Pień mózgu

Pień mózgu (łac. truncus cerebri) to struktura anatomiczna należąca do ośrodkowego układu nerwowego, włącznie z mózgowiem i rdzeniem kręgowym. Znajduje się tuż u podstawy czaszki, łącząc wspomniane struktury. Do pnia mózgu zaliczyć można anatomicznie:

• rdzeń przedłużony (łac. medulla oblongata);
• most (łac. pons);
• śródmózgowie (łac. mesencephalon).

Rdzeń przedłużony

Rdzeń przedłużony przybiera charakterystyczny, stożkowaty kształt, łącząc się od góry z mostem, zaś od dołu z rdzeniem kręgowym. W znacznym skróceniu w budowie tej struktury największe znaczenie mają: szczelina pośrodkowa przednia, bruzda pośrodkowa tylna, bruzda boczna przednia i tylna, bruzda pośrednia tylna, a także twory będące odpowiednikami sznurów rdzenia kręgowego. Po przejściu przez otwór wielki czaszki, rdzeń kręgowy przechodzi w rdzeń przedłużony, który leży w okolicy podstawnej kości potylicznej i jest przykryty przez półkule móżdżku.

Pod względem anatomicznym rdzeń przedłużony ma dwa odcinki: podoliwkowy oraz oliwkowy. Wnętrze jego tworzy istota szara o nieregularnym rozmieszczeniu. Koniecznie należy zaznaczyć, że w obrębie rdzenia przedłużonego lokalizują się jądra nerwów czaszkowych: V, VII, IX, X, VIII, XII oraz autonomiczne jądro ślinowe dolne nerwu IX.

Funkcje rdzenia przedłużonego

W rdzeniu przedłużonym znajduje się wiele ośrodków odpowiadających za autonomiczne funkcje, na które nie mamy wpływu siłą własnej woli. Mowa np. o ciśnieniu tętniczym krwi lub o oddychaniu. Rdzeń przedłużony odpowiada też za czynność mięśnia sercowego, temperaturę organizmu i całą termoregulację. Reguluje słuch i wzrok, utrzymuje przytomność organizmu.

Most

Most przybiera kształt nieregularnego sześcianu, w którego budowie wyróżnia się zwłaszcza powierzchnię brzuszną i grzbietową. Od zewnątrz pokrywają go opony mózgowo-rdzeniowe. Istotną strukturą mostu jest tętnica podstawna, znajdująca się w płaszczyźnie pośrodkowej, a dokładniej w bruździe podstawnej. Wewnątrz mostu znaleźć można jądra mostu, twór siatkowaty, jądro nerwów takich jak: nerw twarzowy, nerw trójdzielny oraz nerw odwodzący.

Funkcje mostu

Most odpowiada za przekazywanie sygnałów pomiędzy mózgiem, a rdzeniem kręgowym, jak również za kontrolę snu, oddechu i mimiki twarzy. Angażuje się też w podtrzymanie podstawowych funkcji życiowych, w tym w zachowanie przytomności i prawidłowego cyklu snu i czuwania, w czym wspiera rdzeń przedłużony. Wszystkie twory budujące pień mózgu uzupełniają wzajemnie swoje działanie.

Śródmózgowie

Śródmózgowiem nazywa się (jak wskazuje nazwa) środkową część mózgowia. Istotnym jego elementem jest wodociąg mózgu, łączący komorę mózgu III i IV. Anatomicznie łączy się z móżdżkiem, rdzeniem przedłużonym oraz międzymózgowiem. Składa się z pokrywy śródmózgowia i konarów mózgu. Istotnym elementem śródmózgowia jest nakrywka zbudowana z istoty szarej, w skład której wchodzą m.in.: istota czarna, szara środkowa, twór siatkowaty, jądro czerwienne, jadra nerwów czaszkowych. Z kolei istota biała tworząca nakrywkę zbudowana jest ze struktur takich jak: wstęga przyśrodkowa i boczna, liczne drogi pomiędzy okolicznymi strukturami (np. droga rdzeniowo-pokrywkowa, droga rdzeniowo-siatkowata, droga czerwienno-rdzeniowa).

Funkcje śródmózgowia

Śródmózgowie odpowiada za funkcje motoryczne, reakcje na bodźce słuchowe i wzrokowe oraz za regulację ruchów gałek ocznych. Zawiera też centrum regulacji napięcia mięśniowego i bierze udział w kontroli i wykonywaniu ruchów. Dodatkowo angażuje się w hamowanie odczuwania bólu i regulację rytmu okołodobowego. Stanowi więc uzupełnienie czynności pozostałych struktur pnia mózgu.

Układ siatkowaty

Jedną z największych i najistotniejszych struktur pnia mózgu jest tak zwany układ siatkowaty, rozciągający się od międzymózgowia do rdzenia przedłużonego. Na ogół przyjmuje się, że tworzą go funkcjonalnie sprzężone struktury mózgu, obejmujące twór siatkowaty wraz z połączeniami z korą mózgu, blaszkę pokrywy śródmózgowia, współdziałające z móżdżkiem, niektórymi jądrami wzgórza oraz tylną częścią podwzgórza.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom IV, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2. Mikołajewski D., Duch W., Modelowanie pnia mózgu, Wyd. Exit, str 605-636, 2013.