Burak cukrowy

Aktualizacja: 30 listopada 2020

Burak cukrowy to roślina z rodziny szarłatowatych o okresie wegetacji wynoszącym 6-7 miesięcy. Buraki uprawiane są w klimacie umiarkowanym i wymagają dobrych gleb. W większości zostają zużytkowane do produkcji cukru – stanowi on około 24% światowej produkcji.

Charakterystyka buraków cukrowych

Buraki cukrowe są roślinami dwuletnimi, gdzie w pierwszym roku burak wytwarza spichrzowy korzeń, a w kolejnym pęd kwiatowy z nasionami. Są cenną rośliną w płodozmianie, ponieważ pozostawiają bardzo dobre stanowisko dla kolejnych roślin oraz charakteryzują się najwyższą produkcja tlenu spośród roślin uprawnych.

Najwięcej plantacji buraków cukrowych znajduje się na terenach krajów strefy umiarkowanej. Długie dni letnie oraz duża ilość słońca stanowią czynniki pożądane celem osiągnięcia dużej zawartości cukru w burakach. Buraki wymagają odpowiedniego nawodnienia i ciepłego klimatu – nie są bowiem odporne na przymrozki czy nawet niskie temperatury. Sam proces uprawy jest czasochłonny i wymaga dużych nakładów kapitału.

Co zawiera burak cukrowy?

W składzie buraków cukrowych wyróżnia się przede wszystkim cukier. Nie gromadzi się on jednak równomiernie w korzeniu, lecz w najwyższym stężeniu lokalizuje się w jego środkowej części. Zawartość cukru w tych burakach wynosi do 20%. Pozostałe składniki są zmienne i ich dokładna zawartość zależy od wielu czynników. Wyróżnia się jednak:

• tłuszcze – do 0,17%;
• białko – do 1,6%;
• karoten;
• popiół;
• witaminy – głównie witamina C i witaminy z grupy B;
• minerały – wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, cynk.

Skład cukru z buraków cukrowych jest bardzo zbliżony do cukru trzcinowego – oba produkty stanowią więc alternatywę w zależności od tego, która uprawa przeważa w danym kraju. Aby bez problemu odróżnić oba produktu do cukru trzcinowego dodaje się melasę, która zmienia jego zabarwienie na brązowe.

Zastosowanie buraków cukrowych

Buraki cukrowe w większości są przeznaczane do produkcji cukru, ale podobnie jak w przypadku trzciny rośnie zapotrzebowanie ze strony przemysłu paliwowego i produkcji bioetanolu. Produkty odpadowe przemysłu cukrowniczego (melasa, wysłodki) oraz liście buraków stanowią cenną paszę, zwłaszcza dla bydła. Z melasy otrzymuje się również wiele produktów chemicznych, między innymi bioetanol, glicerynę i kwas cytrynowy.

Dawniej buraki cukrowe stanowiły popularne warzywo spożywcze – zarówno dla zwierząt, jak i dla ludzi. Współcześnie warzywo to raczej nie funkcjonuje jako standardowy dodatek do codziennego menu, zachowało się jednak kilka tradycyjnych przepisów umożliwiających wykorzystanie buraków cukrowych w gastronomii. Są to między innymi: ukraiński bigos z buraka cukrowego czy buraczany placek drożdżowy.

Krzem organiczny
Krzem organiczny o wysokiej przyswajalności na poziomie aż 85%. Wzmacnia stawy, mięśnie i kości. Poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego, przyśpiesza wzrost włosów jak również paznokci ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Rochalska M., Michalska A., Rośliny uprawne stanowiące dla człowieka źródło cukru, Postępy Nauk Rolniczych, 4/2011.
2. Gorzelany J., Żaguła G., Zardzewiały M., Efektywność produkcji buraków cukrowych w wybranych gospodarstwach na Podkarpaciu, Inżynieria Rolnicza, 8/2011.
3. Podlaski S., Chołuj D., Wiśniewska A., Kształtowanie się plonu buraka cukrowego w zależności od wybranych czynników środowiskowych, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 590/2017.