Sparteina

Aktualizacja: 10 czerwca 2024

Sparteina to organiczny związek chemiczny będący alkaloidem izolowanym z roślin należących do rodziny łubinu, janowca, żarnowca oraz złotokapu. Silnie oddziałuje na organizm człowieka, dlatego znajduje zastosowanie w medycynie, najczęściej w stymulacji czynności mięśni gładkich. W nadmiernych dawkach jest niebezpieczna dla zdrowia, może powodować paraliż.

Sparteina – charakterystyka

Sparteina jest alkaloidem o wzorze sumarycznym C15H26N2 oraz masie molowej 234,38 g/mol. Pozyskuje się go z wielu różnych roślin, np. łubinu białego, glistnika, złotokapu alpejskiego, janowca barwierskiego czy szczodrzeńca szorstkiego. Pod względem budowy chemicznej związek ten został bardzo dobrze poznany. Posiada 2 centra chiralne i występuje w 4 różnych formach (diastereoizomerach), przy czym każdy diastereoizomery może występować dodatkowo w 2 różnych formach enancjometrycznych. Najpowszechniej spotkać można izomer lewoskrętny o konfiguracji cis-trans. Każdy z tych związków może wykazywać inne działanie. Przykładowo prawoskrętny izomer tego związku jest dla organizmu człowieka silnie toksyczny, inne zaś wywołują w odpowiednich dawkach działanie terapeutyczne.

Sparteina – działanie

Sparteina może być stosowana jako lek, jednak wyłącznie w niewielkich, ściśle kontrolowanych dawkach. Wówczas działa stymulująco w stosunku do mięśni gładkich narządów wewnętrznych, naczyń krwionośnych, dróg moczowych itd. Większe ilości są niebezpieczne dla zdrowia i życia, mogą wywołać paraliż, podobnie jak ma to miejsce przy alkaloidzie o nazwie koniina, pozyskiwanego z nasion i liści szczawołu plamistego. Jako lek dostępna jest wyłącznie w preparatach na receptę i stosowana rzadko, ponieważ istnieje wiele bezpieczniejszych leków o podobnym profilu działania. Znaleźć ją można głównie w lekach przeciwarytmicznych lub stosowanych przy wywoływaniu akcji porodowej.

Sparteina wykazuje delikatne działanie przeciwbólowe, jednak dość silnie oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy, m.in. obniżając aktywność motoryczną organizmu. Nie ma natomiast wpływu na pamięć, koncentrację czy zmiany zachowania. Udowodniono, że stosowana w wyższych dawkach przez pewien okres czasu może wywoływać uzależnienie. To lek o działaniu przeciwdrgawkowym i zmniejszającym nadmierną pobudliwość układu nerwowego. Ponadto indukuje wydzielanie insuliny i glukagonu oraz ma działanie hipoglikemizujące. Może być stosowana moczopędnie i przeciwzapalnie.

Sparteina – przeciwwskazania

Sparteina nie powinna być podawana przede wszystkim kobietom ciężarnym, chyba że celem jest wywołanie opóźnionego porodu (przenoszonej ciąży). W innym razie może wywołać poronienie, przedwczesny poród lub nawet uszkodzić płód. Leku nie zaleca się także w przypadku małych dzieci, natomiast pacjenci z chorobami mięśnia sercowego lub przyjmujący leki kardiologiczne powinni skonsultować się ze swoim lekarzem.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Villalpando-Vargas F., Medina-Ceja L., Sparteine as an Anticonvulsant Drug: Evidence and Possible Mechanism of Action, Seizure, 39/2016.
2. Aleksander Kołodziejczyk, Naturalne związki organiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.