Aktualizacja: 13 lipca 2022
Bataty (słodkie ziemniaki) coraz częściej goszczą na polskich stołach. Nic dziwnego, bowiem posiadają wiele cennych składników odżywczych oraz wykorzystać je można na wiele różnych sposób. Poznaj zdrowotne właściwości batatów i ich zastosowanie.
Pochodzenie
Bataty pochodzą z rejonów Ameryki Środkowej i Ameryki Południowej. Dziś do największych producentów tych słodkich ziemniaków należą takie kraje jak Chiny (80,5 mln ton), Nigeria (3,3 mln ton), Uganda (2,7 mln ton), Indonezja (1,9 mln ton), Wietnam (1,3 mln ton), Tanzania (1,3 mln ton), Indie (1,1 mln ton) oraz Japonia (1,0 mln ton).
Odmiany
Obecnie istnieje aż około 400 odmian batatów. Różnią się między sobą kolorem miąższu i skórki. Słodkie ziemniaki spotkać możemy w kolorze fioletowym, czerwonym, pomarańczowym, żółtym, a nawet białym. W zależności od odmiany bataty mają swoje cechy charakterystyczne. Na przykład czerwone są doskonałym źródłem likopenu, który zapobiega i hamuje rozwój chorób układu krwionośnego. Fioletowe z kolei w swoim składzie posiadają dużą ilość antocyjanów – silnych przeciwutleniaczy.
Bataty charakteryzują się podłużnym, lekko stożkowatym kształtem. Ciekawostką jest fakt, że jedna bulwa batata może osiągnąć długość 30 cm i wagę nawet 3 kg.
Bataty – właściwości
Bataty to głównie źródło witamin z grupy B (B1, B2, B6). Wspomagają więc prawidłowe funkcjonowanie skóry, włosów, paznokci, a także błon śluzowych. Witaminy z grupy B odpowiedzialne są również za regulację poziomu cukru we krwi, a także poziom cholesterolu. Wspomagają pracę układu nerwowego oraz uczestniczą w syntezie czerwonych i białych ciałek krwi. Dodatkowo bataty zawierają w swoim składzie witaminę A pod postacią beta-karotenu. Warunkuje ona prawidłowy wygląd skóry, wzmacnia narząd wzroku i odporność organizmu. Ponadto warzywa te zawierają szereg związków mineralnych. Należą do nich miedź, mangan, potas, fosfor i magnez. Wykazują one szereg korzystnych działań.
Magnez warunkuje prawidłową pracę mięśni, a także uczestniczy w przewodnictwie nerwowo-mięśniowym. Ponadto reguluje procesy trawienne, układ hormonalny i redukuje stres. Fosfor odpowiedzialny jest za właściwy stan układu kostnego (warunkuje prawidłową gęstość kości). Potas reguluje ciśnienie krwi oraz wpływa na prawidłową pacę mięśni. Miedź z kolei jest ważnym pierwiastkiem, ponieważ przyspiesza gojenie się ran. Mangan wpływa na produkcję tyroksyny (hormonu tarczycy).
Bataty podobnie jak zwykłe ziemniaki wykazują również właściwości przeciwzapalne. Głównie ze względu na zawartość witaminy C, beta-karotenu i magnezu. Ich regularne spożywanie może wyleczyć zapalenie płuc oraz oskrzeli. Oprócz wyżej wymienionych składników odżywczych bataty stanowią źródło luteiny, która chroni nasz wzrok i zapobiega przed zwyrodnieniem plamki żółtej.
Uwaga!
Bataty mogą zawierać w swym składzie szczawiany. Dlatego też jeśli u kogoś występuje kamica nerkowa lub kamica pęcherzyka żółciowego nie powinien włączać ich do swojej diety. Ponadto szczawiany mogą również utrudniać wchłanianie wapnia w organizmie. Jednak nie jest to na tyle wyraźne, aby było niebezpieczne dla zdrowia.
Bataty w kuchni
Słodkie ziemniaki znalazły szerokie zastosowanie w kuchni. Można je gotować, grillować, piec lub smażyć. Z batatów można wykonywać placki ziemniaczane, frytki, zupy krem, a także sałatki. Ze względu na swój charakterystyczny smak bardzo dobrze nadają się do różnego rodzaju wypieków oraz przecierów.
Ciekawostki
- Pod względem smaku istnieją dwie odmiany batatów: słodkie i gorzkie. Gorzkie to odmiana trująca, a słodkie w pełni nadają się do zjedzenia;
- Kraje, w których odbywa się największa uprawa słodkich ziemniaków to Chiny, Nigeria, Uganda;
- Inne potoczne nazwy batatów to: kumara, słodki ziemniak, wilec ziemniaczany, patat.
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Sawicka B., Możliwości wykorzystania batata w produkcji żywności funkcjonalnej, 2018.
- Krochmal-Marczak B., Sawicka B., Właściwości zdrowotne i znaczenie gospodarcze batata ipomea batatas.
Bataty są doskonałym źródłem wysokiej jakości węglowodanów. Bardzo polecam je sportowcom i wszystkim osobom aktywnym fizycznie, są zdecydowanie lepsze niż tradycyjne ziemniaki 🙂
super, nigdy nie miałam styczności z batatami. Aż niedługo spróbuje zrobić z nich frytki . Dziękuje !
Uwielbiam bataty i bardzo często je zajadam. Najczęściej pieczone 🙂
Ostatnio dowiedziałam się, że podobno bataty w przeciwieństwie do ziemniaków nie należą do rodziny psiankowatych, więc spokojnie mogą je zajadać osoby z chorobami autoimmunologicznymi np Hashimoto.
ostatnio myślałam o zrobieniu frytek z batatów
Dziękuję za ten wpis. Ja bardzo lubię bataty. Zwłaszcza jako frytki. A jeśli już mają tyle zdrowości pro zdrowotnych to będę je częściej jadła.
Wracam tutaj czasem… zawsze coś interesującego napotkam. Pozdrawiam ciepło.
Nasza świadomość odnośnie tego, co jemy jest ogromnie ważna. A ja dodatkowo żałuję, iż bataty nie są bardziej popularne i dostępne w naszym kraju.
już wiem, że podczas najbliższych zakupów kupię bataty