Kohezja (łac. cohaere), czyli spójność, to wzajemne przyciąganie się cząsteczek tej samej substancji wskutek oddziaływań międzycząsteczkowych. Nie należy mylić kohezji z adhezją, choć oba zjawiska są ze sobą połączone oraz towarzyszą człowiekowi na co dzień.
Spis treści
Kohezja – na czym polega?
Kohezja polega na stawianiu oporu przez ciała fizyczne poddawane rozdzielaniu na części. Jej miarą jest praca niezbędna do rozdzielenia określonego ciała na części, podzielona przez powierzchnię powstałą wskutek tego rozdzielenia. Największą kohezją charakteryzują się ciała stałe, ponieważ odległości pomiędzy ich cząsteczkami są bardzo małe. Mniejszą kohezję wykazują ciecze, zaś najmniejszą gazy. Jedną z konsekwencji występowania sił kohezyjnych jest napięcie powierzchniowe. W przypadku klejów i kitów rozumiana jako jej spójność wewnętrzna.
Nie należy mylić kohezji z adhezją. Podczas gdy adhezja nazywana jest siłą przylegania, kohezja jest siłą spajania. Adhezja powstaje dzięki interakcjom zachodzącym pomiędzy cząstkami dwóch różnych materiałów. W momencie, kiedy te materiały są z sobą w kontakcie, siły przyciągające między ich cząstkami prowadzą do tworzenia wiązań i powstania przylegania. Przykładem jest choćby naniesienie kleju na kartkę papieru. Z kolei kohezja, jako siła spajania, działa wewnątrz samego materiału, trzymając jego cząsteczki razem. Sprawia, że cząsteczki przytoczonego kleju utrzymują się ze sobą w ścisłym połączeniu i nie rozpadają się pod wpływem działania sił zewnętrznych.
Na zjawisko kohezji wpływają przede wszystkim następujące czynniki:
- rodzaj materiału – materiały o różnej strukturze chemicznej i molekularnej wykazują różne stopnie kohezji;
- temperatura – wyższa może potęgować energię kinetyczną cząsteczek, co wpływa na osłabienie siły kohezji;
- ciśnienie – wyższe ciśnienie może zwiększyć kohezję, zmuszając cząsteczki do zbliżenia się do siebie.
Podsumowując, adhezja jest zjawiskiem czysto powierzchniowym, podczas gdy kohezja wynika z sił działających wewnątrz rozrywanego lub zgniatanego ciała.
Kohezja – przykłady
Najprostszym przykładem kohezji jest zdolność owada nazywanego nartnikiem wodnym do chodzenia po wodzie. Wykorzystuje on w tym celu napięcie powierzchniowe – to właśnie zjawisko kohezji pozwala na utrzymanie cząsteczek powierzchni wody ściśle przylegających, dzięki czemu owad ten, drogą adhezji, może się po niej poruszać. Dotyczy to każdego innego materiału – ciała stałego, cieczy, gazu, gdzie zachodzi połączenie cząsteczek ze sobą.
Kohezja to kluczowa cecha również w przypadku taśm klejących, które muszą stabilnie utrzymywać znaczną masę – klej na ich powierzchni klejącej nie może ulec rozerwaniu. Jego cząsteczki muszą być mocno związane i trzymać się razem bez względu na okoliczności. Dla porównania miód wykazuje bardzo niską kohezję, ponieważ jego cząsteczki można z łatwością oddzielić od siebie, np. nabierając miód łyżką.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Czech Z., Gracz K., Sowa D., Pomiar kohezji klejów samoprzylepnych w wyższych temperaturach, ABiD, 3/2013.
- Paszkowski M., Wieleba W., Wróblewski R., Badania właściwości adhezyjnych stali oraz tworzyw sztucznych w kontekście zastosowania ich na węzły tarcia, Tribologia, 5/2010.
Zostaw komentarz