Alergia pokarmowa u niemowlaka

Aktualizacja: 27 października 2024

Alergia pokarmowa u niemowlaka jest zawsze dla rodziców sporym zmartwieniem. Nieleczona i niekontrolowana może stanowić poważne zagrożenie zdrowia, a nawet życia, jeśli pojawi się ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Dziecko powinno zostać objęte opieką alergologa dziecięcego bądź pediatry.

Alergia pokarmowa u niemowlaka – skąd się bierze?

Zgodnie z definicją alergia pokarmowa to patologiczna, nadmierna reakcja układu odpornościowego (inaczej: układu immunologicznego) dziecka na spożyty pokarm, w którym znajduje się alergen. Uczulenie mogą wywoływać rozmaite produkty spożywcze, dlatego jego diagnostyka bywa trudna i czasochłonna. Do dnia dzisiejszego etiopatogeneza alergii pokarmowych pozostaje nieznana, choć wymienia się liczne czynniki ryzyka, w tym genetyczne i środowiskowe.
Do pokarmów będących najczęstszą przyczyną alergii pokarmowej należą:

• mleko krowie;
• jaja;
• ryby;
• skorupiaki i mięczaki;
• orzechy;
• soja;
• pszenica.

Z badań epidemiologicznych wynika ponadto, że w przypadku niemowląt za wystąpienie alergii pokarmowej najczęściej odpowiada mleko krowie, białko jaja kurzego oraz owoce cytrusowe. Należy wiedzieć, że do uczulenia dziecka może dojść nie tylko wskutek kontaktu z tymi pokarmami w trakcie rozszerzania diety, ale i za pośrednictwem mleka kobiecego, a być może nawet w okresie płodowym.

Zobacz również: Alergia a uczulenie.

Objawy alergii pokarmowej u niemowlaka

Szacuje się, że alergia pokarmowa może dotyczyć nawet do 8% niemowląt, dlatego rodzice powinni znać możliwe objawy tej patologii. Są to zwłaszcza:

• pokrzywka i świąd skóry;
• biegunki;
• wymioty;
• ulewanie;
• odbijanie;
• bóle brzuszka;
• wzmożona płaczliwość.

Dolegliwości te pojawiają się najczęściej po spożytym posiłku. Ciekawostką jest, że alergia pokarmowa może ulec samoistnemu wyciszeniu do około 3. roku życia. Nie wiadomo jednak, dlaczego tak się dzieje i dlaczego w późniejszym wieku szanse na to są tak znikome.

Alergia pokarmowa u niemowlaka – diagnostyka

Aby zdiagnozować alergię pokarmową u niemowlaka, należy wykonać badania krwi w kierunku obecności przeciwciał charakterystycznych dla chorób alergicznych, ewentualnie testy alergiczne skórne, polegające na naniesieniu alergenów bezpośrednio na skórę dziecka i obserwacji jej reakcji. Badania te są proste i skuteczne. W warunkach domowych rodzice mogą zdecydować się na dietę eliminacyjną. Wykluczając pojedynczo poszczególne produkty spożywcze obserwują, czy dochodzi do poprawy stanu zdrowia dziecka. Jeśli poprawa jest widoczna np. po wykluczeniu z diety dziecka truskawek, po tygodniu można ponownie podać mu te owoce celem sprawdzenia, czy objawy powrócą. Jeśli tak się stanie, można z dużym prawdopodobieństwem podejrzewać alergię na truskawki u tego dziecka.

Zobacz również: Alergie – zwalcz je odpowiednią dietą.

Alergia pokarmowa u niemowlaka – leczenie

Podstawową zasadą leczenia wszystkich alergii pokarmowych jest unikanie tych składników pożywienia, które wywołują reakcje uczuleniowe. Wprowadzenie wspomnianej zasady w życie wymaga odpowiedniej, szerokiej wiedzy o produktach żywnościowych, sposobach ich przetwarzania i skrupulatnego dobierania produktów do posiłków. W razie potrzeb warto więc skonsultować się z dietetykiem klinicznym. W przypadku niemowląt eliminacja alergenów z diety jest na tyle prosta, że dieta ta nie jest jeszcze zbyt urozmaicona i łatwiej o dobór jej elementów czy identyfikację alergenu.

Podawanie leków przeciwhistaminowych u tak małych dzieci nie jest wskazane, chyba że dojdzie do wystąpienia poważniejszych objawów alergii, a więc pojawi się konieczność ich szybkiego zwalczenia. Znacznie korzystniejszym wyborem będzie wspomniana dieta eliminacyjna, czyli wykluczenie z jadłospisu alergenów. Dodatkowo można podawać dziecku olej z czarnuszki tłoczony na zimno i nierafinowany. Olej z czarnuszki to produkt o potwierdzonych właściwościach przeciwalergicznych i przeciwzapalnych, będący jednocześnie naturalnym antybiotykiem. Jest w pełni bezpieczny dla dzieci.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kalinowski P., Mirosław K., Wiedza rodziców na temat alergii pokarmowej występującej u ich dzieci, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, Tom 20, Nr 1, 88-91.
2. Marek K., Alergia pokarmowa u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej 2013, Tom 7, nr 6, 349-354.