Aktualizacja: 11 lipca 2023
Chrypka to inaczej zmiana głosu na matowy lub szorstki. Jest objawem wielu chorób i dolegliwości, jak również naturalną reakcją organizmu na nadużycie głosu. Przewlekła, długo utrzymująca się chrypka oraz wystąpienie dodatkowych objawów są wskazaniem do wizyty u laryngologa.
Spis treści
Chrypka – co to jest (definicja)?
Zgodnie z naukową, medyczną definicją, chrypka to zaburzenie drgań fałdów głosowych połączone z turbulentnym przepływem powietrza w obrębie głośni. Zjawisko może rozwijać się w przebiegu bezpośredniego uszkodzenia fałdów głosowych lub mięśni krtani, a także w przebiegu uszkodzenia nerwów unerwiających mięśnie krtani.
Chrypka – przyczyny
Do najczęstszych przyczyn chrypki zaliczamy:
- zapalenie gardła;
- zapalenie krtani;
- ostre zapalenie nagłośni;
- zapalenie tchawicy;
- krup;
- zawodowe nadużycie głosu;
- narażenie na dym tytoniowy (palenie czynne lub bierne);
- nowotwory gardła i krtani;
- choroba refluksowa przełyku;
- ciała obce w górnym odcinku układu oddechowego lub układu pokarmowego;
- niedoczynność tarczycy;
- przewlekłe stosowanie glikokortykosteroidów wziewnych;
- dna moczanowa;
- polipy krtani;
- spożycie alkoholu, ponieważ ma on działanie wysuszające;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- neuropatia cukrzycowa.
Chrypka bardzo często towarzyszy przeziębieniu i grypie, bez względu na wiek pacjenta. Dodatkowo pojawia się u lektorów, nauczycieli, spikerów i wszystkich osób wykonujących pracę wymagającą częstego używania głosu. W odniesieniu do infekcji, chrypka znacznie częściej bywa manifestacją chorób wirusowych niż bakteryjnych. U małych dzieci może być efektem długotrwałego płaczu lub krzyku.
Chrypka nie zawsze jest objawem choroby. Fizjologicznie bywa reakcją organizmu na ostre pożywienie lub bardzo suche powietrze w pomieszczeniach, co ma miejsce w sezonie grzewczym oraz podczas korzystania z klimatyzacji. Niektóre osoby mają predyspozycję do pojawiania się chrypki z samego rana tuż po przebudzeniu się, co również w większości przypadków nie wskazuje na czynnik chorobowy czy patologiczny.
Chrypka – objawy
Terminem „chrypka” określamy każdą, nienormalną zmianę barwy głosu. Może obejmować ona podwyższenie lub obniżenie głosu, a także trudności z wydobywaniem określonych dźwięków. Najczęściej osoby dotknięte chrypką mogą wypowiadać zdania szeptem, jednak czynność nie jest możliwa przy używaniu głosu o normalnej głośności. Jeśli wynika z obecności chorób, objawami towarzyszącymi mogą być:
- krwioplucie (w przypadku nowotworów);
- kaszel (przy infekcjach lub polipach);
- uczucie flegmy w gardle (przy infekcjach, zwłaszcza bakteryjnych);
- ból gardła;
- chrząkanie;
- nadmierna suchość w ustach i gardle;
- chwilowa utrata głosu.
Pojawienie się powyższych objawów powinno skłonić pacjenta do wizyty u lekarza rodzinnego.
Zobacz również: Chrypka u dziecka.
Chrypka – leczenie
Leczenie chrypki zależy od przyczyn, które ją spowodowały. Jeśli wynika ona z nadużycia głosu, zaleca się kilkudniowy odpoczynek, podczas którego wypowiadanie słów będzie ograniczone. Jednocześnie należy dbać o wysokie nawodnienie organizmu. Jeśli przyczyną chrypki są infekcje bakteryjne, lekarz wdroży antybiotykoterapię, z kolei gdy wynika ona z obecności polipów krtani, prawdopodobnie konieczna będzie polipektomia, czyli chirurgiczne usunięcie zmian. W przypadku chorób przewlekłych, których całkowite wyleczenie nie jest możliwe, dąży się do ustabilizowania ich.
Domowe sposoby na chrypkę
Do domowych sposobów na chrypkę zaliczamy:
- picie dużej ilości wody oraz naparów o działaniu łagodzącym, np. z szałwii lub rumianku;
- unikanie nadużywania głosu;
- rezygnację z ostrych, gorących lub skrajnie zimnych pokarmów, alkoholu i palenia papierosów;
- picie siemienia lnianego;
- płukanki gardła na bazie soli fizjologicznej lub soli kuchennej;
- korzystanie w domu z nawilżacza powietrza;
- unikanie klimatyzowanych pomieszczeń.
Jeśli chrypka trwa ponad 3 dni i przybiera na sile należy udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, aby wykluczył poważniejsze, wewnętrzne uszkodzenia ciała.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Śliwińska-Kowalska M., Niebudek-Bogusz E., Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu, Łódź 2009.
- Zdziarski K., Emisja i higiena głosu, Szczecin 2011.
Zostaw komentarz