ból w obrębie miednicy mniejszej;
• niepłodność;
• nawracające poronienia;
• nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe, które z reguły ustępują samoistnie podczas menopauzy.

Jak wspomniano jednak wcześniej, w wielu przypadkach u kobiet występują mięśniaki bezobjawowe, wykrywane przypadkowo.

Mięśniaki macicy – diagnostyka

Złotym standardem diagnostyki mięśniaków macicy jest USG przezbrzuszne lub przezpochwowe. Pozwala ustalić lokalizację, liczbę i rozmiar mięśniaków. Można wykonać także rezonans magnetyczny, który pod wieloma względami ma przewagę nad klasycznym USG. Uzupełnieniem rozpoznania powinno być badanie palpacyjne brzucha.

Leczenie mięśniaków macicy

Histerektomia jest współcześnie najskuteczniejszym sposobem leczenia mięśniaków macicy, eliminującym ryzyko powstawania nowych. Niestety przez wiele kobiet stanowi zabieg nie do zaakceptowania ze względu na to, że przebiega z usunięciem narządu w całości lub fragmentarnie (jego trzonu). W konsekwencji kobieta staje się bezpłodna. Dlatego można zdecydować się na wykorzystanie oszczędzającego sposobu leczenia, co zależy jednak głównie od wielkości, liczby oraz lokalizacji mięśniaków, a zwłaszcza od występujących objawów klinicznych z nimi związanych. Alternatywnym dla histerektomii sposobem leczenia operacyjnego jest chirurgiczna miomektomia. Pozwala zachować macicę, a w efekcie tego pozostawia możliwość zajścia w ciążę.

Czekając na zabieg, pacjentce przepisuje się odpowiednią farmakoterapię, która pozwala na uzyskanie poprawy w krótkim czasie. Mogą to być np. leki antyprogesteronowe, steroidy o działaniu antykoncepcyjnym, inhibitory aromatazy czy GnRHa.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Woźniak S., Pietrzak B., Paszkowski T., Radowicki S., Pawelczyk L., Wielgoś M., Farmakoterapia mięśniaków macicy, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2/2017.
2. Knapp P., Chabowski A., Knapp P., Epidemiologia mięśniaków macicy, Przegląd Menopauzalny, 2/2012.
3. Baranowski W., Mięśniaki macicy, Ginekologia po Dyplomie, 2/2023.
4. Reroń A., Huras H., Leczenie mięśniaków macicy, Ginekologia i Położnictwo, 3/2008.