Aktualizacja: 11 października 2022
Choroba Parkinsona to nieuleczalne, zwyrodnieniowe schorzenie układu nerwowego, prowadzące do postępującej niepełnosprawności i uzależnienia od pomocy osób trzecich. Etiopatogeneza tej choroby nie została do końca poznana. Jedna z koncepcji wskazuje na przedwczesne starzenie się i zanik komórek istoty czarnej, w konsekwencji prowadzący do zmniejszenia ilości dopaminy w prążkowiu, czynników rozwoju choroby jest jednak więcej. Pacjent wymaga stałej rehabilitacji i kompleksowego leczenia.
Choroba Parkinsona – przyczyny
Istotą choroby jest proces patologiczny polegający na utracie komórek produkujących dopaminę w części zbitej istoty czarnej śródmózgowia. Nadal nie wiemy, dlaczego giną komórki nerwowe istoty czarnej mózgu. Trzeba odróżniać przyczynę choroby od jej mechanizmów, które są podłożem dolegliwości i objawów. Choroba Parkinsona dotyczy głównie osób po 50. roku życia (średni wiek zachorowania to 58 rok życia). Częściej chorują mężczyźni. Statystki pokazują, że w Polsce choruje obecnie 26–70 tys. osób, a rocznie odnotowuje się 8 tysięcy zachorowań.
Przeprowadzono wiele badań naukowych oraz wysunięto liczne koncepcje dotyczące przyczyn wystąpienia i rozwoju choroby, ale pomimo tego etiologia choroby nie została do końca poznana. Aktualnie, w patogenezie uwzględnia się również wpływ czynników genetycznych i środowiskowych, w tym głównie działanie wolnych rodników i stresu oksydacyjnego.
Objawy choroby Parkinsona
Choroba Parkinsona rozpoczyna się wystąpieniem jednego lub kilku z poniższych objawów:
- pogorszenie sprawności – najczęściej po jednej stronie ciała. Ruchy stają się wolne, mniej zgrabne, towarzyszy im uczucie sztywności mięśni. Może nastąpić zmiana charakteru pisma lub pojawić się utykanie;
- drżenie mięśni – na początku dyskretne, jednak wraz z rozwojem choroby coraz intensywniejsze. Niemal zawsze obejmuje palce i dłonie;
- spowolnienie – zwolniony czas reakcji, ograniczona mimika twarzy, wolniejsza mowa, chodzenie małymi kroczkami;
- zaburzenia postawy ciała – pochylona sylwetka, daszkowate ułożenie dłoni, zaburzenia równowagi, zwłaszcza przy wstawaniu i zmianie kierunku ruchu.
Występowanie przynajmniej 2 powyższych objawów tworzy tzw. zespół Parkinsonowski. Do pozostałych objawów pojawiających się w przebiegu choroby Parkinsona zaliczamy:
- zaburzenia snu;
- spadek ciśnienia tętniczego, co może powodować zasłabnięcia;
- obniżenie nastroju, wzrost ryzyka depresji, stany lękowe;
- spowolnienie myślenia i pogorszenie pamięci;
- częste zaparcia;
- problemy z oddawaniem moczu;
- zaburzenia potencji u mężczyzn;
- łojotok twarzy;
- nadmierne ślinienie się lub wręcz przeciwnie – suchość w ustach;
- zaburzenia termoregulacji ciała;
- uczucie utrudnionego oddychania;
- wzrost potliwości ciała.
Choroba Parkinsona ma charakter postępujący. Po około 7 latach u większości pacjentów widać znaczne pogorszenie sprawności i samoobsługi. Są jednak przypadki, gdy choroba postępuje znacznie szybciej. W dzisiejszych czasach nie powoduje już śmierci, a więc nie skraca długości życia pacjenta. Wymaga jednak stałego leczenia objawowego. Warto pamiętać, że u każdej osoby rozwija się i przebiega inaczej.
Choroba Parkinsona – leczenie
Podstawą jest uświadomienie pacjenta i jego najbliższego otoczenia, że choroba będzie towarzyszyć mu do końca życia. Celem zmniejszenia wielu objawów (drżenie mięśni, suchość w ustach, depresja itd.) stosuje się farmakoterapię. Podstawą jest jednak rehabilitacja, dzięki której można jak najdłużej zachować sprawność. Kinezyterapia (ćwiczenia indywidualne i grupowe) skupia się na równowadze, ruchach precyzyjnych rąk, prawidłowym chodzie i utrzymaniu odpowiedniej postawy ciała. Opóźnia wystąpienie ewentualnych zmian zwyrodnieniowych stawów obwodowych i kręgosłupa oraz poprawia wydolność oddechową. Spośród metod fizykoterapeutycznych zaleca się wszelkie o działaniu przeciwbólowych, np. naświetlania czy jonoforezę.
W miarę postępu choroby stosuje się coraz silniejsze leki o większych dawkach. Pacjent z parkinsonizmem powinien unikać leków, osłabiających działanie dopaminy, ponieważ pogarszają one zaburzenia ruchowe w chorobie Parkinsona. Do leków tych należą tak zwane neuroleptyki – stosowane w psychiatrii, w leczeniu halucynacji i urojeń. Podobnie szkodliwie może działać popularny metoclopramid, stosowany w leczeniu dolegliwości pokarmowych na tle nieprawidłowej motoryki jelit. Z kolei witamina B6 (pirydoksyna) nie powinna być stosowana w dużych dawkach u osób przyjmujących preparaty lewodopy. Chętnie sięga się również po innowacyjne, wciąż mało popularne metody, takie jak choćby przezczaszkowa stymulacja magnetyczna wykonywana w formie 10-godzinnych zabiegów każdego dnia.
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Reuter I., Choroba Parkinsona, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2019.
- Lemieszewska M., Zabłocka A., Rymaszewska J., Choroba Parkinsona – etiopatogeneza, podłoże molekularne i potencjalne możliwości terapii, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 73/2019.
- Gaweł M., Potulska-Chromik A., Choroby neurodegeneracyjne, choroba Alzheimera i Parkinsona, Postępy Nauk Medycznych, 7/2015.
- Kozak-Putowska D., Iłżecka J., Piskorz J., Wójcik G., Nalepa D., Kinezyterapia w chorobie Parkinsona, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 1/2015.
Zostaw komentarz