Świerzb

Aktualizacja: 12 lipca 2022

Świerzb to zakaźna, pasożytnicza choroba skóry. Należy pamiętać, że zakaźność jest bardzo wysoka, niekiedy wystarczy już podanie ręki czy kontakt z pościelą osoby chorej. W przypadku podejrzenia świerzbu należy udać się do dermatologa.

Z czego wynika świerzb?

Choroba spowodowana jest zakażeniem świerzbowcem ludzkim, który drąży kanaliki w skórze i następnie składa w nich jaja. Za rozwój objawów choroby odpowiadają przede wszystkim zapłodnione samice oraz nimfy. Po kopulacji samiec ginie, samica zaś przedostaje się do warstwy rogowej naskórka drążąc w niej tunele, w których dziennie składa 2-3 jaja. Z każdego jaja po około 3 tygodniach rozwijają się larwy, które przekształcają się w nimfy a potem w osobniki dorosłe. Na świerzb szczególnie narażone są osoby:

• z ciężkimi zaburzeniami psychicznymi;
• z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odporności;
• sięgające po narkotyki;
• cierpiące na chorobę alkoholową;
• dzieci uczęszczające do przedszkoli i szkół.

Do zarażenia świerzbem dochodzi na drodze kontaktowej, czyli najczęściej przez podanie ręki, ale i przez jakikolwiek kontakt ze skórą osoby chorej. Do zarażenia może dojść nawet w wyniku noszenia ubrać po osobie chorej czy spania w jednej pościeli. Z tego względu wyjątkowo należy dbać o higienę osobistą – szczególnie w przypadku dzieci i jeśli opiekujemy się osobami starszymi czy chorymi.

Świerzb – objawy

Okres wylęgania świerzbu wynosi średnio od 2 do 4 tygodni. W tym okresie chory nie wykazuje żadnych objawów, wciąż jednak zaraża osoby ze swojego otoczenia. Zmiany skórne pojawiają się różnie – od 2 do 6 tygodni od momentu zakażenia. Najpierw lokalizują się na nadgarstkach, między palcami rąk, w okolicach brzucha i pachwin oraz na pośladkach. Lokalizacja wtórnej wysypki nie zależy już od miejsca infekcji – może pojawić się nawet w odległych rejonach.

U osób starszych lub z obniżoną odpornością mogą wystąpić silne stany zapalne skóry i pęcherzykowo-grudkowe wykwity skórne. Nierzadkie są również wtórne infekcje bakteryjne. Wszystkie objawy nasilają się w godzinach nocnych, gdy ciało jest ciepłe. Temperatura sprzyja aktywności świerzbowca.

Jak leczyć świerzb?

W Polsce w leczeniu świerzbu najlepsze efekty uzyskuje się, stosując preparat o nazwie permetryna. Jego skuteczność wynosi ponad 90%. To syntetyczny perutroid stosowany w stężeniu 5%, w postaci kremu. Ponadto jest on bezpieczny i może być stosowany już od 2. miesiąca życia. Przed aplikacją należy wyczyścić i obciąć paznokcie oraz umyć i osuszyć całe ciało. Równie często stosuje się różnego rodzaju preparaty siarki i krotamiton. Podstawą jest więc odpowiednio dobrana farmakoterapia. Maści zostawia się na około 8 godzin, po czym dokładnie zmywa z całego ciała i zmienia ubranie.

Niezwykle istotna jest właśnie kąpiel i zmiana ubrania oraz pościeli. Pranie ubrań i pościeli najlepiej wykonać w temperaturze 60 stopni Celsjusza. Gdy nie możemy natychmiast wykonać prania, wszelkie tkaniny należy zamknąć w szczelnym worku i pozostawić. Pasożyty pozbawione żywiciela giną zwykle po około 3 dniach.

Leczeniem muszą zostać objęte wszystkie osoby mające kontakt z chorym czy jego rzeczami osobistymi. Bez względu na to czy występują u nich objawy, mogą być bowiem nosicielami w okresie karencji. Przy prawidłowym leczeniu objawy ustępują do 1 miesiąca, jednak nieleczony świerzb może utrzymywać się nawet latami.

Profilaktyka świerzbu

Aby nie zachorować na świerzb wystarczy przestrzegać wszystkich podstawowych zasad sanitarnych:

• myj owoce i warzywa przed ich spożyciem;
• myj ręce, szczególnie po powrocie do domu z miasta, przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety;
• unikaj kontaktu z osobami zarażonymi, jeśli wiesz o ich chorobie.

Już samo to w dużym stopniu stanowi prewencję świerzbu. Szczególnie należy dbać o higienę dzieci chodzących do przedszkola i szkół podstawowych, ponieważ najwięcej przypadków chorobowych odnotowuje się u osób poniżej 15. roku życia.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Traczewski P., Bielawska I., Różewicka-Czabańska M., Marchlewicz M., Maleszka R., Świerzb – najnowsze zasady diagnostyki, leczenia i profilaktyki, Dermatologia po Dyplomie, 3/2016.
2. Petryniak M., Świerzb – diagnostyka i leczenie, Kosmetologia Estetyczna, 6/2016.