Alergia na roztocza jest w dzisiejszych czasach niezwykle częsta. Zalicza się ją do grona chorób cywilizacyjnych, podobnie jak innego rodzaju uczulenia. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz alergolog, choć współcześnie nie istnieją metody pozwalające na całkowite pozbycie się tej choroby u każdego pacjenta.
Spis treści
Alergia na roztocza – przyczyny
Alergia na roztocza kurzu domowego stanowi współcześnie najczęstszą przyczynę całorocznego alergicznego nieżytu nosa w Polsce. Roztocza są pajęczakami o wielkości od kilkuset mikrometrów do 1 mm, występującymi w największych skupiskach w glebie, gdzie odpowiadają za rozkład materiału organicznego. W 1 m3 gleby można znaleźć setki tysięcy osobników. Część z nich zaliczana jest do szkodników, a część wywołuje różnego rodzaju problemy zdrowotne u człowieka. Najszerzej rozpowszechnione są alergeny roztoczy z rodziny Pyroglyphidae, a zwłaszcza gatunków Dermatophagoides pteronyssinus, Dermatophagoides farinae i Dermatophagoides microceras. Do tej pory opisano kilkadziesiąt alergenów roztoczy, przy czym ponad 97% pacjentów uczulonych jest na białka roztoczy będące proteazą cysteinową (Der p 1, Der f 1) oraz należących do rodziny NPC2.
Dokładne przyczyny alergii nie są znane. Wiadomo jednak, że wspomniane wyżej alergeny uruchamiają aktywność układu immunologicznego, zwłaszcza przeciwciał IgE, które inicjują stan zapalny i generują szereg nieprzyjemnych objawów związanych z alergią. Alergeny kurzu domowego i roztocza w domach znajdują się w największych ilościach w pościeli, na zasłonach, dywanach, dawno niewyjmowanych ubraniach. Włączenie centralnego ogrzewania powoduje unoszenie kurzu mieszkaniowego wraz z podgrzanym powietrzem. Następują korzystne warunki do ekspozycji na nagromadzony w okresie letnim alergen. Dlatego alergia ta nasila się właśnie w okresie jesienno-zimowym.
Alergia na roztocza – objawy
W alergii na roztocza najczęstszymi objawami są:
- utrata węchu i brak smaku;
- zatkany nos;
- łzawienie oczu i zaczerwienienie spojówek;
- pieczenie oczu, uczucie piasku pod powiekami;
- kichanie;
- wodnisty katar;
- bóle zatok i bóle głowy;
- drapanie w gardle;
- kaszel;
- zmiany skórne;
- problemy ze snem.
Warto pamiętać, że u pacjentów uczulonych na roztocza zazwyczaj w pierwszej kolejności pojawia się przewlekły alergiczny nieżyt nosa, a po kilku bądź nawet kilkunastu latach może rozwinąć się astma oskrzelowa. Dlatego tak ważne jest kontrolowanie choroby i jej bieżące leczenie dostępnymi współcześnie sposobami.
Diagnostyka alergii na roztocza
W diagnostyce alergii na roztocza złotym standardem są testy alergiczne skórne, które polegają na nakłuciu skóry w miejscu nałożonej wcześniej kropli płynu zawierającej alergen. Jeśli po krótkiej chwili w tym miejscu pojawi się obrzęk, zaczerwienienie, świąd czy pieczenie, test jest dodatni i świadczy o występowaniu u tego pacjenta alergii. Jeśli z różnych względów przeprowadzenie testów skórnych nie jest możliwe, alternatywą jest równie skuteczne badanie krwi, w którego przebiegu oznacza się poziom przeciwciał IgE.
Alergia na roztocza – leczenie
Jako że całkowite usunięcie roztoczy z domu nie jest możliwe, dąży się do maksymalnego ograniczenia ekspozycji na alergeny. Konieczne są systematyczne i przemyślane działania, takie jak:
- wietrzenie domowych pomieszczeń (zwłaszcza sypialni) nawet 2-3 razy dziennie przez około 10 minut przy szeroko otwartym oknie i bez względu na pogodę czy porę roku;
- usunięcie z domu wszelkich przedmiotów, które niepotrzebnie zbierają kurz, a więc takich jak ciężkie zasłony, dywany, serwety, bibeloty, maskotki;
- odkurzanie odkurzaczem o wysokiej skuteczności czyszczenia z systemem filtrującym (tzw. filtry HEPA);
- montaż oczyszczaczy powietrza w domu;
- mycie podłóg na mokro nawet kilkukrotnie w ciągu tygodnia;
- pranie raz w tygodniu prześcieradeł i pościeli w temperaturze co najmniej 60 stopni Celsjusza;
- odwracanie materaca co miesiąc na drugą stronę.
W zaostrzeniu alergii na roztocza stosuje się farmakoterapię, głównie leki przeciwhistaminowe. Usuwają one w bardzo krótkim czasie dolegliwości takie jak świąd skóry czy kichanie. Nie rekomenduje się natomiast przewlekłego stosowania glikokortykoidów – zaleca się je wyłącznie w określonych, zaawansowanych przypadkach i w krótkim przedziale czasu. Uzupełnieniem leczenia objawowego może być m.in. stosowanie kropli do oczu, np. celem zmniejszania zapalenia spojówek.
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kowal K., Diagnostyka molekularna alergii na roztocza kurzu domowego, Alergia, 2019, 4; 23-28.
- Ukleja-Sokołowska N., Sokołowski Ł., Bartuzi Z., Alergia na roztocza kurzu domowego i krewetki – co wiemy obecnie?, Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (3): 221-227.
- Samoliński B., Alergia na roztocze kurzu domowego, Alergia, 2016, 3: 39-42.
Zostaw komentarz