Krup

Aktualizacja: 11 lipca 2023

Krup to skrócona i potocznie stosowana nazwa dotycząca zespołu krupu, czyli chorób związanych z krtanią, okolicą nadgłośniową i podgłośniową oraz tchawicą. Obejmuje zapalnie krtani i tchawicy lub zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli. Grupa chorób mieszczących się pod pojęciem zespołu krupu jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci, ponieważ częściej niż dorośli doświadczają one ostrej niedrożności dróg oddechowych.

Rodzaje i przyczyny chorób zespołu krupu

Do grona chorób zaliczanych do zespołu krupu zaliczamy:

• ostre zapalenie tchawicy oraz ostre zapalenie krtani i tchawicy – również o podłożu wirusowym;
• ostre zapalenie krtani – może być obrzękowe, ropne lub podgłośniowe. Zazwyczaj posiada etiologię wirusową;
• ostre krupowe zapalenie krtani – wywołane zakażeniem przez Maczugowiec błonicy (łac. Corynebacterium diphtheriae);
• ostre zapalenie nagłośni – najczęściej o etiologii bakteryjnej. Występuje stosunkowo rzadko;
• ostre zapalenie krtani i gardła – spowodowane infekcją wirusową.

Dodatkowo wyróżnia się czynniki ryzyka chorób zespołu krupu. Są to:

• wąskie drogi oddechowe;
• nadmierna produkcja śluzu przez śluzówkę jamy nosowej lub górnego odcinka przewodu pokarmowego;
• wiotkie ściany dróg oddechowych;
• szersza i dłuższa nagłośnia;
• słabsza przepona o bardziej włóknistej budowie;
• wyższe ustawienie anatomiczne krtani niż u osób dorosłych;
• niedojrzałe mięśnie dodatkowe klatki piersiowej;
• zwiększony przepływ turbulentny.

Wszystkie powyższe parametry odnoszą się do anatomii dziecięcego ciała, a co z kolei wpływa na większe ryzyko krupu. Należy pamiętać, że choroby o infekcji wirusowej mogą wtórnie przekształcić się do tych o infekcji bakteryjnej. Częstymi patogenami powodującymi krup są wirus RSV oraz adenowirus. Niekiedy zapalenie krtani może być wywołane wirusem odry, bardzo rzadko jest to zwykły wirus grypy. Jeśli jednak krup spowoduje wirus grypy typu A, choroba ma najcięższy przebieg.

Krup – objawy

Zespół krupu dotyczy zwłaszcza dzieci między 6 miesiącem życia, a 3 rokiem życia. Początkowe objawy nie są alarmujące i niepokojące, zazwyczaj sugerując zwykłe przeziębienie. Pojawiają się:

• nieżyt nosa z gęstą wydzieliną;
• ból gardła;
• niewielka chrypka.

W ciągu 12-48 godzin dochodzi do wystąpienia objawów ostrego zapalenia, a więc:

• ciężkiej chrypki;
• stridoru;
• obturacji krtani;
• szczekającego kaszlu;
• gorączki (ten objaw może nie występować).

Wraz z postępem choroby nasila się niedrożność górnych dróg oddechowych, czego efektem będzie utrudnione oddychanie wraz z dusznościami. Jeśli krup ma łagodny przebieg i nie ma objawów niedrożności dróg oddechowych, choroba ma przebieg samoograniczający się i objawy zazwyczaj ustępują po około 3-7 dniach. W innym wypadku konieczna jest pilna interwencja lekarska.

Diagnostyka

Diagnostyka zespołu krupu opiera się na obserwacji pacjenta i wywiadzie z rodzicami. Często już słuchając kaszlu lekarz jest w stanie rozpoznać chorobę. Dodatkowe badanie nie są konieczne. Jedynie w niektórych przypadkach wyjątkowo nasilonej duszności można wykonać badanie RTG klatki piersiowej, aby wykluczyć inne ewentualne przyczyny.

Zespół krupu – leczenie

W pierwszej kolejności pediatra musi ocenić nasilenie objawów oraz rodzaj choroby zaliczanej do zespołu krupu i na tej podstawie może ustalać dalsze postępowanie terapeutyczne. Leczenie farmakologiczne opiera się na stosowaniu dwóch rodzajów leków – glikokortykosteroidów oraz adrenaliny. Zwykle leki podaje się w formie nebulizacji. Dodatkowym postępowaniem może być podanie tlenu, zwłaszcza w ciężkich postaciach krupu. W warunkach domowych wspomagająco można używać nawilżacz powietrza, co wpływa pozytywnie na jego wilgotność, a więc na jakość oddychania. Jeśli chorobie towarzyszy nadkażenie bakteryjne, lekarz decyduje o wprowadzeniu antybiotyków. Zastosowania nie znajdują leki: przeciwkaszlowe, rozszerzające oskrzela, przeciwhistaminowe I i II generacji oraz antycholinergiczne.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Sybilski A., Zespół krupu – aktualny stan wiedzy, Terapia, 8/2018.
2. Mazurek H., Bręborowicz A., Doniec Z., Emeryk A., Krenke K., Kulus M., Zielnik-Jurkiewicz B., Ostre podgłośniowe zapalenie krtani. Etiologia, epidemiologia, patogeneza i obraz kliniczny, Pneumonologia Polska, 1/2020.
3. Sybilski A., Zespół krupu – najważniejsze pytania i odpowiedzi, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 15/2019.