Achalazja przełyku

Achalazja przełyku (inaczej: kurcz wpustu, łac. cardiospasmus) to często diagnozowane schorzenie dotyczące przełyku. Odnosi się do upośledzenia rozkurczu dolnego zwieracza przełyku i/lub braku ruchów jego trzonu. Wpływa to negatywnie na przedostawanie się kęsów pokarmowych z jamy ustnej do żołądka. Problem ten może dotyczyć w równym stopniu dzieci i pacjentów dorosłych.

Achalazja przełyku – przyczyny

Achalazja przełyku jest chorobą przewlekłą, w przebiegu której dochodzi do upośledzenia funkcji relaksacyjnej mięśnia gładkokomórkowego, tworzącego dolny zwieracz przełyku. Znajduje się on stale we wzmożonym napięciu. Towarzyszą temu zaburzenia perystaltyki przełyku, co z kolei prowadzi do zalegania treści pokarmowej powyżej dolnego zwieracza przełyku. Właśnie z tego względu achalazja nazywana jest także kurczem wpustu.

Za główną przyczynę choroby uznaje się utratę czynności neuronów hamujących uwalniających wazoaktywny peptyd jelitowy oraz tlenek azotu w splotach Auerbacha zlokalizowanych w dystalnej części warstwy mięśniowej ściany przełyku oraz dolnym zwieraczu przełyku, co z kolei prowadzi do nadmiernego skurczu mięśni gładkich. Na to zaś wpływają czynniki genetyczne, autoimmunologiczne oraz infekcyjne. Połączono również występowanie chorób z autoagresji (zwłaszcza twardziny układowej oraz choroby Addisona) z rozwojem achalazji. Zwiększone ryzyko istnieje ponadto w przypadku zakażenia:

• wirusem półpaśca;
• wirusem opryszczki pospolitej;
• wirusem brodawczaka ludzkiego.

Oraz przy częstych stanach zapalnych przełyku. Wiele czynników może generować występowanie objawów wskazujących na achalazję przełyku, jednak nimi nie są. Wówczas mówi się o pseudoachalazji, której czynnikami ryzyka są:

• podśluzówkowy gruczolakorak wpustu;
• miejscowy zaawansowany rak trzustki;
• przerzuty podśluzówkowe;
• raki wytwarzające przeciwciała onkoneurogenne, tzw. anty-Hu.

Achalazja występuje z jednakową częstotliwością u kobiet i u mężczyzn.

Achalazja przełyku – objawy

Omawiana choroba prowadzi do przewlekłego, często wielogodzinnego zastoju pokarmu oraz śliny powyżej dolnego zwieracza przełyku. W obrazie klinicznym najbardziej charakterystyczne jest stopniowe narastanie dysfagii, zarzucania treści pokarmowej do jamy ustnej, ból w klatce piersiowej, a także postępująca utrata masy ciała. Początkowo może to przypominać klasyczny refluks żołądkowo-przełykowy, jednak po krótkiej ocenie objawów obie dolegliwości łatwo można od siebie odróżnić. Achalazja postępuje bardzo powoli, co sprawia, że większość chorych zmaga się z zaburzeniami połykania przez wiele lat, wykształcając w tym czasie zachowania ułatwiające połykanie, takie jak np. unoszenie szyi podczas przełykania kęsów pokarmowych. Blisko u 40% pacjentów zaobserwować można kaszel, czkawkę, chrypkę, duszność czy nawracające zapalenie płuc.

Diagnostyka achalazji przełyku

W procesie diagnostyki dąży się do wykazania upośledzonego rozkurczu połączenia przełykowo-żołądkowego oraz braku lub nieprawidłowej perystaltyki przełyku. Jest to możliwe za pomocą manometrii wysokiej rozdzielczości. Badanie polega na wprowadzeniu do przełyku cewnika z czujnikami ciśnieniowymi, umieszczonymi co 10 mm. Następnie pacjent wykonuje ruch przełykania śliny. Zastosowanie znajdują również: planimetria impedancji, klasyczna endoskopia, a nawet RTG.

Achalazja przełyku – jak leczyć?

Rekomendowanymi aktualnie metodami terapeutycznymi u pacjentów z achalazją przełyku są:

• balonowe rozszerzanie wpustu – naciągnięcie, a często dodatkowo rozerwanie włókien mięśniowych dolnego zwieracza przełyku przez balon niskociśnieniowy umieszczony w świetle przełyku, na poziomie wpustu;
• laparoskopowa kardiomiotomia metodą Hallera – przecięcie warstwy okrężnej włókien mięśniowych dolnego zwieracza przełyku bez przerywania ciągłości błony śluzowej wpustu;
• przezustna miotomia endoskopowa – wytworzenie kanału podśluzówkowego wzdłuż długiej osi przełyku w poprzek dolnego zwieracza przełyku, aż do proksymalnej części ściany żołądka.

Wszystkie te metody uznaje się za skuteczne i stosunkowo bezpieczne. Można również rozważyć ostrzykiwanie toksyną botulinową oraz stosowanie farmakoterapii doustnej. Farmakoterapia jest jednak ostatecznością ze względu na małą skuteczność w tej jednostce chorobowej oraz ryzyko działań niepożądanych.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szymczuk B., Milczarek J., Iwan M., Wosiewicz P., Bartosz Ostrowski B., Achalazja – omówienie aktualnego stanu wiedzy, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2/2023.
2. Dąbrowski A., Wielka interna – gastroenterologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2019.