Białko fibrylarne

Aktualizacja: 3 sierpnia 2023

Białko fibrylarne nazywane jest zamiennie białkiem włóknistym bądź włókienkowym ze względu na swoją charakterystyczną strukturę. Jest podstawowym materiałem budulcowym organizmów zwierzęcych. Wyróżnia się wysoką zawartością aminokwasów takich jak prolina i hydroksyprolina.

Spis treści

Białko fibrylarne – charakterystyka
Białka fibrylarne – budowa
Białko fibrylarne – funkcje

Białko fibrylarne – charakterystyka

W zależności od kształtu cząsteczki białka wyróżniamy białka fibrylarne i globularne. Białka fibrylarne są nierozpuszczalne w wodzie czy rozcieńczonych roztworach soli organicznych. Wykazują również wysoką odporność na działanie kwasów i zasad. Wyróżniają się włóknistym, wydłużonym kształtem. Pełnią funkcje:

strukturalne;
ochronne (w błonach komórkowych);
enzymatyczne (np. kurczliwe białka mięśni).

Przykładami najbardziej powszechnych w organizmie człowieka białek fibrylarnych są:

keratyna – budująca głównie włosy, paznokcie i skórę;
kolagen – tworzący skórę, stawy, kości, naczynia krwionośne, narządy wewnętrzne i praktycznie każdą inną tkankę organizmu;
elastyna – tworząca ścięgna, więzadła czy skórę, odpowiedzialna za ich rozciągliwość, ale i wytrzymałość;
miozyna – budująca mięśnie oraz zaangażowana w ich skurcz;
fibrynogen – produkowany w wątrobie tworzy skrzepy i chroni przed nadmiernym wynaczynieniem krwi z łożysk naczyniowych.

Natomiast białka globularne są w większości dobrze rozpuszczalne w wodzie i rozcieńczonych solach nieorganicznych. Posiadają kulisty kształt, a ich funkcje są następujące:

regulacja przepuszczalności błon komórkowych;
udział w reakcjach immunologicznych;
kontrola procesów krzepnięcia krwi;
uczestnictwo w przenoszeniu energii.

Przykładami białek globularnych występujących w organizmie człowieka są:

hemoglobina – odpowiedzialna za transport tlenu do wszystkich komórek ustroju;
immunoglobuliny – cząsteczki odpornościowe, biorące udział w zwalczaniu patogenów chorobotwórczych;
insulina – obniża stężenie glukozy we krwi, co zwrotnie hamuje funkcje wydzielnicze wysp trzustkowych i pozwala na utrzymanie stałego poziomu glukozy w organizmie.

Podstawą jest więc rozróżnianie białek fibrylarnych od białek globularnych.

Białka fibrylarne – budowa

Białka fibrylarne posiadają charakterystyczny, wydłużony kształt, na co w dużej mierze wpływa ich budowa chemiczna. Wyróżniają się równoległym ułożeniem polipeptydów w postaci długich włókienek tworzących elementy strukturalne. Gwarantuje to wysoką wytrzymałość włókien białkowych. Jest to przeciwieństwo budowy białek globularnych, które są utworzone ze specyficznie pofałdowanego łańcucha polipeptydowego. Takie pofałdowanie wynika z oddziaływań hydrofobowych występujących pomiędzy niepolarnymi resztami aminokwasowymi.

Białko fibrylarne – funkcje

Białka fibrylarne ze względu na swoją wytrzymałość, strukturę i nierozpuszczalność w wodzie pełnią głównie funkcje budulcowe. Tworzą tkanki, narządy, układy, zarówno wewnętrzne (naczynia krwionośne, wątroba, stawy), jak i te będące barierą między środowiskiem wewnętrznym, a zewnętrznym (skóra, błony śluzowe). Istnieje jednak część białek fibrylarnych odpowiadających za ważne reakcje przebiegające wewnątrz ustroju. Jest to choćby wspomniany wcześniej fibrynogen, uczestniczący w krzepnięciu krwi. Bez białek fibrylarnych niemożliwe byłoby życie.

Polecane produkty

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...