Jak wytępić wszy?

Aktualizacja: 13 lipca 2021

Wszy to jedne z najczęściej występujących ludzkich pasożytów, powodujących wszawicę. Do niedawna jeszcze przyjmowano, że wszawica wynika z braku higieny osobistej i brudu, jednak nie jest to prawdą. Może się bowiem pojawić bez względu na status społeczny i dbanie o czystość.

Czym są wszy?

Wszawica, zwana również pedikulozą, to choroba pasożytnicza wywołana przez wesz głowową. Wesz głowowa natomiast stanowi brudnobiały lub szary owad o długości 2-3 mm. Jej cykl życiowy trwa od 3 do 4 tygodni i prezentuje się następująco:

• gnidy – czyli jaja składane przez wszy u nasady włosów. Mają wielkość ziarnka sezamu lub soli. Są bardzo mocno przyklejone do nasady włosa, więc ciężko się ich pozbyć;
• wylęg wesz po 7-8 dniach od złożenia jaj;
• po 17-18 kolejnych dniach osiągnięcie dojrzałości płciowej przez owady i składanie kolejnych jajeczek. W ciągu następnych 2 tygodni pojedyncza wesz może złożyć nawet do 300 jajeczek;
• śmierć pierwotnej wszy po 35 dniach.

Wyróżnić można także inne rodzaje wesz – odzieżową (występującą jednak rzadko i związaną z brakiem higieny osobistej) oraz łonową (przenoszoną drogą płciową).

Jak można zarazić się wszawicą?

Do zarażenia wszami najczęściej dochodzi u dzieci w wieku 3-12 lat, które mają kontakt z innymi dziećmi podczas zabaw. Nie są u nich w pełni wykształcone nawyki higieny – dzieci często korzystają z jednego kubka, pluszowych zabawek, kocyków, pościeli czy nakryć głowy. Pożyczanie grzebienia czy ręcznika jest czynnikiem ryzyka wszawicy także u osób dorosłych. Główną przyczyną zarażenia jest więc bezpośredni kontakt z osobą mającą wszy. Współczesny tryb życia związany z kontaktem z wieloma ludźmi sprawia, że ryzyko wszawicy jest spore. W rzeczywistości można się nimi zarazić nawet podczas podróży zatłoczonym tramwajem.

Objawy wszawicy

Pierwszym objawem choroby jest uporczywy świąd skóry głowy, najintensywniejszy w okolicach występowania tych pasożytów, czyli w okolicy skroniowej, ciemieniowej i potylicznej. Mogą temu towarzyszyć:

• zaczerwienienie skóry głowy, zwłaszcza na linii włosów lub za uszami;
• drobne ranki i zadrapania spowodowane świądem;
• miejscowe stany zapalne;
• zwiększone ryzyko infekcji grzybiczych i bakteryjnych.

W skrajnych przypadkach na głowie osoby zarażonej można zauważyć włosy zlepione ropno-surowiczą wydzieliną.

Jak wytępić wszy?

Obecność wesz wymaga natychmiastowego leczenia, ponieważ owady te bardzo szybko rozprzestrzeniają się na osoby z otoczenia i rodzinę mieszkającą pod jednym dachem. Terapię można prowadzić na własną rękę i właśnie ta opcja jest zwykle wybierana. Do lekarza warto udać się w momencie stwierdzenia zakażenia bakteryjnego lub grzybiczego, a także w przypadku wszelkich niepokojących objawów.

Aby wytępić wszy należy sięgnąć po preparaty na wszy dostępne w każdej aptece. Środki te mogą mieć postać szamponów, sprayów i płynów. Podczas ich stosowania należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń producenta co do dawki, czasu trwania kuracji i właściwego sposobu aplikacji. Dobieranie tych parametrów samodzielnie, niezgodnie z zaleceniami zazwyczaj skutkuje szybkim nawrotem choroby. Po zastosowaniu preparatu na wszy należy dokładnie wyczesać z włosów wszystkie martwe owady i gnidy przy użyciu bardzo gęstego grzebienia. Zwykle taką kurację powtarza się po 7-10 dniach.

Przede wszystkim należy pamiętać, aby nie golić głowy osoby zakażonej. Taka praktyka często ma miejsce w przypadku chłopców, jednak prowadzi do ryzyka nadkażeń bakteryjnych i przedłużenia się leczenia wszawicy.

Zobacz również: Zioła na pasożyty.

Przedmioty osobiste

Przedmioty osobiste, takie jak grzebień, gumki do włosów, spinki i szczotki najlepiej jest wygotować i wyrzucić. Pościel, odzież i ręczniki najlepiej jest wyprać w temperaturze przynajmniej 60 stopni Celsjusza. W przypadku przedmiotów nie poddających się praniu i czyszczeniu, należy dokładnie spryskać je preparatami owadobójczymi (najlepiej na wszy), a następnie zamknąć je w woreczku foliowym na 10 dni.

Jak zapobiegać wszom?

Aby zminimalizować ryzyko zarażenia się wszami w przypadku dzieci należy:

• spinać włosy podczas zabawy w większych grupach lub podczas przemieszczania się zatłoczoną komunikacją miejską;
• regularnie przeglądać okolice skroni i karku oraz czesać włosy;
• myć włosy nie rzadziej niż 1 raz w tygodniu odpowiednio dobranymi kosmetykami do potrzeb dziecka;
• uczyć dziecko, że przedmiotów higieny osobistej nie powinno się pożyczać.

Osoba dorosła powinna przestrzegać podobnych wskazówek, przekładając je na swój wiek. Szczotki i grzebienia nie warto pożyczać nawet najbliższym osobom. Bowiem może się okazać, że taka osoba mimo regularnego dbania o higienę osobistą jest zakażona.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2007.
2. Żelazowska M., Ludzkie wszy, Wszechświat, 7/2014.
3. Izdebska J., Wszy? Poznaj i pokonaj problem, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014.