Tytan

Aktualizacja: 26 grudnia 2024

Tytan to pierwiastek chemiczny należący do grona metali przejściowych w układzie okresowym pierwiastków. Ma charakterystyczny, srebrzysty kolor i stały stan skupienia, może więc przypominać nieco minerał. Został odkryty dość dawno, jeszcze w XVIII wieku. Współcześnie znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu, zwłaszcza tych związanych z lotnictwem, architekturą czy metalurgią.

Tytan – charakterystyka

Tytan to pierwiastek chemiczny odkryty już w 1791 roku w Kornwalii (Wielka Brytania) przez pastora i geologa Williama Gregora. Zaobserwował on wówczas nietypowy, czarny piasek w strumieniu płynącym niedaleko jego parafii, co postanowił zbadać nieco wnikliwiej. Nazwa tego pierwiastka wywodzi się z mitologii greckiej. Przez długi czas tytan nie znajdował żadnego większego zastosowania, jednak w latach 50. i 60. XX w. Związek Sowiecki zapoczątkował wykorzystywanie go do celów militarnych. Parametry tytanu można przedstawić w skrócie następująco:

• symbol: Ti;
• grupa, okres i blok w układzie okresowym pierwiastków: 4, 4, d;
• stopień utlenienia: III, IV;
• stan skupienia: stały;
• gęstość: 4507 kg/m3;
• temperatura topnienia: 1668 stopni C;
• temperatura wrzenia: 3287 stopni C.

Ciekawostka jest, że w 2006 roku Agencja Obrony Stanów Zjednoczonych przeznaczyła aż 5,7 mln dolarów konsorcjum dwóch spółek celem opracowania nowego procesu otrzymywania tytanu sproszkowanego. Ten zaś jest powszechnie wykorzystywany aż do dnia dzisiejszego w różnych dziedzinach przemysłu. Pozyskiwanie tytanu na większą skalę może odbywać się na kilka sposobów. Najczęściej są nimi: przeróbki rud tytanu, proces Krolla, oczyszczanie tytanu w procesie jodkowym oraz topienie tytanu.

Występowanie tytanu

Tytan w środowisku naturalnym występuje zawsze w rudach innych pierwiastków, nigdy w sposób izolowany. Szacuje się, że jest dziewiątym pod względem występowania pierwiastkiem na Ziemi – znaleźć go można wręcz w większości skał, m.in. w anatazycie, brukicie, rutylu czy w wielu rudach żelaza. Całkowite zasoby tego pierwiastka na Ziemi szacuje się na ponad 600 milionów ton.

Zastosowanie tytanu

Bardzo często wykorzystuje się dwutlenek tytanu, który ma zastosowanie w przemyśle metalurgicznym (produkcja elektrod, stopów), produkcji lakierów o intensywnych kolorach, przemyśle papierniczym (wysokiej jakości biały papier) czy w przemyśle włókien szklanych. Jest też składnikiem wyrobów gumowych czy nawet barwnikiem stosowanym do żywności, oznaczany na etykietach symbolem E171. Azotek tytanu nanosi się jako powierzchnię na narzędzia tnące (różnego rodzaju ostrza), zaś węglik tytanu ma zastosowanie w innowacyjnej energetyce atomowej i w przemyśle kosmicznym.

Tytan w organizmie człowieka

Tytan określany jest jako pierwiastek neutralny dla organizmu człowieka. Nie ma zupełnie żadnego wpływu na organizm. Niekiedy dostarcza się go do ustroju wraz z dietą – większość roślin zawiera około 1 ppm tytanu, zaś skrzyp i pokrzywa mogą kumulować go w swoich liściach nawet do 80 ppm. Większość pierwiastka jest wydalana przez organizm przez układ pokarmowy. Jednak jego związki bywają już niebezpieczne, co można zaobserwować np. w przypadku dwutlenku tytanu, który już w niewielkich ilościach staje się toksyczny.

Pracując w zakładach fabrycznych z tytanem, należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ związek ten, gdy występuje pod postacią proszku lub wiórów, łatwo ulega zapaleniu, zaś rozpylony w powietrzu grozi wybuchem. Woda nie jest efektywna w gaszeniu pożarów wywołanych tytanem. Skuteczność wykazuje wówczas wyłącznie materiał przeciwpożarowy klasy D.

Spirulina + Żelazo - naturalne wsparcie krwi
Naturalny produkt Spirulina + żelazo od bioalgi jest czysto roślinnym źródłem żelaza, wyprodukowanym wyłącznie przez Matkę Naturę. Jego biodostępność jest dzięki temu na wysokim poziomie co pozwala m.in. na uzupełnienie niedoborów tego pierwiastka ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bylica A., Sieniawski J., Tytan i jego stopy, PWN, 1985.
2. Kaczyński J., Tytan, Warszawa: Wydawnictwo Naukowo Techniczne, 1961.