Bioflawonoidy

Bioflawonoidy to liczna grupa fenolowych metabolitów wtórnych, zawierająca ponad 6000 różnych związków. Występują one powszechnie w świecie roślin i pełnią w organizmie człowieka ważne funkcje.

Charakterystyka bioflawonoidów

Wśród flawonoidów wyróżnia się między innymi: flawany, izoflawany, flawonole, flawony, izoflawony, dihydroflawonole, flawanony czy antocyjanidyny. Związki te klasyfikuje się na podstawie różnic w budowie. Można zatem brać pod uwagę np. rozmiar cząsteczek, rodzaj wiązania glikozydowego lub liczbę przyłączonych cząsteczek cukru.

Flawonoidy zbudowane są z 2 pierścieni aromatycznych połączonych trójwęglowym mostkiem. W efekcie tworzą charakterystyczny układ C6-C3-C6.

Synteza

Biosynteza tych związków należy do procesów złożonych. Powstają one bowiem z prekursorów metabolizmu podstawowego na skutek przemian tworzących 2 szlaki:

• szlak kwasu malonowego;
• szlak kwasu szikimowego.

Po zakończeniu obu szlaków następuje przemiana kwasu cynamonowego do kwasu parakumarowego. Ten z kolei ulega przekształceniu do parakumaroilokoenzymu A. Teraz pozostaje już tylko przeprowadzenie cyklizacji tego związku do nietrwałego chalkonu, z którego w ostateczności powstają flawonoidy.

Jakie funkcje w roślinach pełnią bioflawonoidy?

Bioflawonoidy odpowiadają za zabarwienie niektórych części roślin. Przykładowo, flawony i flawonole warunkują żółte zabarwienie, natomiast antocyjany – czerwone, niebieskie i fioletowe. Związki flawonoidowe determinują także zapach i smak owoców oraz kwiatów. Ma to szczególne znaczenie dla zwierząt przenoszących pyłki i nasiona.

Flawonoidy pełnią w roślinach ważne funkcje. Stanowią czynnik odstraszający inne organizmy (np. zwierzęta roślinożerne), chronią rośliny przed infekcjami, są inhibitorami kiełkowania, a także chronią tkanki roślinne przed nadmiernym promieniowaniem UV. Obecność grup hydroksylowych w pierścieniu flawonoidów sprawia, że wykazują one również właściwości przeciwutleniające. W efekcie chronią roślinę przed nadmiernym stresem oksydacyjnym.

Źródła bioflawonoidów

Bioflawonoidy występują powszechnie w świecie roślin. Człowiek dostarcza odpowiednich ilości tych związków spożywając owoce i warzywa. Bogatymi źródłami są:

• owoce jagodowe – aronia, truskawki, poziomki, jagody, maliny, borówki;
• jabłka;
• wiśnie;
• owoce cytrusowe – pomarańcze, grejpfruty;
• świeże soki owocowe i warzywne;
• warzywa kapustne – kapusta czerwona, brokuły;
• warzywa cebulowe – cebula, czosnek;
• buraki ćwikłowe;
• papryka;
• natka pietruszki.

Szczególną uwagę należy zwrócić na nać pietruszki, która zawiera do 13 600 mg tych związków w 100 g. Owoce aronii zawierają do 2080 mg w 100 g, natomiast czarna porzeczka około 560 mg w 100 g.

Właściwości bioflawonoidów

Najważniejszą funkcją bioflawonoidów w organizmie człowieka jest działanie antyoksydacyjne. Mogą one:

• wychwytywać wolne rodniki tlenowe oraz ich reaktywne formy;
• ograniczać wytwarzanie reaktywnych form tlenu w komórkach poprzez hamowanie aktywności enzymów biorących udział w ich powstawaniu;
• chelatować jony metali przejściowych, np. miedzi;
• chronić niskocząsteczkowe antyoksydanty przez utlenianiem.

Niektóre flawonoidy działają ochronnie na witaminę C i E. Dodatkowo wykazują właściwości przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Wywołują bowiem szereg reakcji, w efekcie których hamują napływ leukocytów, regulują stan napięcia naczyń włosowatych oraz zmniejszają odczyny zapalne. Wykazano, że bioflawonoidy mogą stanowić czynnik prewencyjny wielu chorób. Mowa głównie o chorobach cywilizacyjnych, do których zaliczamy nowotwory, choroby układu sercowo-naczyniowego i cukrzycę. Flawonoidy wpływają także korzystnie na czynność płytek krwi. Utrudniają ich zlepianie, dzięki czemu działają antyagregacyjnie.

Podsumowanie

Bioflawonoidy stanowią bardzo ważny składnik diety człowieka. Znajdują się w powszechnie dostępnych produktach roślinnych, dlatego nie powinno być problemu z ich podażą. Pełnią niezwykle ważne funkcje zarówno w ludzkim ustroju, jak również w tkankach roślin. Szczególną uwagę zwraca się na ich właściwości przeciwutleniające.

Bibliografia

1. Gheribi E., Związki polifenolowe w owocach i warzywach, Medycyna Rodzinna, 4/2011.
2. Jasiński M., Mazurkiewicz E., Rodziewicz P., Figlerowicz M., Flawonoidy – budowa, właściwości i funkcja ze szczególnym uwzględnieniem roślin motylkowatych, Biotechnologia, 2/2009.
3. Majewska M., Czeczot H., Flawonoidy w profilaktyce i terapii, Farmacja Praktyczna, 5/2009.
4. Sadowska A., Świderski F., Kromołowska R., Polifenole – źródło naturalnych przeciwutleniaczy, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1/2011.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Olej z czarnuszki tłoczony na zimno, dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej …
Zobacz tutaj ...