Aktualizacja: 2 sierpnia 2024
Choroby pasożytnicze to szeroka grupa rozmaitych problemów zdrowotnych wywołana przez pasożyty, czyli patogenne organizmy, które do życia i zdobywania pokarmu wykorzystują inne organizmy, w tym człowieka. Wyróżnia się wiele tysięcy rodzajów pasożytów wewnętrznych, które przebywają w ludzkim ustroju, jednak niektóre spośród nich (zwłaszcza nabyte z zewnątrz) są znacznie groźniejsze od innych, wywołując szereg niepokojących objawów.
Spis treści
Choroby pasożytnicze – przyczyny
Najczęstszą przyczyną występowania chorób pasożytniczych jest wprowadzenie do organizmu jaj lub larw pasożytów wraz ze skażoną żywnością lub przenosząc je do ust na dłoniach, którymi wcześniej dotykało się przedmiotów, na których znajdowały się jaja lub larwy. Ryzyko zakażenia chorobą pasożytniczą ma miejsce więc np. podczas prac w ogródku, jazdy komunikacją publiczną, korzystania z toalet publicznych, jeśli później nie dopilnowano odpowiedniej higieny osobistej. Po części dlatego specjaliści i lekarze zalecają tak częste mycie rąk. Choroby pasożytnicze mogą być wywołane przez pierwotniaki, obleńce, płazińce oraz stawonogi, które są przeważnie pasożytami zewnętrznymi.
Najczęstsze choroby pasożytnicze
Do grona najczęściej występujących chorób pasożytniczych w Polsce zaliczamy:
- owsicę – wywołana przez nicienia, owsika ludzkiego. Diagnozuje się ją w szczególności u dzieci do 14. roku życia. W ciągu miesiąca od zakażenia w jelicie grubym owsiki osiągają około 1 cm długości. Poruszające się w okolicy odbytu samice oraz złożone jaja wywołują nocny świąd tej okolicy, który jest najbardziej charakterystycznym objawem choroby;
- gardiozę – wywołana pierwotniakami Giardia lamblia. Najczęściej ma bezobjawowy przebieg, niekiedy jednak mogą pojawić się: bóle brzucha, biegunka czy objawy alergiczne i toksyczne;
- glistnicę – prawdopodobnie najczęściej diagnozowana na świecie parazytoza układu pokarmowego, wywołana nicieniem, glistą ludzką. Larwy, uwolnione w drogach pokarmowych człowieka, migrują przez układ wrotny, aż do płuc;
- tasiemczycę – człowiek jest żywicielem ostatecznym dla tasiemca nieuzbrojonego, uzbrojonego i karłowatego oraz bruzdogłowca szerokiego. Objawy obejmują głównie bóle brzucha, nudności, biegunkę lub zaparcia, zaburzenia łaknienia i nagłe chudnięcie bez konkretnej przyczyny. Tasiemiec nieuzbrojony może osiągać długość nawet do 10 m.
I wiele innych. Osoby podróżujące są narażone na egzotyczne choroby pasożytnicze, do których zaliczyć można m.in. malarię, strongyloidozę, schistosomatozę, inwazyjną postać pełzakowicy oraz filariozę.
Zobacz również: Zioła na pasożyty.
Choroby pasożytnicze – diagnostyka
W przebiegu chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego (np. owsica) priorytetowe znaczenie ma badanie mikroskopowe kału, zaś w przypadku pasożytów tkankowych podstawą rozpoznania są badania krwi i diagnostyka obrazowa (radiologiczna, ultrasonograficzna, rezonans magnetyczny). Diagnostyką i leczeniem chorób pasożytniczych zajmuje się lekarz parazytolog, choć bardzo często pacjenci szukają pomocy i lekarza rodzinnego i ją otrzymują.
Zobacz również: Oczyszczanie organizmu z pasożytów – domowe sposoby.
Choroby pasożytnicze – leczenie
Leczenie większości chorób pasożytniczych wymaga zastosowania odpowiednich leków – przykładowo przy tasiemczycy lekami z wyboru są niklozamid lub prazykwantel, natomiast przy owsicy – mebendazol, embonian pyrantelu lub albendazol. Leczenie może trwać do 3 tygodni i powinni być systematyczne – pacjent nie może pomijać dawek leków, nawet jeśli objawy już nie występują. Uzupełniająco można stosować domowe metody, jeśli nie wchodzą one w interakcję z przepisanymi lekami. Wówczas dobrym pomysłem jest np. ziołolecznictwo, czyli picie naparów z bylicy piołun, dębu szypułkowego czy krwawnika pospolitego. Jako że pasożyty preferują stały dostęp do cukrów prostych, dieta powinna być w nie uboga. Należy dbać o szczególną higienę osobistą, zwłaszcza po wizytach w toalecie. Chora osoba powinna mieć własny ręcznik i nie może pożyczać innym domownikom swoich rzeczy osobistych.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Popielska J., Marczyńska M., Najczęstsze zarażenia pasożytnicze w Polsce, Pediatria po Dyplomie, 5/2012.
- Jasonek J., Szenborn L., Kuchar E., Praktyczne aspekty rozpoznawania i leczenia najczęstszych chorób pasożytniczych, Family Medicine & Primary Care Review, 10/2008.
- Korzeniewski K., Pokorna-Kałwak D., Diagnostyka wybranych chorób pasożytniczych u bezobjawowych pacjentów powracających z tropików, Lekarz POZ, 4/2020.
Zostaw komentarz