Zęby mądrości

Zęby mądrości są ostatnimi zębami trzonowymi (trzecie trzonowce, ósemki) w łukach zębowych szczęki i żuchwy. Zazwyczaj powinny się one pojawić między 16. a 40. rokiem życia. Ich wyrzynanie się może często sprawiać wiele problemów, dlatego często wykonywanym zabiegiem w gabinecie stomatologicznym jest ekstrakcja zęba mądrości.

Zęby mądrości – charakterystyka

Zęby mądrości należą do grona zębów trzonowych i są ostatnimi wyrzynającymi się zębami stałymi, choć znane są sporadyczne przypadki zębów dziewiątych, co jest już patologią. Ich nazwa jest jedynie potocznym określeniem i nie ma wiele wspólnego z poziomem inteligencji. Zęby te pojawiają się przeważnie już między 16. a 25. rokiem życia, choć w praktyce ich wyrzynanie się może trwać nawet do 40. roku życia. Zęby mądrości mogą również wyrosnąć w niepełnej liczbie – przeważnie jest ich 4, jednak może się zdarzyć, że u danej osoby wyrznie się jedynie jeden lub dwa zęby mądrości.

Należy wiedzieć, że zęby mądrości są zębami szczątkowymi. Stanowią pozostałość po przodkach i nie spełniają w jamie ustnej większej roli. Dlatego ich usunięcie nie wpływa na okluzję czy zgryz, a niekiedy jest wręcz zalecane. Trzecie zęby trzonowe swoją rolę spełniały idealnie wiele tysięcy lat temu, gdy szczęka człowieka przyzwyczajona była do przeżuwania pokarmu bardzo twardego i ciężko strawnego (np. liści czy korzeni). W toku ewolucji wynalezienie ognia umożliwiło korzystniejsze przyrządzanie pokarmu. Człowiek nie potrzebował silnej, rozbudowanej szczęki, stopniowo dochodziło więc do degradacji szczęki. Ósme w kolejności zęby nie były już tak potrzebne.

Problemy związane z zębami mądrości

Wyrzynanie się zębów mądrości może często sprawiać wiele problemów, w tym być przyczyną dolegliwości bólowych, obrzęku, szczękościsku, ostrych i przewlekłych stanów zapalnych, kłopotów związanych z odżywianiem i utrzymaniem właściwej higieny jamy ustnej, a w konsekwencji stanowić potencjalne ognisko infekcji. Ponieważ zęby mądrości są ostatnimi stałymi zębami, nieposiadającymi swoich odpowiedników w uzębieniu mlecznym, często w jamie ustnej dorosłego nie pozostaje zbyt wiele miejsca na ich wyrznięcie.

Ma to wiele konsekwencji takich jak wklinowanie zębów mądrości, ich rotacja, ustawienie kątowe do przodu lub tyłu, ułożenie poziome, a w skrajnych sytuacjach obrócenie o 180 stopni w stosunku do właściwego położenia, co skutkuje uwięźnięciem pod tkanką kostną lub dziąsłową. Korona zęba mądrości może również opierać się o struktury sąsiednich zębów, blokując ich wyrżnięcie się i prawidłowe ustawienie w łuku zębowym. Konsekwencją jest wówczas przemieszczenie zębów poprzedzających, co powoduje powstanie nieprawidłowości ortodontycznych. W praktyce konieczność usunięcia zębów mądrości pojawia się bardzo często.

Usunięcie zęba mądrości – wskazania

Decyzja o usunięciu zęba mądrości jest oczywista, jeśli z zębem wiążą się procesy zapalne, takie jak:

• choroby miazgi i ich powikłania (m.in. ropnie okołoszczękowe, torbiele zęba);
• zapalenie kości;
• powtarzające się epizody zapalenia okołokoronowego;
• nieprawidłowe położenie zęba mądrości i problemy z jego wyrzynaniem.

Nieprawidłowe położenie zęba mądrości w łuku powoduje jego nieprzydatność czynnościową oraz zaburzenia okluzji. Skrajnie różne poglądy dotyczą kwestii stłoczenia zębów przednich na skutek wyrzynania się trzecich trzonowców. Dyskusyjnym zagadnieniem wydają się być ekstrakcje profilaktyczne.

Usunięcie zęba mądrości – jak wygląda?

Ekstrakcja zęba mądrości może odbywać się w tradycyjny sposób. Jako że ząb mądrości ma bardzo duży rozmiar. Przeważnie pojawia się konieczność podzielenia go na mniejsze fragmenty i usunięcie poszczególnych części. To zabieg całkowicie bezbolesny, odbywający się w znieczuleniu miejscowym. Niekiedy jednak pojawia się konieczność dłutowania, np. przy zatrzymanych zębach mądrości. Na początku chirurg nacina dziąsło, następnie odsłania kość specjalnymi wiertłami, usuwa ząb, a na koniec zaszywa ranę.

Niektórzy pacjenci mogą przez krótki czas po zabiegu odczuwać dyskomfort wynikający z kłopotów z ruchomością szczęki oraz pojawieniem się opuchlizny w operowanym miejscu. Dolegliwości bólowe pojawiają się po zejściu znieczulenia i mogą utrzymywać się kilka dni, jednak nie są one szczególnie silne. Dobrze reagują na chłodne okłady oraz NLPZ. Współcześnie powikłania związane z ekstrakcją zębów trzonowych zdarzają się dość rzadko.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Lubińska K., Rola zębów mądrości w etiologii stłoczenia trzeciorzędowego, Forum Ortodontyczne, 3/2006.
2. Kowal K., Zęby mądrości – pozostałość po przodkach.
3. Szubert P., Sokalski J., Czechowska E. Zabiegi usuwania trzecich zębów trzonowych w materiale Katedry i Kliniki Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w latach 1982–1988 oraz 2004–2007. Dental and Medical Problems, 44/2007.
4. Czechowska E., Rydzewska-Lipińska M., Szubert P., Sokalski J., Komplikacje podczas zabiegu operacyjnego usuwania zęba mądrości – opis przypadku, Dental Forum, 1/2013.
5. Czerniuk M., Zęby mądrości jako potencjalne ognisko infekcji pochodzącej z jamy ustnej – opis przypadku, Kardiologia po Dyplomie, 12/2009.