Asystolia

Aktualizacja: 1 sierpnia 2023

Asystolia to jeden z niebezpiecznych rodzajów zatrzymania akcji serca, wyróżniający się brakiem pobudzeń mięśnia sercowego. W konsekwencji tego zjawiska mięsień sercowy nie kurczy się, nie może więc pompować krwi niezbędnej do życia. Bagatelizowana asystolia może doprowadzić nawet do zgonu. Diagnostyką i leczeniem problemów związanych z czynnością serca zajmuje się lekarz kardiolog.

Asystolia – przyczyny

W prawidłowym zapisie EKG zaobserwujemy akcję serca w postaci charakterystycznego wykresu, w którym widnieją wzniesienia i załamania. Odpowiednia częstotliwość pracy serca wynosi 60-100 uderzeń na minutę. O asystolii mówimy wówczas, gdy na zapisie EKG pojawia się ciągła, płaska linia lub gdy częstotliwość akcji serca jest mniejsza niż 10 uderzeń na minutę. Asystolia jest częstym wtórnym mechanizmem zatrzymania krążenia, który może wynikać między innymi z następujących problemów zdrowotnych:

• zawał serca;
• zatorowość płucna;
• tamponada serca;
• kwasica;
• zaburzenia elektrolitowe, w szczególności związane z potasem i sodem;
• ciężkie uszkodzenia wielonarządowe;
• hipowolemia;
• hipoksja;
• utrata dużej ilości krwi;
• zatrucia;
• kardiomiopatia;
• hipoglikemia.

Asystolia może mieć również podłoże pierwotne. Wówczas może wynikać np. z genetycznych wad zastawkowych mięśnia sercowego bądź wrodzonych arytmii.

Asystolia – objawy

Asystolia jest nagłym zatrzymaniem krążenia, dlatego człowiek, u którego ona wystąpiła, traci przytomność. Akcja serca jest niezbędna do tego, aby utrzymać świadomość i prawidłowo funkcjonować. Osoba postronna nie jest w stanie wyczuć akcji serca, np. przykładając ucho lub grzbiet dłoni w okolicę mięśnia sercowego, a także tradycyjnie mierząc puls. Osoba chora nie reaguje na polecenia słowne, nie ma z nią żadnego kontaktu. To znak, aby jak najszybciej wezwać karetkę pogotowia.

W niektórych przypadkach asystolii towarzyszą inne objawy, zwłaszcza takie jak zasinienie skóry czy drgawki. Pewne objawy mogą również poprzedzać zatrzymanie akcji serca, będąc dla chorego wskazówką, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego. Takim objawem jest np. ból w klatce piersiowej, narastające duszności lub promieniowanie od serca w kierunku lewego barku i żuchwy (oznaka zawału serca).

Diagnostyka asystolii

Podstawową metodą diagnostyczną asystolii jest badanie EKG. Polega ono na umieszczeniu na ciele pacjenta specjalnych, klejących elektrod, które są połączone z urządzeniem mierzącym pracę serca. Elektrody te (zlokalizowane zarówno na tułowiu, jak i na kończynach) gromadzą informacje o elektrycznej pracy serca i przetwarzają je w zapis widoczny na monitorze. Stwierdzenie asystolii jest wskazaniem do pilnej interwencji medycznej.

Szukając przyczyn asystolii (po przywróceniu akcji serca i ustabilizowaniu pacjenta) wykonuje się natomiast szereg badań kardiologicznych (w tym EKG Holter, ECHO serca) oraz laboratoryjnych (badania krwi i badania moczu). W niektórych przypadkach pojawia się wskazanie do wykonania RTG klatki piersiowej.

Asystolia – leczenie

Pierwsza pomoc skupia się na defibrylacji oraz farmakoterapii. Ratownicy medyczni mogą podać pacjentowi dożylnie adrenalinę. Przywracanie akcji serca można wykonać przy użyciu powszechnie dostępnych w dzisiejszych czasach defibrylatorach AED bądź ręcznie, jeśli takie urządzenia nie są dostępne. Należy również jak najszybciej zadzwonić po profesjonalną pomoc. Po przywróceniu akcji serca i odnalezieniu przyczyn asystolii, wprowadza się leczenie przyczynowe, czyli dążące do ustabilizowania choroby podstawowej. Nierzadko pojawia się konieczność wszczepienia rozrusznika serca (zwłaszcza u pacjentów starszych).

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Hoffman P., Ponikowski P., Witkowski A., Lipiec P., Kardiologia – podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2019.
2. Laflamme D., Kardiologia – kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2023.