Aktualizacja: 3 sierpnia 2022
Gronkowce (łac. Staphylococcus) to rodzaj bakterii zaliczanych do grupy bakterii Gram-dodatnich. Są to kuliste, mało ruchliwe drobnoustroje, widoczne w preparatach mikroskopowych po wybarwieniu jako grona – stąd nazwa. Zgodnie z aktualną wiedzą do gronkowców zalicza się 48 gatunków różnych bakterii. To jedne z najważniejszych patogenów bakteryjnych człowieka, odpowiadają bowiem za wiele chorób oraz kolonizację skóry i śluzówek.
Spis treści
Gronkowce – charakterystyka
Choć gronkowce najczęściej układają się w charakterystyczne grona, mogą przybierać także inne formy, np. dwoinek, łańcuszków czy nawet pojedynczych komórek. Są względnymi beztlenowcami, nie wykazują zdolności tworzenia przetrwalników. Nie poruszają się i mogą posiadać otoczkę, nie zawsze jednak jest ona obecna. Do najczęściej występujących gronkowców zaliczamy:
- S. aureus;
- S. epidermidis;
- S. haemolyticus;
- S. saprophyticus;
- S. lugdunensis.
Najbardziej patogenne dla człowieka są S. aureus oraz S. lugdunensis. Pozostałe gatunki, a w szczególności S. Epidermidis występujący najczęściej, mają mniejszy potencjał chorobotwórczy i wywołują zazwyczaj zakażenia u osób z czynnikami predysponującymi. Peptydoglikan i kwasy teichowe to główne składniki budujące ściany komórkowe gronkowców. Odpowiadają za sztywność i kształt komórek bakteryjnych.
Zakażenie gronkowcem
Głównym rezerwuarem gronkowców jest człowiek, zwłaszcza przedsionek nosa. S. aureus często kolonizuje ponadto okolice odbytu czy skórę graniczącą z włosami głowy. Zwiększone nosicielstwo obserwuje się w przypadku cukrzyków (cukrzyca typu 1), u pacjentów poddawanych hemodializie i dializie otrzewnowej, HIV-dodatnich, a także u osób przyjmujących dożylnie środki odurzające. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową bądź poprzez kontakt z przedmiotami, na których bytują bakterie.
Gronkowce – choroby
S. aureus jest najczęstszą przyczyną bakteryjnego zapalenia spojówek. Ponadto może wywoływać:
- liszajec;
- zapalenie mieszków włosowych;
- czyraczność;
- różnorodne infekcje dróg oddechowych, w tym zapalenie zatok;
- zapalenie ucha środkowego;
- zapalenie wsierdzia;
- posocznicę (sepsa);
- ostre zapalenie kości i stawów we wszystkich grupach wiekowych z wyjątkiem noworodków.
S. saprophyticus odpowiada między innymi za:
- zakażenia układu moczowego;
- zapalenie gruczołu piersiowego;
- ropnie;
- czyraki;
- zapalenie mieszków włosowych.
Z kolei S. epidermidis może wywołać:
- zapalenie wsierdzia;
- zapalenie otrzewnej;
- zakażenia układu moczowego;
- zapalenie szpiku i kości;
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Zapalenie płuc może rozwinąć się w wyniku aspiracji drobnoustroju z górnych dróg oddechowych. Gronkowcowe zapalenie płuc występuje rzadko, jednak zalicza się je do najcięższych tego typu zakażeń.
Objawy zakażenia gronkowcem
Ze względu na mnogość chorób i układów, których dotyczą, obraz kliniczny zakażenia gronkowcami również może być różny. Objawy mają charakter miejscowy bądź uogólniony. Mogą wiązać się z obecnością ropnej wydzieliny, nudności, dolegliwości bólowych czy gorączki. Objawy zależą nie tylko od rodzaju gronkowca i wywołanej nim choroby, ale także od wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Gronkowce – leczenie
Jako że gronkowce są bakteriami, w wielu przypadkach jedynym skutecznym lekiem przyczynowym jest odpowiednio dobrany antybiotyk. Niestety, wiele szczepów wytwarza toksynę, dzięki której bakterie stają się odporne na penicylinę. Niektóre szczepy powodują również odporność na inne rodzaje antybiotyków. Właśnie dlatego tak ważny jest przemyślany dobór leków, bezwzględnie należy unikać tych o wszechstronnym działaniu i poszukiwaniu odpowiedniego metodą prób i błędów.
Bio Acerola C - 100% naturalna witamina CAcerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Podkowik M., Bania J., Schubert J., Bystroń J., Gronkowce koagulazo-ujemne: nowe zagrożenie dla zdrowia publicznego?, Życie Weterynaryjne, 1/2014.
- Latkowski B., Lukas W., Godycki-Ćwirko M., Medycyna Rodzinna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Łętowska I., Chlabicz S., Antybiotyki w medycynie rodzinnej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
Zostaw komentarz