Łuszczyca jest jedną z częstszych przewlekłych chorób zapalnych skóry. Występuje u około 2-4% populacji i w większości przypadków charakteryzuje się łagodnym przebiegiem. Choroba nie jest zależna od płci ani wieku, jednak szczyt zachorowań przypada na 20 rok życia, a następnie na 60 rok życia.
Przyczyny i przebieg łuszczycy
We wszystkich postaciach łuszczycy istotną rolę odgrywają zarówno czynniki wewnątrz- jak i zewnątrzustrojowe. Mogą one zapoczątkować lub nasilać proces chorobowy, a także prowokować wystąpienie nawrotów. Podsumowując, do najczęstszych czynników wyzwalających należą:
- stres
- menopauza
- przewlekłe infekcje bakteryjne lub grzybicze
- łojotokowe zapalenie skóry, półpasiec
- leki kortykosteroidowe, przeciwmalaryczne lub NLPZ
- spożywanie nadmiernej ilości alkoholu
- palenie papierosów
- dieta bogata w tłuszcze zwierzęce
- czynniki fizyczne – iniekcje, oparzenia, promienie UV, skaleczenia, rany chirurgiczne, ukłucia owadów
- zaburzenia metaboliczne
Łuszczyna charakteryzuje się przewlekłym i nawrotowym przebiegiem. W starszym wieku na przebieg duży wpływ mają ogólnoustrojowe choroby współtowarzyszące.
Obraz kliniczny
Początek, przebieg i obraz kliniczny łuszczycy mogą być bardzo różnorodne, często zależą od wieku, czynników genetycznych, płci, a także innych uwarunkowań. Wyróżnić można 2 typy schorzenia:
- łuszczyca typu I – rozpoczyna się około 20 roku życia, wykazuje silny związek z antygenem HLA-Cw6. Występuje rodzinnie i ma skłonność do uogólniania się zmian
- łuszczyca typu II – charakteryzuje się późnym początkiem (pomiędzy 40. a 60. rokiem życia) i wykazuje związek z antygenem HLA-Cw2 i B27. Zwykle nie występuje rodzinnie i posiada stabilny przebieg, zmiany skórne są ograniczone
U około 10-30% chorych z łuszczycą rozwija się łuszczycowe zapalenie stawów. W rezultacie może ono doprowadzić nawet do inwalidztwa.
Charakterystycznym objawem łuszczycy pospolitej są płasko-wyniosłe grudki o barwie czerwonej lub czerwono-brunatnej, pokryte białosrebrzystymi łuskami. Posiadają one różną wielkość i są wyraźnie odgraniczone od otaczającej je skóry. Przy zdrapywaniu łuski odpadają tworząc cienkie płatki. W rezultacie uwidacznia się lśniąca powierzchnia i punktowe krwawienia.
Zmiany skórne występują zwykle symetrycznie, mogą obejmować łokcie i kolana, paznokcie, fałdy skórne, owłosioną skórę głowy, tułów, wyprostne powierzchnie kończyn, a także okolicę lędźwiowo-krzyżową.
Łuszczyca – leczenie
Do głównych celów leczenia łuszczycy należą:
- utrzymanie zdolności pacjentów do pracy zawodowej
- prewencja chorób współwystępujących
- uzyskanie długotrwałej remisji
- kontrola w zakresie aktywności choroby
- poprawa jakości życia
Leczenie jest uzależnione od stopnia nasilenia choroby i rozległości zmian skórnych. Ważne jest również uwzględnienie ewentualnych przeciwwskazań oraz współistniejących chorób. Podstawą leczenia jest zwykle terapia miejscowa. W tym celu stosuje się emolienty, środki keratolityczne zawierające mocznik i kwas salicylowy, a także środki redukujące (np. kortykosteroidy).
Z pomocą przychodzi również fizjoterapia, a w szczególności fizykoterapia. W związku z tym zaleca się fototerapię – zabieg wykorzystujący promieniowanie nadfioletowe i jednocześnie (bardzo często) psoraleny będące fotouczulaczami.
Duży wpływ na przebieg procesów zapalnych i obraz dermatozy ma sposób odżywiania oraz styl życia. W rezultacie osobom z łuszczycą i nadmierną masą ciała zaleca się dietę niskoenergetyczną. Uznaje się również, że korzystna jest dieta bogata w warzywa i owoce będące źródłem antyoksydantów, ponieważ prowadzi do zmniejszenia nasilenia zmian łuszczycowych. Jako silne antyoksydanty uznaje się karotenoidy, flawonoidy oraz witaminę E i witaminę C.
Bibliografia:
- Antosik K., Krzęcio-Nieczyporuk E., Kurowska-Socha B., Rola diety i żywienia w leczeniu łuszczycy, Hygeia Public Health, 2/2017.
- Kaszuba A., Uczniak S., Kaszuba A., Łuszczyca, Dermatologia Praktyczna.
- Romańska-Gocka K., Farmakoterapia łuszczycy, Fizjoterapia Praktyczna, 9/2009.
- Stawczyk M., Szczerkowska-Dobosz A., Komorowska O. (i inni), Znaczenie diety w łuszczycy – przewlekłej układowej chorobie zapalnej, Via Medica, 2011.
- Nowe spojrzenie na łuszczycę: Część I – łuszczyca jako choroba autoimmunologiczna, Kwartalnik Portalu Biotechnologia.pl, 3/2015.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Zostaw komentarz