Berberyna

Aktualizacja: 14 sierpnia 2023

Berberyna to związek występujący naturalnie w niektórych roślinach, zaliczany do grupy alkaloidów izochinolinowych. Do tej samej grupy należą również kodeina i morfina. Wykazuje prozdrowotne, potwierdzone działanie na organizm człowieka, w związku z czym od tysięcy lat naturalne źródła berberyny są wykorzystywane w medycynie alternatywnej, zwłaszcza w medycynie chińskiej.

Berberyna – charakterystyka

Berberyna to alkaloid izochinolinowy, należący do naturalnie występującej w świecie roślin klasy protoberberyn. Znajduje się w roślinach z rodziny Berberidaceae, Papaveraceae i Ranunculaceae, takich jak:

• berberys pospolity;
• berberys zwyczajny;
• berberys indyjski;
• kurkuma drzewna;
• mahonia pospolita;
• mahonia ostrolistna;
• ościał pospolity;
• gorzknik kanadyjski;
• cynowód chiński.

Po spożyciu berberyna jest przekształcana przez mikroflorę jelitową do postaci dihydroberberyny, która cechuje się znacznie lepszą wchłanialnością. Dystrybucja tego alkaloidu odbywa się w wątrobie, nerkach, mięśniach, płucach, mózgu, sercu, trzustce oraz tkance tłuszczowej. Metabolity wydalane są wraz z moczem, kałem i żółcią.

Właściwości berberyny

Berberyna cieszy się współcześnie największym zainteresowaniem w grupie pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, takich jak insulinooporność czy cukrzyca typu 2. W jednym z badań oceniano wpływ suplementacji tego związku w dawce 500 mg 2 razy na dobę. Po upływie 3 miesięcy u osób przyjmujących berberynę (w odniesieniu do osób przyjmujących placebo) zaobserwowano:

• spadek stężenia hemoglobiny glikowanej;
• spadek poziomu glukozy na czczo oraz po przyjętym posiłku;
• zmniejszenie stężenia cholesterolu LDL;
• obniżenie skurczowego ciśnienia tętniczego krwi.

Udowodniono również, że berberyna reguluje wydzielanie insuliny i ogranicza glukoneogenezę w wątrobie. Berberyna może okazać się świetnym środkiem naturalnym w walce z nowotworami. Jej działanie przekłada się na zakłócanie ekspresji genów kodujących wiele różnych supresorów nowotworowych. Chroni przed uszkodzeniami DNA oraz przyspiesza apoptozę komórek nowotworowych. To jednak nie całe działanie tego wyjątkowego związku. Udowodniono, że berberyna:

• zmniejsza intensywność biegunek i łagodzi zakażenia E. Coli;
• zwiększa stężenie serotoniny, dopaminy i noradrenaliny w ośrodkowym układzie nerwowym, może więc wspomagać walkę z depresją;
• działa przeciwgrzybiczo, zwłaszcza przeciw Penicillium, Candidia, Cryptococcus i Aspergillus;
• obniża stany zapalne w organizmie;
• działa bakteriobójczo i jest silnym, naturalnym antybiotykiem.

Ze względu na m.in. właściwości przeciwzapalne berberyna jest potencjalnym farmaceutykiem w leczeniu ostrego zapalenia trzustki.

Berberyna – wskazania

Berberyna może być stosowana wspomagająco w leczeniu między innymi:

• cukrzycy typu 2;
• insulinooporności;
• otyłości;
• nadciśnienia tętniczego;
• zespołu metabolicznego;
• choroby Alzheimera;
• depresji, stanów lękowych i zaburzeń nastroju;
• przewlekłych stanów zapalnych w organizmie, np. w przebiegu niektórych chorób autoimmunologicznych;
• chorób nowotworowych.

Maksymalny czas przyjmowania berberyny wynosi do 12 tygodni. Nie należy przekraczać tego okresu.

Berberyna – przeciwwskazania

Berberyna jest wyjątkowo silnie działającym związkiem, dlatego jej suplementacja powinna być świadoma i czasowa. Nie zaleca się długotrwałego, wieloletniego przyjmowania tego związku, ponieważ powoduje on wzmożone uwalnianie bilirubiny, co z kolei może prowadzić do żółtaczki, kamicy żółciowej i żółtaczki jąder podkorowych. Możliwe jest również działanie poronne. Przeciwwskazaniami do suplementacji berberyny jest ciąża oraz młody wiek.

Wykazano, że berberyna może wchodzić w interakcje z metforminą, ketokonazolem, digoksyną i cyklosporyną A, w związku z czym należy zachować szczególną ostrożność podczas jednoczesnego podawania tych preparatów.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Sieńczewski Ł., Berberyna, Food Forum, 2/2017.
2. Mróz M., Pastusiak K., Bogdański P., Potencjalne możliwości wykorzystania berberyny w przeciwdziałaniu insulinooporności i w cukrzycy typu 2, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 1/2021.
3. Wojciechowska I., Berberys pospolity – roślina ozdobna i lecznicza, Problemy Nauk Biologicznych, 3/2017.
4. Tarasiuk A., Pawlik L., Fichna J., Berberyna jako potencjalny terapeutyk w leczeniu ostrego zapalenia trzustki, Postępy Biochemii, 65/2019.